Άρθρα-Απόψεις
Έντεκα υποσημειώσεις σε ένα κείμενο που δεν πρόλαβα να γράψω*
- Λένε πολλά κυβερνητικά στελέχη που ζητούσαν τη στήριξη του νέου μνημονίου (π.χ. Γ. Σταθάκης) ότι «ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η κυβέρνηση, έχει εντολή για άλλο νόμισμα. Έχει εντολή για διατήρηση της χώρας στο ευρώ».Παρατήρηση πρώτη: Από αυτό συνάγεται ότι είχαν εντολή για τρίτο μνημόνιο, με πρόσθετη λιτότητα, πρόσθετες περικοπές μισθών και συντάξεων, πρόσθετη ύφεση τουλάχιστον 7% του ΑΕΠ και ολική επαναφορά της τρόικας; Παρατήρηση δεύτερη: Τότε, γιατί δεν έκαναν αντικείμενο του δημοψηφίσματος ακριβώς το δίλημμα όπως εκβιαστικά το έθεταν οι δανειστές «ευρώ ή Grexit»; Αν ισχύουν όσα ισχυρίζονται ως προς τη λαϊκή βούληση, σήμερα θα είχαν μια τεράστια, καθαρή εντολή για υπερψήφιση του νέου μνημονίου. Ή μήπως όχι;
- Από όσα, ως μετά Χριστόν προφήτης, λέει ο Γ. Βαρουφάκης και επιβεβαιώνουν ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, συνάγεται ότι έγινε κάποια μελέτη του εναλλακτικού σεναρίου ρήξης με την ευρωζώνη, αλλά απορρίφθηκε διότι τα αποτελέσματά του ήταν τρομακτικά. Ωραία. Μπορεί, παρακαλώ, να δοθεί στη δημοσιότητα αυτή η μελέτη, με όλη της την τεκμηρίωση, για να αξιολογηθεί από τους ειδικούς, από την κοινή γνώμη την οποία τελικά αφορά κι από μας τους «εμμονικούς δραχμοφονιάδες»; Διότι τα αποτελέσματα του άλλου σεναρίου, του μνημονιακού μονόδρομου, τα ξέρουμε: στο τέλος του τρίτου μνημονίου – αν φτάσουμε ως εκεί, που δεν…- θα έχει κλείσει μια οκταετία που θα έχει επισωρεύσει ύφεση πάνω από 33%, ανεργία επίσης πάνω από 30%, θα έχει εκτινάξει το χρέος στο 200% του ΑΕΠ και θα έχει καταστήσει τη χώρα προτεκτοράτο των πιστωτών. Δικαιούμαστε να γνωρίζουμε «πόσο πιο καταστροφικό» είναι το άλλο σενάριο; Μπορεί κάποιος να περιγράψει με τεκμηριωμένο τρόπο αυτό που αποκαλείται «άβυσσος»;
- Περιγράφονται ως «σχέδιο τρελών», «πραξικόπημα της δραχμής» και «εκτροπή κατά της δημοκρατίας» οι εισηγήσεις για εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος, δέσμευση των χρηματικών αποθεμάτων της, αποκοπή της από το Ευρωσύστημα, μεταβατικό παράλληλο νόμισμα, προετοιμασία εκτύπωσης εθνικού νομίσματος, ως ελάχιστων μέτρων προστασίας του πληθυσμού και ανάκτησης της κυριαρχίας της χώρας. Ενώ η κατάληψη των τραπεζών από τους δανειστές, η δέσμευση των καταθέσεων από την ΕΚΤ, η υφαρπαγή 200 δισ. και πλέον καταθέσεων από γερμανικές, γαλλικές και άλλες τράπεζες κατά το μακρόχρονο bank run, ο χρηματοδοτικός στραγγαλισμός του πληθυσμού, η απαλλοτρίωση της δημόσιας περιουσίας και το πραξικόπημα της χούντας του ευρώ εις βάρος της λαϊκής εντολής του όχι είναι απαύγασμα δημοκρατίας και ευρωπαϊκού πολιτισμού.
- Να υποθέσουμε ότι ήταν ατυχής σύμπτωση το γεγονός ότι το «σχέδιο των τρελών» για την ΤτΕ αποκαλέστηκε «ριφιφί» πρώτα σε δημοσίευμα στη ιστοσελίδα του «Βήματος» (http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=722553) και ύστερα από τον πρωθυπουργό στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.
- Ενόσω εδώ το λόμπι του ευρώ, μαζί με τα επανασυναρμολογημένα ράκη της ολιγαρχίας και της διαπλοκής, και τους πανικοβλημένους από το «όχι» αστούς δίνουν μάχη υπέρ ευρω-βωμών και ευρω-εστιών, στο Βερολίνο, στις Βρυξέλλες και στη Φρανκφούρτη προσθέτουν τις τελευταίες πινελιές στην τέλεια παγίδα τους. Η Κομισιόν έριξε το «κοκκαλάκι» του δανείου- γέφυρα των 7 δισ. που επαρκεί για να καλύψει τις πληρωμές προς ΔΝΤ και ΕΚΤ μόνο για τον Ιούλιο. Δηλαδή, δανείζουν χρήματα που θα επανεισπράξουν την ίδια στιγμή. Και με τις λοιπές ανάγκες; «Μπορείτε πάντα να εκδώσετε IOUs», λέει ο Σόιμπλε, υποδηλώνοντας ότι παραμένει με το… Grexit παρά πόδα. Η Κομισιόν, επίσης, έκανε και τα αποκαλυπτήρια του «αναπτυξιακού πακέτου» των 35 δισ., που δεν είναι φρέσκο χρήμα αλλά το άθροισμα των πόρων του ΕΣΠΑ, της ΚΑΠ και του «Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων» που ούτως ή άλλως αναλογούν στην Ελλάδα, όπως και σε κάθε μέλος της Ε.Ε. Τι σημαίνουν αυτά; Ότι, ενώ βάζουν το ελληνικό κοινοβούλιο με εξευτελιστικές διαδικασίες να δεσμευτεί με νέα σκληρή λιτότητα, οι ίδιοι δεν ρισκάρουν απολύτως τίποτα. Ούτε ευρώ. Δεν είναι καθόλου βέβαιοι, ίσως και να μην πιστεύουν διόλου ότι θα φτάσουν σε υπογραφή του νέου Μνημονίου και κρατάνε πισινή με το Plan B τους στο συρτάρι. Η κυβέρνηση και οι όψιμοι μνημονιόφρονες αρωγοί της μπορεί να πιστεύει ότι με τη συμφωνία κερδίζει χρόνο, αλλά μπορεί να ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Να κερδίζουν – πάλι- χρόνο οι δανειστές, ώστε να τελειοποιήσουν τα οχυρωματικά έργα τους.
- Για τη μη βιωσιμότητα της νέας συμφωνίας η Κομισιόν και το ΔΝΤ προσέφεραν όσα περισσότερα στοιχεία μπορούσαν μέσα σε δυο 24ωρα. Ύφεση έως 4% φέτος, έως 2% του χρόνου, χρέος 200% από φέτος, μεταξύ 150% και 176% του ΑΕΠ μέχρι το 2022, μεταξύ 111% και 142% του ΑΕΠ το 2030. Στις εκθέσεις τους δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στις προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας, των μισθών και των εισοδημάτων (ποιος χέστηκε, θα μού πείτε). Αλλά, όταν υπολογίζουν ότι το ετήσιο μικτό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους φτάνει το 15% του ΑΕΠ, δεν υπάρχει λόγος να υπεισέλθουν σε τέτοιες ασήμαντες «λεπτομέρειες». Ακόμη κι αν η συμφωνία τελεσφορήσει και προχωρήσει στο επόμενο βήμα της, την τεχνική αναδιάρθρωση του χρέους με επιμήκυνση κατά 30 ακόμη έτη, οι δανειστές έχουν δεμένο τον γάιδαρό τους. Η Ελλάδα θα παραμείνει σε καθεστώς «ενισχυμένης επιτήρησης» μέχρι εξοφλήσεως του 75% του χρέους της, βάσει του Συμφώνου για το ευρώ+ και του Κανονισμού 472/2013 για τα κράτη που βγαίνουν από πρόγραμμα του ESM. Δηλαδή, περίπου μέχρι το 2050 μ.Χ. Κάτι περισσότερο ξέρει ο Σόιμπλε που εμφανίζεται διαλλακτικός για την 30ετή επιμήκυνση, αλλά αδιάλλακτος σε ονομαστικό κούρεμα του χρέους.
- Ακόμη κι αν η κυβέρνηση – με την όποια πλειοψηφία την στηρίξει για τους δυο τουλάχιστον μήνες που θα χρειαστούν μέχρι την υπογραφή του νέου Μνημονίου- κάνει ό,τι κάνει γιατί φοβάται το χάος των κλειστών τραπεζών, του οικονομικού αποκλεισμού, των ελλείψεων σε βασικά αγαθά, γιατί προσβλέπει στην επιστροφή σε μια κάποια μνημονιακή «κανονικότητα» και γιατί δεν έχει έτοιμο κάποιο «πειστικό εναλλακτικό σχέδιο», αναρωτιέμαι: θα αξιοποιήσει αυτό τον λίγο χρόνο για να ετοιμάσει αληθινά κάτι τέτοιο; Ή έχει προσχωρήσει οριστικά στην νεοφιλελεύθερη μεταφυσική της TINA (ThereIs No Alternative).
- Ενώ η παγκόσμια κοινή γνώμη τις τελευταίες εβδομάδες αντιλήφθηκε πόσο ασύμβατη είναι η δημοκρατία και η λαϊκή κυριαρχία με την μαφία που κυβερνά το ευρώ, ενώ ένα μεγάλο μέρος της λαϊκής πλειοψηφίας φαίνεται πιο έτοιμο από ποτέ να αναλάβει τα ρίσκα του άλλου δρόμου, κάποιοι στην κυβέρνηση και στον ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν να ισχυρίζονται ότι η κρίση είναι «πρωτογενώς ελληνική» και όχι «εισαγόμενη από το ευρώ» (Γ. Δραγασάκης). Δεν θέλω να ξελασπώσω τον εγχώριο κλεπτοκρατικό καπιταλισμό, αλλά για να μην μπλέκουμε το μείζον με το έλασσον, παραθέτω το παρακάτω γράφημα τηςStandard& Poors που αποτυπώνει την επίδραση της τελευταίας δεκαετίας του ευρώ στο καθαρό εξωτερικό χρέος των χωρών της Ευρωζώνης. Όπως μπορεί να δει κανείς, δεν υπάρχει κανένα κοινό νόμισμα, υπάρχει ένας ολετήρας που μετέτρεψε 15 χώρες της Ευρωζώνης (και τη Γαλλία) σε καθαρούς οφειλέτες της Γερμανίας, της Ολλανδίας, του Βελγίου και του πλυντηρίου Λουξεμβούργου. Το ευρώ είναι μασκαρεμένο μάρκο, κυρίως, και δευτερευόντως φράγκο (βελγικό και λουξεμβούργιο) και φιορίνι.
- Το κυριότερο νόμισμα είναι η εμπιστοσύνη, είπε η Μέρκελ. Εμπιστοσύνη, αξιοπιστία, πίστη είναι οι λέξεις που γίνανε τρέντι από το περασμένο Σαββατοκύριακο. Όλες έχουν ως ρίζα την «πίστη». Οι άνθρωποι λένε την πάσα αλήθεια. Το μόνο νόμισμά τους είναι η πίστη. Η τραπεζική. Τις τράπεζές τους σώζουν ξανά. Κατά τα λοιπά είναι κοινοί απατεώνες- όπως κάθε καθωσπρέπει τραπεζίτης. Από τα τέλη του 2014 ο Ντράγκι μας τσαμπουνάει ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι φερέγγυες και οι καλύτερα ανακεφαλαιοποιημένες στην Ευρώπη (γι’ αυτό και δεν γινόταν χρήση των 11 δισ. του ΤΧΣ). Στις 15 Ιουνίου, πριν ένα μήνα δηλαδή, είπε ακριβώς το ίδιο στο Ευρωκοινοβούλιο η Ντανιέλ Νουί, η επικεφαλής τουSSM, του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ. Τώρα λένε ότι η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών «διαβρώθηκε» και θα χρειαστούν μέχρι και 25 δισ. επιπλέον. Τι μας λέτε; Τόση ζημιά έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ; Μπούρδες! Θα μας φορτώσουν με 25 δισ. φρέσκο χρέος για να απαλλαγεί η ΕΚΤ από όσο γίνεται περισσότερα collateral. Απατεώνες με τη βούλα! (Αλλά, καλό θα ήταν να μην έχουν και τόσους αφελείς συνεργούς).
- Αγαπητοί φίλοι, σύντροφοι, συναγωνιστές εντός ΣΥΡΙΖΑ, εκτός ΣΥΡΙΖΑ, δεξιόθεν και αριστερόθεν του ΣΥΡΙΖΑ, ευρωπαϊστές και μη, εθνοκεντριστές και διεθνιστές, μετριοπαθείς και ριζοσπάστες, μεταρρυθμιστές και επαναστάτες, τσιπρικοί και αντιτσιπρικοί, οφείλετε να παραμείνετε ελπίδα της λαϊκής πλειοψηφίας που σας (μας) ξάφνιασε το βράδυ της 5ης Ιουλίου. Τώρα που κατέπεσαν όλες οι αυταπάτες και ψευδαισθήσεις, ας σοβαρευτούμε. Η εναλλακτική λύση υπάρχει, αλλά προφανώς δεν περιγράφεται με απλοϊκότητες, όρκους ρήξης και παραπομπές στη Δευτέρα Παρουσία. Χρειάζεται επιστημονική αρτιότητα, τεχνοκρατική επάρκεια, ρεαλισμό, πρέπει να εμπνέει ασφάλεια και αυτοπεποίθηση στον λαό, πρέπει να καταλήγει σε ένα πλήρες πρόγραμμα λαϊκής σωτηρίας, πρέπει να διαλύει τον μύθο της «τριτοκοσμικής Ελλάδας της δραχμής», πρέπει να πλαισιώνεται από ανθρώπους επαρκείς, αποφασισμένους και διαθέσιμους. Επίσης, χρειάζεται ηγέτες. Ηγέτες της χαρισματικότητας, της γοητείας, της ακτινοβολίας και της διεθνούς εμβέλειας ενός Τσίπρα. Ιδεωδώς τον ίδιο τον Τσίπρα. Αλλά…
- Υπάρχει κι αυτό που ’γραψε ο Λένιν, δεν θυμάμαι πότε ακριβώς, πιθανότατα προ της διάσπασης των ρώσων σοσιαλδημοκρατών, δεν έχω και πρόχειρα τα άπαντα: «Αν δεν χωρίσουμε, δεν θα ξανασμίξουμε». Βεβαίως, δεν μού πέφτει και λόγος…
*Διότι, όπως όλοι υποθέτω, έχω γίνει «τζάνκι» του καταιγισμού εξελίξεων που δεν προλαβαίνουμε να συνθέσουμε σε κάτι που να βγάζει πλήρες νόημα. Οι υποσημειώσεις γράφτηκαν εν αναμονή της ψηφοφορίας για το πρώτο πακέτο μέτρων του νέου μνημονίου.
ΚΙΜΠΙ