«Κλυδωνίζονται» οι «κόκκινες γραμμές» – Απολύσεις, περικοπές μισθών & συντάξεων στο τραπέζι

Την περαιτέρω απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και το άνοιγμα εκ’ νέου του ασφαλιστικού ρίχνουν στο τραπέζι δανειστέςκαι ΣΕΒ, με την κυβέρνηση κάτω από την πίεση της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης, να ετοιμάζεται να υπαναχωρήσει πίσω από τις «κόκκινες γραμμές» της.

Απο σήμερα οι συνεργάτες της νέας υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα βρεθούν αντιμέτωποι με τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών, ενώ, πιθανότατα, από την Τρίτη και η ίδια η κ. Αχτσιόγλου θα έχει να αντιμετωπίσει τις άγριες διαθέσεις των ίδιων των εκπροσώπων των Θεσμών. Η ατζέντα που ανοίγει θυμίζει «βεντάλια». Οι δανειστές σε κοινό μέτωπο με τον ΣΕΒ, ζητούν «εύκολες» απολύσεις και μεγαλύτερη ευελιξία στις μορφές απασχόλησης με παράλληλη μείωση μισθών. Ταυτόχρονα, με μπροστάρη το ΔΝΤ, ρίχνουν στο τραπέζι για πολλοστή φορά το ασφαλιστικό και απαιτούν να υπάρξει νέος υπολογισμός του 30% των κύριων συντάξεων και περαιτέρω περικοπές στο ΕΚΑΣ.

Την ίδια στιγμή πλευρά η κ. Έφη Αχτσιόγλου επιμένει όπως ο προκάτοχός της Γ. Κατρούγκαλος, στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων χωρίς όμως να προσδιορίζει σε ποιο επίπεδο διαβουλεύσεων μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών (επιχειρησιακό ή κλαδικό). Δεδομένη θεωρείται η υπαναχώρηση της κυβέρνησης στο θέμα της αλλαγής του συνδικαλιστικού νόμου, ενώ με την πλάτη στον τοίχο βρίσκεται και για το θέμα της απελευθέρωσης των απολύσεων, αφού πέρα των θεσμών, το ζητούν μετά επιτάσεως και οι εργοδοτικές οργανώσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες της aftodioikisi.gr, η κυβέρνηση μπροστά στις απαιτήσεις των δανειστών και ειδικά μετά την απόρριψη των προηγούμενων προτάσεων Κατρούγκαλου, θα παρουσιάσει το δικό της εναλλακτικό σχέδιο. Συγκεκριμένα:

Την αύξηση των ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10% των εργαζομένων κάθε μήνα. Το συγκεκριμένο μέτρο το απαιτεί το ΔΝΤ γα να μπει στο νέο ελληνικό πρόγραμμα αλλά και η Κομισιόν, ενώ τόσο ο ΣΕΒ και όσο και ΕΣΕΕ, κινούνται στην ίδια γραμμή με τους δανειστές. Η αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων ευνοεί κλάδους και μεγάλες επιχειρήσεις που βρίσκονται σε φάση αναδιοργάνωσης όπως ο τραπεζικός τομέας στον οποία αναμένεται να γίνουν χιλιάδες απολύσεις.

Από την πλευρά του, το υπουργείο Εργασίας, σύμφωνα με έγκυρες πηγές θα αντιπροτείνει να δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν μειωμένο ωραρίου στους εργαζομένους αντί να προχωρούν σε απολύσεις.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η επιχείρηση που αντιμετωπίζει πρόβλημα «βιωσιμότητας» θα μπορεί να μειώνει το ωράριο των εργαζομένων της, ακόμη και να το μηδενίζει κατά μέρα, εβδομάδα ή ακόμα και μήνα, με τους εργαζομένους να μπορούν να λαμβάνουν αποζημίωση – επίδομα ανεργίας για τις χαμένες ώρες από το κράτος (π.χ. ΟΑΕΔ ή το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης).

Μάλιστα το υπουργείο Εργασίας, φαίνεται να έχει προετοιμάσει σχέδιο, ώστε να εξετάζεται τη δυνατότητα μερικής επιδότησης του μειωμένου ωραρίου σε περίπτωση που υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του συνδικάτου της επιχείρησης. Η επιτροπή σοφών στο πόρισμά της για τα εργασιακά, είχε προτείνει εμμέσως πλην σαφώς, αντί για ομαδικές απολύσεις, να θεσπιστεί εργασία μειωμένου ωραρίου.

Μείωση του κατώτατου μισθού. Οι δανειστές επιμένουν ότι ο καθορισμός του κατώτατου μισθού πρέπει να παραμείνει στη δικαιοδοσία του κράτους και μάλιστα με σημαντικές μειώσεις. Επιπλέον απαιτούν να καταργηθούν οι προσαυξήσεις λόγω εμπειρίας (ωριμάνσεις- τριετίες). Οι δανειστές επιθυμούν να επικρατήσει ευελιξία στους μισθούς των επιχειρήσεων (wage flexibility). Οι επιχειρήσεις δηλαδή να καθορίζουν το μισθούς βάσει των οικονομικών αντοχών και των αναγκών τους.

Η κυβέρνηση θα αντιπροτείνει να δοθεί η δυνατότητα στη ΓΣΕΕ και στους κοινωνικούς εταίρους να καθορίζουν τον κατώτατο μισθό, μέσα από διαπραγματεύσεις και το κράτος να μην έχει την ευθύνη του καθορισμού του με νόμο.

Επικράτηση των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών. Οι θεσμοί επιμένουν στην υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών και στην άμεσα να καταργηθούν οι προσαυξήσεις λόγω εμπειρίας (ωριμάνσεις- τριετίες), όπου προβλέπονται σε όλες τις κλαδικές συμβάσεις.

Στο συγκεκριμένο θέμα το υπουργείο εργασίας, φαίνεται διατεθειμένο να υποχωρήσει και να προτείνει μια ενδιάμεση λύση, η οποία όμως ουσιαστικά θα οδηγήσει στην κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων.

Όμως ανέφεραν πηγές του υπουργείου, η κ. Αχτσιόγλου, θα προτείνει: Να υπάρξει από την πλευρά της κυβέρνησης πλήρη καταγραφή του αριθμού των επιχειρήσεων που εκπροσωπούν οι εργοδότες αλλά και των σωματείων των εργαζομένων που συμμετέχουν στις εκάστοτε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή των συλλογικών συμβάσεων και να καταρτιστεί ένα «Μητρώων εργαζομένων και εργοδοτών».

Βάσει αυτή της ενέργειας θα μπορεί να διαπιστώνεται αν για την υπογραφή μίας κλαδική σύμβαση εργασίας, θα υπάρχει το απαραίτητο 50% + 1, σωματείο και επιχειρήσεων ώστε να ισχύει η κλαδική σύμβαση. Η συγκεκριμένη πρόταση πάντως, όπως αναφέρουν εκπρόσωποι συνδικαλιστικών οργανώσεων, μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και μια σειρά επιχειρήσεις να αποσυρθούν από τις κλαδικές ενώσεις τους και να έτσι να μην να υπάρξει διαπραγμάτευση.

Η ισχυροποίηση των συμβάσεις εργασίας σε επίπεδο επιχείρησης αποδυναμώνουν ακόμα περισσότερο τα συνδικάτα καθώς είναι προφανές ότι οι συμβάσεις εργασίας που θα υπογράφονται σε επίπεδο επιχείρησης, διαμορφώνονται σε ένα περιβάλλον όπου οι εργοδότες θα είναι πιο ισχυροί στην διαπραγμάτευση για την διαμόρφωση των τελικών αποδοχών.

Αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο. Οι Θεσμοί ζητούν τη νομοθέτηση του δικαιώματος της «ανταπεργίας» («lockout») . Απαιτούν τη δημιουργία μιας πλατφόρμας ηλεκτρονικής καταγραφής των μελών των συνδικάτων. Αλλαγές στα δικαιώματα, τις άδειες των συνδικαλιστών, καθώς και τη δυνατότητα απόλυσης συνδικαλιστών υπό προϋποθέσεις με διευθυντικό δικαίωμα.

Η κυβέρνηση διαφωνεί με την θεσμοθέτηση του λοκ-άουτ, δηλαδή ανταπεργίας από τους εργοδότες. Συζητά όμως να ισχύει η απεργία μόνο εάν ψηφίζουν το 50%+1 των εργαζομένων σε έναν εργασιακό χώρο υπέρ της κινητοποίησης ενώ παράλληλα προωθεί διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες όποιοι δεν θέλουν να απεργήσουν θα πρέπει να βρίσκονται στις θέσεις εργασίας τους για να πληρωθούν.

Αποδέχεται την δημιουργία πλατφόρμας που θα καταγράφονται τα μέλη των συνδικάτων, παρά τις αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι κάνουν λόγο για φακέλωμα.
Επίσης το υπουργείο δηλώνει έτοιμο να δεχτεί τη άρση της προστασίας των συνδικαλιστών σε περίπτωση όμως μόνο ποινικού αδικήματος.

Ασφαλιστικό η «μητέρα» των μαχών

Πάντως η πιο δύσκολη μάχη για την κυβέρνηση, η οποία κατά πολλούς, μπορεί να κρίνει ακόμα και την παραμονή της, στην εξουσία είναι η κοινωνική ασφάλιση.

Οι δανειστές, ζητούν:

— Να ξεκινήσει ο επανυπολογισμός των νέων κύριων συντάξεων και των συντάξεων χηρείας, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε νέες μειώσεις.

— Την κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς» στις υφιστάμενες κύριες συντάξεις, οι οποίες μετά τον επανυπολογισμό που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου παραμένουν υψηλότερες από τις νέες. Αυτό θα οδηγήσει σε ισόποση μείωση συντάξεων πάνω από ένα όριο, αρχής γενομένης (το πιθανότερο) το 2019.

— Να εφαρμοστεί άμεσα το σχέδιο για τον υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών/ αυτοαπασχολουμένων/αγροτών.

— Να υπάρξει μείωση της δαπάνης για το ΕΚΑΣ κατά 439 εκατ. ευρώ για το 2017, με την περικοπή των ποσών να αγγίζει μέχρι και το 40% όταν εφαρμοστεί το μέτρο.

Έσπασε το «εθνικό μέτωπο»

Η νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, δεν έχει όμως να αντιμετωπίσει μόνο τους δανειστές αλλά και τους μεγάλους εργοδοτικούς συνδέσμους. Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), στο τελευταίο του, εβδομαδιαίο ,οικονομικό δελτίο, ζητά να «μπει τέλος στις αυταπάτες».

Ο ΣΕΒ μέσα από τις τοποθετήσεις, οι οποίες διατυπώνονται από το “εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικής συγκυρίας” -το οποίο εκδίδει ομάδα οικονομολόγων του-, τάσσεται υπέρ της μεγαλύτερης ευελιξίας στην αγορά εργασίας, κατά της κυβέρνησης που “ζητά την καταδίκη” της χώρας από το Συμβούλιο της Ευρώπης (συμπαραστεκόμενη στη ΓΣΕΕ, η οποία έχει προσφύγει στο όργανο αυτό κατά των μνημονιακών εργασιακών διατάξεων της περιόδου 2010-13), αλλά και κατά της ΓΣΕΕ που “αρνείται να συζητήσει για τα πραγματικά αίτια της κρίσης”.

Επίσης σημειώνει ότι στις χώρες όπου εφαρμόστηκαν ανάλογα προγράμματα με εκείνο της Ελλάδας “ο σκοπός δεν είναι να “μειώσουν” τα εργασιακά δικαιώματα όσων έχουν ήδη απασχόληση, αλλά να αυξήσουν τις δυνατότητες απασχόλησης και αυτών που δεν έχουν δουλειά”.

Από τη δική της πλευρά η ΓΣΕΕ έχει ήδη προγραμματίσει Γενική Απεργία στις 8 Δεκεμβρίου, ενώ χαρακτηρίζει τον ΣΕΒ “Πύργο της Βαβέλ”. Και αυτό γιατί από τη μια πλευρά υπογράφει την κοινή δήλωση των κοινωνικών εταίρων στην οποία εκφράζονται θέσεις υπέρ της επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον κατώτατο μισθό, ενώ από την άλλη οι οικονομολόγοι του υπερασπίζονται την εργασιακή ευελιξία.

Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις, η κυβέρνηση, πρέπει να βρει τη «μαγική «φόρμουλα» ώστε να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. Η εξίσωση πάντως είναι πολύ δύσκολη…