Εφ΄όλης της ύλης συνέντευξη του Ανδρέα Λοβέρδου στο agriniotimes.gr

Πώς κρίνετε τη διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης Τσίπρα;

Όπως έχω επανειλημμένα σημειώσει και έχει ήδη καταδειχθεί με όλες τις πρόσφατες εξελίξεις, η Κυβέρνηση δεν διαπραγματεύεται επί της ουσίας με τους δανειστές. Οι μήνες περνούν, η συμφωνία όλο εξαγγέλλεται δίχως να έρχεται, ενώ ακόμα και οι δικές μας προτάσεις παραμένουν έωλες και ασαφείς, καθώς προσπαθούμε να τις διακρίνουμε μέσα από «διαρροές» και κυβερνητικά non paper. Η επικοινωνιακή και μόνο διαχείριση της κατάστασης, με συνεχή αντιφατικά μηνύματα, όχι μόνο από διαφορετικά αλλά ακόμα και από τα ίδια πρόσωπα (αυτό είναι εντυπωσιακό) και μάλιστα μέσα και στην ίδια μέρα, στόχο έχει αφενός μια διαπραγμάτευση με το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και αφετέρου μια συνεχή διάθεση επικοινωνιακής επιρροής στο εκλογικό σώμα που αρχίζει να αισθάνεται την απόσταση προεκλογικών λόγων και κυβερνητικών έργων. Η Κυβέρνηση με την πολιτική της έχει «κατορθώσει» πραγματικά πρωτότυπα πράγματα. Με κύρια την πρωτοφανή πολιτική της απομόνωση, που αποτυπώνεται με τα διαδοχικά 18-1 στα Γιούρογκρουπ, κατάσταση που προσβάλλει τη χώρα και επιμέρους κραυγαλέες αποτυχίες, όπως η συνέχιση στην ουσία του Μνημονίου (έτσι εκλήφθηκε διεθνώς η Συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου), χωρίς όμως τα χρήματα του τελευταίου. Χρήματα που αρχικώς με στόμφο απέρριπτε, για να παρακαλάει στη συνέχεια για μέρος αυτών. Λάθος που παραδέχθηκε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Η λανθασμένη σε όλα τα επίπεδα διαπραγματευτική τακτική επικυρώθηκε από την  “αναδόμηση” της διαπραγματευτικής ομάδας, που ούτως ή άλλως παρουσίαζε σημάδια ετερόκλητων προτεραιοτήτων και εμφανή έλλειψη συντονισμού. Tώρα, στο παρά ένα της χρεοκοπίας, η Κυβέρνηση βρίσκεται ενώπιον συντριπτικών διλημμάτων που θα έχουν κόστος, είτε επιλεγεί ο ένας, είτε ο άλλος δρόμος. Προφανώς, η επιλογή του συμβιβασμού είναι η πλέον επωφελής για τη χώρα.

Πρέπει να γίνει δημοψήφισμα ή εκλογές;

Η Κυβέρνηση, για να αντιμετωπίσει το διαπραγματευτικό της αδιέξοδο, «επιστρατεύει» με τρόπο σπασμωδικό είναι η αλήθεια, κάθε πραγματικό ή φαντασιακό όπλο που θεωρεί πως διαθέτει. Το θέμα είναι έναντι ποίου στρέφονται τελικά αυτά τα όπλα. Η ανακίνηση θέματος δημοψηφίσμαος, θυμίζει μέρες 2011, όταν ο τότε Πρωθυπουργός θέλησε να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση προκειμένου να ξεπεράσει τις δυσκολίες της εποχής. Ήμουν αντίθετος και τότε, παραμένω και τώρα. Όχι γιατί γενικά εναντιώνομαι σε αυτόν το θεσμό άμεσης δημοκρατίας. Απλά, χρειάζεται κάθε φορά στάθμιση και πολιτική κρίση. Τι ακριβώς θα μας έλυνε ένα δημοψήφισμα; Με ποιο ερώτημα; Κάθε ερώτημα, με οποιαδήποτε διατύπωση, θα εκλαμβανόταν διεθνώς ως ερώτημα για παραμονή ή έξοδο από το ευρώ! Θα μπορούσε να σταθεί η οικονομία με μία παρόμοια αβεβαιότητα να πλανάται για εβδομάδες πάνω από τη χώρα; Και προς ποιους χρησιμοποιείται αυτή η «απειλή», ως διαπραγματευτικό όπλο; Προς τους «έξω»; Πώς θα τους επηρέαζε; Η Κυβέρνηση έχει νωπή λαϊκή εντολή!Σε τι θα το άλλαζε αυτό το δημοψήφισμα; Μήπως είναι ένα μήνυμα προς τα… «έσω»; Προς πιθανούς αντιρρησίες; Πιστεύω πως δεν πρέπει και δεν μπορεί να γίνει το δημοψήφισμα. Θα οδηγούσε σε πολιτική αναταραχή, πιθανές εκλογές και τελική κατάρρευση τραπεζών και οικονομίας. Τα έλεγε άλλωστε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός σε παλαιότερη συνέντευξή του, τα ξεχάσαμε; Για τις εκλογές, ισχύουν τα ίδια με το πρόσθετο ερώτημα: εκλογές με ψηφισμένη ή όχι τη συμφωνία; Αν έχει ψηφιστεί, προς τι οι εκλογές; Αν δεν έχει, οι εκλογές αυτές θα πραγματοποιηθούν μέσα σε πρωτοφανείς συνθήκες αβεβαιότητας και έντασης! Επιτέλους, η Κυβέρνηση ας ασκήσει το ρόλο της και ας Κυβερνήσει!

Το ΠΑΣΟΚ θα στηρίξει τη Συμφωνία;

Κοιτάξτε, το ΠΑΣΟΚ έχει αποδείξει σε όλη την ιστορία του και ιδίως τα τελευταία κρίσιμα χρόνια, όταν ακόμα και μόνο του πήρε το βάρος της χρεοκοπίας της χώρας στην πλάτη του, ότι έχει συναίσθηση της ιστορικής συγκυρίας και αποτελεί παράγοντα σταθερότητας. Από εκεί και μετά υπάρχουν μερικές σκέψεις που δεν μπορούν να αγνοούνται. Πρώτα απ’ όλα η Κυβέρνηση στηρίζεται σε ισχυρή πλειοψηφία 162 βουλευτών. Πριν στραφούμε στο τι θα κάνει η αντιπολίτευση, το κρίσιμο είναι τι θα κάνουν οι βουλευτές της πλειοψηφίας. Αν η διαπραγμάτευση βαίνει τόσο «καλά» όσο μας λένε επί 5 μήνες, τότε δεν έχουν παρά να στηρίξουν τη συμφωνία που έφερε αυτή τους η τακτική. Αν πάλι δεν πήγε και τόσο καλά και έρθει μια κακή συμφωνία (πολύ χειρότερη από το περιβόητο mail Χαρδούβελη) που δεν θα στηρίξουν, γίνεται να σταθεί μια Κυβέρνηση που στο πλέον κρίσιμο θέμα θα έχει απωλέσει τη δεδηλωμένη και θα στηρίζεται σε ψήφους της αντιπολίτευσης; Το λένε και οι ίδιοι. Επίσης, ποια συμφωνία είναι αυτή που θα κληθούμε να ψηφίσουμε ή όχι; Να μην τη δούμε πρώτα; Θα μας ενημερώσει κανείς, όπως για καιρό ζητάμε; Λευκές επιταγές δεν υπάρχουν και δεν παραχωρούμε σε κανέναν.

Αρχίζει την Παρασκευή το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Θα είστε υποψήφιος για την ηγεσία του;

Το ΠΑΣΟΚ, μετά τις γενναίες και ιστορικά υπεύθυνες αποφάσεις του Προέδρου του, προχωρά συντεταγμένα στις διαδικασίες που θα εξασφαλίσουν την αναγέννηση και τη μετεξέλιξη του. Το ξεκαθάρισμα της πολιτικής του φυσιογνωμίας, της επικαιροποίησης των θέσεών του και της επαναθεμελίωσης τόσο της ίδιας του της δομής, όσο και κυρίως, τη σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνία. Σε αυτήν την προσπάθεια, όπως και σε όλους τους αγώνες της Παράταξης από τη στιγμή που οι πολίτες με έστειλαν στη Βουλή, το 2000, θα είμαι παρών από την πρώτη γραμμή και με όλες μου τις δυνάμεις. Πλέον έχουν συγκεντρωθεί όλες οι τυπικές προϋποθέσεις και μπορώ να σας πω πως θα θέσω τη συνολική μου πρόταση στην κρίση των συντρόφων μου και θα ζητήσω να αναλάβω την ιστορική ευθύνη για την αλλαγή της πορείας της Παράταξής μας.  Τις θέσεις και τις προτάσεις μου για το σύνολο της πολιτικής ατζέντας θα τις παρουσιάσω αναλυτικά στις εργασίες του Συνεδρίου μας.

Πολλοί σας καταλογίζουν τη συγκυβέρνηση με τη Νέα Δημοκρατία. Λένε πως αλλοιώθηκε η φυσιογνωμία σας και ταυτιστήκατε με αυτήν. Μήπως ήταν τελικά λάθος;

Το ΠΑΣΟΚ δεν είχε άλλη επιλογή την εποχή εκείνη. Έπρεπε να υπερασπιστεί μια πολιτική που μόνο του εφάρμοζε επί διετία και η οποία, λόγω και της ανεύθυνης στάσης της αντιπολίτευσης, του κόστισε την περίοπτη θέση που κατείχε σε όλη τη μεταπολίτευση. Ο σχηματισμός Κυβερνήσεων συνεργασίας, όχι οικείος στην ελληνική κοινωνία, στην αρχή με τη ΝΔ και το ΛΑΟΣ, αργότερα με τη ΝΔ και τη ΔΗΜΑΡ και τελικά μόνο με τη ΝΔ, υπήρξε αναγκαία επιλογή για τη σταθεροποίηση της χώρας. Αυτό επετεύχθη σε σημαντικό βαθμό. Μην ξεχνάμε άλλωστε ούτε στιγμή πως ήταν η ΝΔ που προσχώρησε με καθυστέρηση στις δικές μας επιλογές, τη δική μας, μοναδική όπως αποδεικνύεται και σήμερα, στρατηγική για τον τόπο. Αφού όμως εξαναγκαστήκαμε σε πρόωρες εκλογές, πέρα από την περίοδο αβεβαιότητας που συνεχίζεται, έθεσαν και το φυσιολογικό τέλος στη συνεργασία αυτή. Η αναγκαία μας σύμπραξη, στη βάση προγραμματικής συμφωνίας και συχνών διαφωνιών (μπορούμε να υπενθυμίσουμε πολλές και καίριες που οδήγησαν σε αλλαγή πολιτικής της Κυβέρνησης σε τομείς κρίσιμους για το ΠΑΣΟΚ), δεν σήμαινε πως ξεχάσαμε τις ριζικές μας διαφορές, που όρισαν άλλωστε και το πολιτικό πλαίσιο της μεταπολίτευσης. Οι διαφορές μας παρέμειναν, έγιναν εμφανείς και σήμερα προχωράμε σε σαφώς διακριτούς δρόμους, προτάσσοντας τις πολιτικές μας προτεραιότητες και τις στρατηγικές μας επιλογές. Η αντίθεσή με τις συντηρητικές πολιτικές της ΝΔ οριοθετεί τη φυσιογνωμία μας από τη μία πλευρά του πολιτικού φάσματος και ο πλήρης διαχωρισμός μας από το αλλοπρόσαλλο αλαλούμ του ΣΥΡΙΖΑ μας οριοθετεί απόλυτα από την άλλη. Το ΠΑΣΟΚ δεν υπήρξε και δεν πρόκειται να υπάρξει ουρά και παρακολούθημα κανενός. Αν κάποιος το σκέφτεται ή το υπονοεί θα πρέπει να κοιτάξει αλλού.

Τι πρέπει να κάνει το ΠΑΣΟΚ αν θέλει και πάλι να παίξει σημαντικό ρόλο; Υπάρχουν περιθώρια ανάκαμψης;

Το ΠΑΣΟΚ θα κάνει ό,τι χρειάζεται και θα δώσει τον καλύτερο εαυτό του για να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες. Θα ανανεώσει τις δομές του (καταθέτουμε προτάσεις για ουσιαστική δημοκρατική λειτουργία, μορφές συλλογικότερης ηγεσίας και καταστατικής αναβάθμισης τη συμμετοχής σε αυτήν της νεολαίας), θα αναδείξει δημιουργικές δυνάμεις και θα προτείνει εκ νέου την προοδευτική διέξοδο για την κοινωνία. Για την Ελλάδα του 2020 και εντεύθεν. Και μάλιστα δίνοντας τον τόνο της ενότητας, της ενιαίας έκφρασης του μεγάλου προοδευτικού χώρου του δημοκρατικού κέντρου και της σοσιαλδημοκρατίας.

Η κρίσιμη ώθηση όμως δεν θα επέλθει μόνο από αυτά, τα απολύτως αναγκαία. Η κρίσιμη στιγμή, η οποία και πλησιάζει, θα είναι αυτή της συνειδητοποίησης από την κοινωνία αφενός της πρόσφατης  συνεισφοράς του ΠΑΣΟΚ (για τη διαχρονική, παρόλη τη δίκαιη κριτική, η ιστορική αναγνώριση είναι αδιαμφισβήτητη αφού η μεταπολίτευση φέρει τη σφραγίδα μας) για τη σταθεροποίηση της χώρας και αφετέρου του μεγάλου ψέματος που επί χρόνια ειπώθηκε, της ψευδαίσθησης ότι μια μαγική και δήθεν ανώδυνη επιστροφή στην προ του 2009 κατάσταση είναι και επιθυμητή και δυνατή.

Ο λαός μας λέει πως το ψέμα έχει κοντά ποδάρια κι ο εμβληματικός Α.Λίνκολν προσέθεσε πως «μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο ή λίγους για πάντα, αλλά δεν μπορείς να ξεγελάς όλους για πάντα. Η ώρα της κρίσης, του ξεγυμνώματος αυτή τη φορά του αριστερού λαϊκισμού, είναι ήδη εδώ. Δυστυχώς με κόστος για την ίδια τη χώρα και τους πολίτες. Ένα κόστος όμως απ’ ό,τι φαίνεται αναγκαίο, ώστε να οδηγηθούμε σε διαφορετικές πολιτικές και ρητορικές, πιο ρεαλιστικές και συναινετικές, πραγματικά ριζοσπαστικές και καινοτόμες, που μας οδηγήσουν στο μέλλον με ασφαλέστερο τρόπο. Το ΠΑΣΟΚ-Δημοκρατική Παράταξη ξανά με διψήφιο ποσοστό ως εκλογικός στόχος, είναι μια απολύτως εφικτή προοπτική υπό τις άνω προϋποθέσεις.