Παν. Α. Κατσούλης:Τι δεν καταλαβαίνεις ηλίθιε; Ο πόλεμος είναι μια λύση για τα πολλά αδιάθετα κεφάλαια!

 

Τι δεν καταλαβαίνεις ηλίθιε;

Ο πόλεμος είναι μια λύση για τα πολλά αδιάθετα κεφάλαια!

«Το πολύ κεφάλαιο σκοτώνει το κεφάλαιο»

Thomas Piketty – «ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ τον 21ο αιώνα»

Όταν ξέσπασε η κρίση το 2007 με προοίμιο την πτώχευση της Lehman Brothers στις ΗΠΑ, όλοι αναρωτιόμαστε γιατί όλοι αυτοί οι παγκόσμιοι γκουρού της οικονομίας, τα ακριβοπληρωμένα golden boys των πολυεθνικών και των τραπεζικών ομίλων δεν την προέβλεψαν και δεν έλαβαν μέτρα γι’ αυτή.

Η απάντηση είναι απλή. Γιατί όλοι τους, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων που χαρακτηρίζονται ως «γραφικοί και παλαιομοδίτες», είναι «βουτηγμένοι μέσα στα κόπρανα του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού ζουρλομανδύα», τον τρέφουν και ζουν μέσα στην απόλυτη παραζάλη του. Για τον ίδιο λόγο που σήμερα εξειδικευμένοι διεθνολόγοι, καλοπληρωμένοι σύμβουλοι διεθνών οργανισμών (ΝΑΤΟ, Ε.Ε, Κεντρική Τράπεζα, G8 κ.α.), «αδυνατούν» να προβλέψουν την επόμενη – πολύ κοντινή μας – ημέρα του παγκόσμιου γίγνεσθαι, γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά.

Και όμως τα στοιχεία «φωνάζουν» από μόνα τους και δεν χρειάζεται να είναι κανείς «εξειδικευμένος τεχνοκράτης» για να τα αντιληφθεί και να κάνει μια βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη, αρκεί βέβαια να μη βλέπει μόνο «τα Νέα των 8». Δεν αναφέρομαι φυσικά στον πολιτικό κόσμο, διότι η πλειοψηφία του έχει αποδεχθεί από καιρό την πρωτοκαθεδρία της οικονομίας, όποτε δεν έχουν κάτι άλλο να κάνουν από το να περιμένουν το μοιραίο…

Για ποια στοιχεία μιλώ; Θα παραθέσω ορισμένα εξ αυτών, λόγω χώρου.

• Σχεδόν μια δεκαετία μετά την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και με το παγκόσμιο χρέος να υπερβαίνει τα 200 τρις $, η «ασθένεια» εξαπλώνεται (Κίνα, πετρελαϊκή κρίση), αγγίζει τις «ναυαρχίδες» της παγκόσμιας οικονομίας (bundesbank, Τράπεζες Ελβετίας, Ισπανίας κ.α. ), παράγοντας συνεχώς νέες χρηματιστηριακές «φούσκες» και βυθίζοντας ταυτόχρονα όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού στον κυκεώνα των ανισοτήτων και της φτώχειας όχι μόνο στην περιφέρεια αλλά και στο «κέντρο» του παγκόσμιου συστήματος (128 εκατ. φτωχοί στην Ευρώπη, 43 εκατ. στην απόλυτη ένδεια).
• Όμως παρ’ όλες τις εντεινόμενες συνθήκες στασιμότητας και ασθενούς μεγέθυνσης συνολικά του κεφαλαίου, η συσσώρευση του σε ΗΠΑ και Ευρώπη επιστρέφει στα ιλιγγιώδη μεγέθη των αρχών του 19ου αιώνα. Το αποτέλεσμα – εκτός της εκτίναξης παραγωγής «τοξικού άυλου χρήματος» – τροφοδοτεί νέες διακρατικές εντάσεις και ανισότητες μεγαλώνοντας τις αποστάσεις και τις ασυμμετρίες πλούσιων και λιγότερο πλουσίων κρατών.
• Συνολικά η κατάσταση της Αμερικάνικης οικονομίας παραμένει κακή. Το 2001 το δημόσιο χρέος των Η.Π.Α. ήταν στα 5 τρις $. Το 2009 έφθασε τα 10 τρις $ και σήμερα ξεπερνά τα 19 τρις $. Προβλέπεται πως το έλλειμμα του προϋπολογισμού των Η.Π.Α. το 2016 θα φτάσει στα 544 δις $, αυξημένο κατά 105 δις $ σε σχέση με το 2015. Από το 2022 και μετά θα υπερβαίνει συνεχώς το 1 τρις $ ετησίως και το 2026 το δημόσιο χρέος της υπερδύναμης θα φτάσει στα 30 τρις $ ως αποτέλεσμα των ετησίων της ελλειμμάτων. Το 2001 οι ΗΠΑ εκπροσωπούσαν το ένα πέμπτο της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής. Σήμερα, εκπροσωπούν λιγότερο από το ένα έκτο του παγκόσμιου συνόλου.
• Και όμως από το 2014 και μετά, οι μεγάλες αμερικανικές τράπεζες έχουν δανείσει σε αγοραστές αυτοκινήτων σχεδόν 21 δις $ – πάνω από το ένα τρίτο σε ανθρώπους που εάν ελεγχόταν η πιστοληπτική τους ικανότητα, δεν θα έπαιρναν ούτε Σεντ. Τα δάνεια αυτού του είδους αυξήθηκαν κατά 15%, στα συνολικά 145,6 δις $, έχοντας σχεδόν τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2010 – με επιτόκια που φτάνουν συχνά το 23%. Δεν είναι δύσκολη η πρόβλεψη του τι θα συμβεί. Από τη φούσκα των ακινήτων σ’ εκείνη των αυτοκινήτων.
• Στον αντίποδα, η Γερμανία την περίοδο 2008 – 2015 έχει συσσωρεύσει περισσότερα πλεονάσματα από όσα σε ολόκληρη την προηγούμενη ιστορία της και επιχειρεί να σιγουρέψει το κεφάλαιο που δάνεισε μετατρέποντας τις χρηματικές της απαιτήσεις σε ακίνητη περιουσία (Ιδιωτικοποιήσεις παντού και στη χώρα μας), σε αντίθεση με την ελλειμματική θέση των Η.Π.Α., της Μ. Βρετανίας και των άλλων χωρών της Ευρωζώνης. Την ίδια στιγμή τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), φέρουν τη Γερμανία «πρωταθλήτρια» στο λεγόμενο «κρυφό χρέος”, το οποίο απορρέει από εγγυήσεις του γερμανικού Δημοσίου προς φορείς του ιδιωτικού τομέα – όπως τράπεζες – αλλά και επενδυτικές συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτών όπου η κυβέρνηση δεσμεύεται να αγοράσει μελλοντικές υπηρεσίες σε αντάλλαγμα για την κατασκευή και τη λειτουργία υποδομών (ΡΡΡ). Η λίστα των ευρωπαϊκών χωρών της Eurostat περιέχει “μαργαριτάρια”: Τις μεγαλύτερες κρατικές υποχρεώσεις στην Ε.Ε. έχει η Γερμανία που ανέρχονται στο 145% του ΑΕΠ! Η Ολλανδία και η Σλοβενία βρίσκονται στη δεύτερη και τρίτη θέση, με 115% και 111% αντίστοιχα, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω στην κατάταξη με 17%!
• Στο Μόναχο, από 12 έως 14 Φεβρουαρίου, πραγματοποιήθηκε η σύσκεψη ασφαλείας υπό την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ και με τη συμμετοχή εκπροσώπων – στρατιωτικοί, διπλωμάτες, στελέχη της βιομηχανίας εξοπλισμού, επιλεγμένοι δημοσιογράφοι – πολλών χωρών του Δυτικού κόσμου (των καλών). Καλεσμένοι και οι εκπρόσωποι των λεγομένων «ενοχλητικών χωρών – των κακών» (πχ Ρωσία). Ο τίτλος της φετινής εκδήλωσης «μιλά» από μόνος του: «Απέραντες κρίσεις, απερίσκεπτοι ενοχλητικοί, ανίσχυροι κηδεμόνες» (Boundless crises, reckless spoilers, helpless Guardians).
• Θυμίζω, πως ο πόλεμος εναντίον της Γιουγκοσλαβίας προετοιμάσθηκε στη σύσκεψη ασφαλείας του 1999, ο πόλεμος εναντίον του Αφγανιστάν στη σύσκεψη του 2002, η εισβολή στο Ιράκ σ’ εκείνη του 2003 και η αλλαγή καθεστώτος στην Ουκρανία στην αντίστοιχη του 2012. Η φετινή σύσκεψη ασχολήθηκε με τη Συρία και αποφάσισε «ανακωχή εχθροπραξιών», που στην πράξη βλέπουμε πως σημαίνει γενίκευση, ενώ το ΝΑΤΟ ανέλαβε δράση ήδη στη Μεσόγειο και στο πλευρό της Τουρκίας με πρόσχημα το προσφυγικό, δίχως καν να μας ρωτήσουν. Ας μη διαφεύγει της προσοχής μας, πως στη Συρία ο πόλεμος ξεκίνησε ως εμφύλιος και έγινε ήδη περιφερειακός με την άμεση ή έμμεση ανάμιξη όλων των τωρινών μεγάλων δυνάμεων. Ταυτόχρονα το ΝΑΤΟ τετραπλασίασε τα στρατεύματα του στα ρωσικά σύνορα (Ουκρανία).
• Την περασμένη εβδομάδα, ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Άστον Κάρτερ έδωσε στη δημοσιότητα τον προτεινόμενο στρατιωτικό προϋπολογισμό για το 2017, ο οποίος έχει ως κεντρικό του στοιχείο τον τετραπλασιασμό της αμερικανικής δαπάνης στην Ευρώπη για «να υποστηριχθούν οι σύμμαχοί μας στο ΝΑΤΟ απέναντι στην επιθετικότητα της Ρωσίας», όπως αναφέρεται. Η κ. Ana Palacio, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας και υπέρμαχος της παρουσίας των ΗΠΑ στον ευρωπαϊκό χώρο έγραψε: “Δύο είναι οι παράγοντες – κλειδιά που διάβρωσαν την φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη: η αποχώρηση των ΗΠΑ από την παγκόσμια ηγεσία και η παρατεταμένη κρίση στην Ευρώπη. Εκ πρώτης όψεως, η απόφαση των ΗΠΑ να αντιμετωπίσει τη Ρωσία θυμίζει παλαιότερες περιπτώσεις στις οποίες η Ευρώπη αποδείχθηκε ανίκανη να απαντήσει στις προκλήσεις της περιοχής της _ κυρίως στη Βοσνία στη δεκαετία του ’90. Αλλά η σημερινή κατάσταση είναι πιο επικίνδυνη. Θυμίζει τον ψυχρό πόλεμο, όταν η Ευρώπη ήταν αντικείμενο και όχι παίκτης της γεωπολιτικής. Η Ευρώπη κινδυνεύει να ξαναγίνει η σκακιέρα στην οποία θα παίζουν οι ΗΠΑ και το Κρεμλίνο”. (Καθημερινή 17/02/2016)
• Η χώρα μας είναι άμεσα εμπλεκόμενη σε όλο αυτό το “κουβάρι” οικονομικής κρίσης – αλλαγής γεωπολιτικών συσχετισμών. Κυριολεκτικά είμαστε στο “μάτι του κυκλώνα” και χωρίς τη μίνιμουμ εθνική στρατηγική. Μέσω των προσφυγικών ροών εκ Τουρκίας, κινδυνεύουμε να μετατραπούμε σε μια τεράστια “αποθήκη ψυχών”, εύφλεκτη ύλη για πολλαπλές χρήσεις. Τα «κλειστά σύνορα» μετά την 6η Μαρτίου,  είναι η καλύτερη ευκαιρία για να εγκαθιδρυθούν τα σύνορα της Ε.Ε. στα Σκόπια, με το ΝΑΤΟ να αλωνίζει στο Αιγαίο με τη «σφραγίδα» της Τουρκίας, που αναζητά το πρόσχημα για στρατιωτική εισβολή στη Συρία εκβιάζοντας ΗΠΑ και Γερμανία. Αν η Τουρκία “μπουκάρει”, τότε αυτό δεν θα είναι μια μονομερή ενέργεια και η Ρωσία δεν θα παραμείνει θεατής.
• Πολιτικές απαντήσεις υπάρχουν εντός και εκτός χώρας, ώστε να αποφευχθεί το «μοιραίο». Βούληση δεν εκφράζεται, μαζί με κοινές προσπάθειες αλλαγής των συσχετισμών που μας ωθούν στον όλεθρο.

 

Παναγιώτης Α. Κατσούλης