Αλλαγές στην ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛΓΑ

 

Τροποποιούνται διατάξεις των νόμων 3877/2010 και 2342/1995, οι οποίοι αφορούν ασφαλιστικές καλύψεις του ΕΛΓΑ για διάφορους τομείς της φυτικής και ζωικής παραγωγής, με σχετικό άρθρο που περιέχεται στο σχέδιο νόμου «Βοσκήσιμες γαίες Ελλάδας και άλλες διατάξεις», το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τον αναπληρωτή υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Βαγγέλη Αποστόλου, έως την Τετάρτη 10 Ιουνίου 2015 και ώρα 14.00. Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση του εν λόγω σχεδίου νόμου για το προτεινόμενο άρθρο 16 (κεφάλαιο Β: Λοιπές ρυθμίσεις) με την παράγραφο 1, με την οποία αντικαθίσταται η περίπτωση α’ της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3877/2010, στους πόρους του ΕΛΓΑ ορίζεται για την καλλιέργεια της ελιάς η ασφαλιστική εισφορά σε ποσοστό 1,5% επί της ασφαλιζόμενης αξίας, εξαιτίας της μεγάλης και σταθερής συνεισφοράς της καλλιέργειας στα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές (30 εκατ. € επί των εσόδων κατ’ έτος), σε σχέση με τις καταβληθείσες για την καλλιέργεια αυτή αποζημιώσεις. Σημειώνεται ότι: α) η περίπτωση αυτή προβλέπεται με σχετική κοινή Υπουργική απόφαση και β) για λόγους νομοτεχνικής ορθότητας αντικαθίσταται το σύνολο των διατάξεων της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3877/2010. Με την παράγραφο 2 του προτεινόμενου άρθρου, με την οποία αντικαθίσταται η παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 3877/2010, προστίθεται και η αλιευτική παραγωγή στις περιπτώσεις που εξαιρούνται από την ασφαλιστική κάλυψη. Με την παράγραφο 3 αντικαθίστανται οι περιπτώσεις β΄ και γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 3877/2010. Ειδικότερα, για τον υπολογισμό της ασφαλιζόμενης αξίας λαμβάνεται υπόψη, εκτός των άλλων, η μέση παραγωγή ανά νομό και ανά στρέμμα ή δένδρο των δηλούμενων καλλιεργειών. Διαγράφεται η φράση «ανά νομό» για να υπάρχει η δυνατότητα καθορισμού της μέσης παραγωγής και ανά περιφέρεια ή γεωγραφική ζώνη ή ακόμα και ανά χώρα. Επίσης, στην τρίτη παράμετρο για τον υπολογισμό της ασφαλιζόμενης αξίας προστίθεται η λέξη «μέση» έτσι ώστε να διασφαλιστεί η στατιστική επεξεργασία της αξίας κάθε προϊόντος. Με την παράγραφο 4 αντικαθίσταται το άρθρο 17 του ν. 3877/2010, διότι δεν υπάρχουν Πίνακες Πιστοποιημένων Εμπειρογνωμόνων, ούτε και διαδικασία ή φορέας που να τους πιστοποιεί. Με την παράγραφο 5 ρυθμίζονται θέματα που αφορούν τις αποζημιώσεις των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ. Ειδικότερα: Οι αποζημιώσεις των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ ορίζονται κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 1790/1988 (Α΄ 134) όπως αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 53 του ν.2538/1997 (Α΄ 242) με απόφαση του ΔΣ του ΕΛΓΑ που εγκρίνεται από τον Υπουργό Γεωργίας (νυν Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 21 του ν. 4024/2011, της παρ.5 του άρθρου 24 του ν.3877/2010, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 39 του ν.4061/2012 και του άρθρου 8 της υπ’αριθ.80/14270/31.1.2014 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄327). Η ένταξη όμως του έργου των Ανταποκριτών καθώς και των απασχολούμενων σε όλα τα στάδια της ασφαλιστικής και εκτιμητικής διαδικασίας, των προγραμμάτων της ενεργητικής προστασίας και κρατικών οικονομικών ενισχύσεων γεωτεχνικών, υπαλλήλων ή μη του ΕΛΓΑ, οι οποίοι δικαιούνται, για το έργο που τους ανατίθεται, αποζημίωση ανά πραγματογνωμοσύνη, επιτόπιο έλεγχο, εποπτικό έλεγχο, αξιολόγηση και παραλαβή έργων στους περιορισμούς μηνιαίων ορίων αποζημίωσης οδηγεί σε αδυναμία υλοποίησής του σε περίπτωση επέλευσης μεγάλων ζημιών στις αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που οφείλονται σε απρόβλεπτα σε έκταση και ένταση καιρικά φαινόμενα (παγετός, χαλάζι, πλημμύρα κλπ), δεδομένων των συγκεκριμένων χρονικών ορίων (λίγων ημερών) που θέτουν οι Κανονισμοί Ασφάλισης του ΕΛΓΑ για την υποβολή δηλώσεων ζημιάς – ΠΣΕΑ από τους ζημιωθέντες παραγωγούς. Επομένως οι ανωτέρω διατάξεις δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες εκτέλεσης του έργου των ανταποκριτών και του ως άνω προσωπικού του ΕΛΓΑ, το οποίο έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης, που είναι σε άμεση συνάρτηση με την επέλευση απρόβλεπτων σε έκταση ζημιών στις αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις Συγκεκριμένα οι ζημιές αρκετές φορές συνεπάγονται την υποβολή χιλιάδων δηλώσεων ζημιάς από τους παραγωγούς της χώρας, τις οποίες οφείλουν να διαχειριστούν άμεσα και εντός ασφυκτικών χρονικών ορίων οι ανταποκριτές, και στην εκτίμηση και τον διοικητικό έλεγχο των οποίων οφείλουν να προβούν οι απασχολούμενοι υπάλληλοι ή μη του ΕΛΓΑ. Κατόπιν των ανωτέρω η απαλοιφή των μηνιαίων ορίων αποζημίωσης με παράλληλη διατήρηση των ορίων αποζημίωσης ανά δήλωση ή φάκελο ή εκτίμηση θα επιτρέψει στον ΕΛΓΑ να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του απέναντι στον αγροτικό κόσμο της χώρας χωρίς να παραβιάζεται το συνολικό ετήσιο πλαφόν των αποζημιώσεων των ανταποκριτών του και των απασχολούμενων σε όλα τα στάδια της ασφαλιστικής και εκτιμητικής διαδικασίας. Επιπλέον η ύπαρξη των μηνιαίων ορίων αποζημίωσης δεν εξυπηρετεί το εθνικό δημόσιο συμφέρον, καθώς οδηγεί ουσιαστικά σε αδυναμία υλοποίησης του έργου του ΕΛΓΑ και κατ’ επέκταση αδυναμία εξυπηρέτησης του αγροτικού κόσμου της χώρας. 21 Εξάλλου οι αποζημιώσεις του ως άνω προσωπικού και των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ βαρύνουν τους ίδιους τους πόρους του ΕΛΓΑ και όχι τον εθνικό τακτικό προϋπολογισμό. Για την αποκατάσταση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και λόγω των συχνών συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛΓΑ και της εκδίκασης δικαστικών υποθέσεων στην επαρχία, τα οποία συνεπάγονται τις μετακινήσεις εκτός έδρας του Προέδρου, Αντιπροέδρου, των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, του Νομικού Συμβούλου και των δικηγόρων του ΕΛΓΑ, τα ισχύοντα (αριθ. 80/14270/31-1-2014 ΚΥΑ, ΦΕΚ Β΄327) για τις δαπάνες διανυκτέρευσης και την ημερήσια αποζημίωση των μετακινούμενων γεωτεχνικών υπαλλήλων του ΕΛΓΑ εφαρμόζονται και για τις δαπάνες διανυκτέρευσης και την ημερήσια αποζημίωση του Προέδρου, Αντιπροέδρου, των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, του Νομικού Συμβούλου και των δικηγόρων του ΕΛΓΑ. Με την παράγραφο 6 του προτεινόμενου άρθρου, προτείνεται η αντικατάσταση της παρ. 1 του άρθρου 1 προκειμένου να επεκταθεί η ενεργητική προστασία της αγροτικής δραστηριότητας τόσο σε κινδύνους που καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ (παθήσεις και ασθένειες) όσο και σε κινδύνους που δεν αναφέρονται ρητά στο νόμο 3877/2010, μέσω επιχορηγούμενων δράσεων. Τέλος, σημειώνεται ότι με την περίπτωση δ΄ της παρ. 1 του προτεινόμενου άρθρου 18 καταργείται: α) η παράγραφος 5 του άρθρου 6 του ν. 3877/2010 (Α΄160)και β) η παράγραφος 3 του άρθρου 10 του ίδιου νόμου. Με την περίπτωση α΄ καταργείται το ανώτατο όριο αποζημίωσης των 70.000 €. Από τις χρήσεις των ετών 2011 και 2012 διαπιστώνεται ότι μόνο 10 παραγωγοί το 2011 και 6 παραγωγοί το 2012 ξεπερνούσαν αυτό το όριο. Επίσης, οι συγκεκριμένοι παραγωγοί είναι διαφορετικοί κάθε χρονιά και είχαν καλλιέργειες υψηλής ασφαλιζόμενης αξίας. Με την περίπτωση β΄ καταργείται το ανώτατο όριο αποζημίωσης (70.000 €) και κατά συνέπεια καταργείται και το ανώτατο όριο ασφαλιστικής εισφοράς. Το ανώτατο όριο ασφαλιστικής εισφοράς έχει δημιουργήσει ανισότητες μεταξύ παραγωγών του ίδιου κλάδου ή και διαφορετικού. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής χαρακτηριστικές περιπτώσεις: α) «μεγάλοι» και «μεσαίοι» παραγωγοί και κτηνοτρόφοι καταβάλλουν την ίδια ασφαλιστική εισφορά, β) παραγωγός με θερμοκηπιακή καλλιέργεια 4 στρεμμάτων καταβάλει την ίδια ασφαλιστική εισφορά με κάποιο παραγωγό που έχει θερμοκηπιακές καλλιέργειες 10 στρεμμάτων, β) παραγωγοί με υψηλής ασφαλιζόμενης αξίας καλλιέργειες καταβάλλουν την ίδια ασφαλιστική εισφορά με παραγωγούς που έχουν στην εκμετάλλευσή τους μικρότερης ασφαλιζόμενης αξίας καλλιέργειες. Επίσης, δημιουργείται πρόβλημα στον καθορισμό ασφαλίστρου σε περιπτώσεις πτηνοτροφικών ή χοιροτροφικών μονάδων ή ανθοκομικών καλλιεργειών που αιτούνται την ένταξή τους στην υποχρεωτική ασφάλιση. Τέλος, σημειώνεται ότι από τους 760.000 περίπου ασφαλισμένους το έτος 2012, οι 3500 περίπου είχαν εισφορές που έφθαναν στα ανώτατα όρια. Με την κατάργηση των ανώτατων ορίων, από τους 3500 παραγωγούς, οι 2500 περίπου θα εξακολουθούν να καταβάλλουν εισφορές μέχρι του ανώτατου ορίου, 500 παραγωγοί περίπου θα καταβάλλουν μέχρι 5000 € και οι υπόλοιποι 500 από 5000 € και πάνω. Παράλληλα δημιουργήθηκαν πολλά τεχνικά κατά την υποβολή της ΔΚΕ, όπου όταν κάποιος παραγωγός έφθανε το ανώτατο κατά περίπτωση όριο δεν προχωρούσε στη δήλωση των υπόλοιπων αγροτεμαχίων του. Συγκεκριμένα, το εν λόγω άρθρο 16 αναφέρει τα εξής: Τροποποίηση διατάξεων των ν. 3877/2010 (Α΄ 160) και 2342/1995 (Α΄208) 1. H περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του ν. 3877/2010 αντικαθίσταται ως εξής: «α) Τα έσοδα από την ειδική ασφαλιστική εισφορά που προβλέπεται στο άρθρο 8 του νόμου αυτού, η οποία ορίζεται σε ποσοστό: αα) Τέσσερα τοις εκατό (4%) επί της ασφαλιζόμενης αξίας της φυτικής παραγωγής και προκειμένου για την ελιά σε ενάμιση τοις εκατό (1,5%). ββ) Μηδέν εβδομήντα πέντε τοις εκατό (0,75%) επί της ασφαλιζόμενης αξίας του ζωικού κεφαλαίου. γγ) Μισό τοις εκατό (0,5%) για τα προϊόντα φυτικής προέλευσης των καλλιεργειών που παράγονται στο σύνολο τους (αμιγώς) και αποκλειστικά σε «ελεγχόμενο περιβάλλον» μιας γεωργικής εκμετάλλευσης, όπως αυτό καθορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛΓΑ. Τα πρόσωπα που υπάγονται στη διάταξη αυτή μπορούν με αίτηση τους να ζητήσουν την εξαίρεσή τους από την ασφάλιση αυτή.» 2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 8 του ν. 3877/2010 αντικαθίσταται ως εξής: «2. Δεν υπόκεινται στην υποχρέωση καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ οι καλλιέργειες δασικών και αγροτικών προϊόντων, καθώς και η αλιευτική παραγωγή που εξαιρούνται από την ασφαλιστική κάλυψη, σύμφωνα με τους κανονισμούς ασφάλισης που ισχύουν.» 3. Οι περιπτώσεις β΄ και γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 3877/2010 αντικαθίστανται ως εξής: «β) τη μέση παραγωγή ανά στρέμμα ή δένδρο των δηλούμενων καλλιεργειών και γ) τη μέση αξία του παραγόμενου προϊόντος ανά κιλό ή τεμάχιο, ανάλογα με την καλλιέργεια.» 4. Το άρθρο 17 του ν. 3877/2010 αντικαθίσταται ως εξής: «Άρθρο 17 Εκτιμητές Η εκτιμητική διαδικασία των ζημιών εκτελείται από Γεωτεχνικούς υπαλλήλους του ΕΛ.Γ.Α ή και από Τεχνολόγους Γεωπονίας υπαλλήλους του ΕΛ.Γ.Α. . Σε περίπτωση  εκτεταμένων ζημιών για την εκτίμηση των οποίων το τακτικό προσωπικό του ΕΛ.Γ.Α. δεν επαρκεί, καθήκοντα εκτιμητή μπορεί επίσης να ανατίθενται και σε υπαλλήλους των ίδιων ειδικοτήτων του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα μετά από έγκριση των Υπηρεσιών τους καθώς και σε εποχικό προσωπικό των παραπάνω ειδικοτήτων που προσλαμβάνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2190/1994 (Α΄28).» 5. Στο τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου 24 του ν. 3877/2010, όπως η παράγραφος αυτή προστέθηκε με την παράγραφο 4 του άρθρου 39 του ν. 4061/2012 (Α΄ 66), προστίθενται εδάφια, ως εξής: «Οι αναφερόμενες στο προηγούμενο εδάφιο αποζημιώσεις των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ και των απασχολούμενων σε όλα τα στάδια της ασφαλιστικής και εκτιμητικής διαδικασίας δεν εμπίπτουν στους περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 του άρθρου 21 του ν.4024/2011 (Α΄226), υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ετήσιο ποσό των ως άνω αποζημιώσεων δεν υπερβαίνει τα τρεις χιλιάδες εξακόσια (3.600) ευρώ. Τα παραπάνω ισχύουν και για το συνολικό ετήσιο ποσό  αποζημιώσεων του έτους 2014. Οι διατάξεις που ισχύουν για τις δαπάνες διανυκτέρευσης και την ημερήσια αποζημίωση των μετακινούμενων γεωτεχνικών υπαλλήλων του ΕΛΓΑ εφαρμόζονται και για τις δαπάνες διανυκτέρευσης και την ημερήσια αποζημίωση του Προέδρου, Αντιπροέδρου, των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, του Νομικού Συμβούλου και των δικηγόρων του ΕΛΓΑ. » 6. Η παράγραφος 1 του άρθρου 1 του ν. 2342/1995 αντικαθίσταται ως εξής: «1. Ενεργητική προστασία κατά την έννοια του παρόντος νόμου είναι η λήψη προληπτικών μέτρων και η χρησιμοποίηση τεχνολογικών μέσων ή οποιουδήποτε άλλου μέσου ή μεθόδου, για την αποτροπή ή μείωση των ζημιών που προξενούνται στη γεωργική παραγωγή, στο φυτικό, ζωικό και έγγειο κεφάλαιο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, από φυσικούς κινδύνους, παθήσεις και ασθένειες που ορίζονται στο άρθρο 5 του ν. 3877/2010 (Α΄160). Για κινδύνους που δεν αναφέρονται στο ως άνω άρθρο, η προϋπόθεση ένταξης των μέσων ή των μεθόδων πρόληψης είναι η χρηματοδότησή τους από επιχορηγούμενες δράσεις.»http://www.e-ea.gr/