Ραντεβού τον Σεπτέμβρη με την Κεντροαριστερά-Νίκος Φελέκης

Η επιχείρηση «Συνοικέσιο», οι προξενητές, τα παζάρια για τους όρους της συγκατοίκησης και οι αντίζηλοι που   προσδοκούν πρόωρο διαζύγιο για να καρπωθούν την εκλογική προίκα

Τελικά, όλη αυτή η φασαρία για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς μάλλον αρχίζει να κουράζει και οπωσδήποτε δεν μπορεί παρά να ενοχλεί ή και να βλάπτει κάποιους από τους εμπνευστές του εγχειρήματος. Σίγουρα τη Φώφη Γεννηματά και τον Σταύρο Θεοδωράκη, οι οποίοι βλέπουν ότι με τον τρόπο που εξελίσσεται η υπόθεση, τις γκρίνιες, τους διαχωρισμούς και τις εκατέρωθεν μπηχτές ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι όχι μόνο δεν έρχονται κοντά ή δεν ενισχύονται, αντίθετα η εικόνα τους στους πολίτες και ιδιαίτερα στους κεντρώους ψηφοφόρους γίνεται ολοένα και πιο θολή.

Φώφη και Σταύρος έχουν φτάσει στο σημείο να αποφεύγει ο ένας τον άλλον, προφανώς για να μην ανταλλάξουν κουβέντες που μετά δεν θα μπορούν να πάρουν πίσω και οι οποίες θα έθεταν πρόωρο τέρμα στην προσπάθεια δημιουργίας ενός σοβαρού και εκλογικά υπολογίσιμου πόλου στον ενδιάμεσο -μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.- χώρο. Η εικόνα προ ημερών στο Γκάζι, στην εκδήλωση με θέμα τις «Προοδευτικές μεταρρυθμίσεις», ήταν αποκαλυπτική. Για να μην καθίσουν δίπλα-δίπλα οι επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού, ζητήθηκε από τον πρόεδρο της ΔΗΜ.ΑΡ. Θανάση Θεοχαρόπουλο και τον δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη να καθίσουν ανάμεσά τους! Τόσο καλά. Μάλιστα, το παραπολιτικό της εκδήλωσης μας το είπε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ που βρισκόταν στην ακριβώς από πίσω σειρά των καθισμάτων και παρατηρούσε τη συμπεριφορά τους: «Κάποια στιγμή η Φώφη έδειξε να δυσφορεί καθώς είδε τον Σταύρο να σηκώνεται και να φεύγει χωρίς να τη χαιρετήσει ή να της πει κάτι. Πίστεψε ότι είχε αποχωρήσει. Ομως ο Σταύρος απλώς είχε πάει στην τουαλέτα και μετά από λίγο επέστρεψε». Προς… ανακούφιση όλων όσοι συμμετείχαν στην εκδήλωση, θα προσθέταμε εμείς.

Ετερος Πασόκος -βουλευτής και πρώην υπουργός αυτός- μας περιέγραψε με παραστατικό τρόπο τη σχέση των δύο πολιτικών: «Η Φώφη και ο Σταύρος συμπεριφέρονται όπως το ζευγάρι που έχει αποφασίσει να χωρίσει και για τα μάτια των παιδιών συνεχίζουν να λένε καλημέρα, να χαμογελάνε και να κάνουν εξ ανάγκης πράγματα μαζί». Πάντως, ένας από αυτούς που μίλησαν στην εκδήλωση, όταν του είπαμε πως ενώ το μότο της εκδήλωσης στο Γκάζι ήταν το «Μαζί» η διαδεδομένη εντύπωση που υπάρχει είναι ότι ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι, Φώφη και Σταύρος μόνο μαζί δεν είναι, μας απάντησε πως «μαζί δεν κάνουνε και χώρια δεν μπορούνε. Ομως, δυστυχώς και για τους δύο, είναι εκ των πραγμάτων αναγκασμένοι να προχωρήσουν μαζί. Διαφορετικά στις εκλογές, όποτε κι αν γίνουν, θα πάνε και οι δύο άκλαυτοι».

Oι δημοσκοπήσεις

Και η αλήθεια αυτή είναι, όπως τουλάχιστον καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, φανερές και μυστικές, αλλά και όπως αποτυπώνεται στους ανά την επικράτεια καφενέδες και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται καθηλωμένο στην περιοχή του 4%-5%, ενώ το Ποτάμι… στερεύει, με 1%-2% να έχει απομείνει στην κοίτη του. Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο οι ηγεσίες των δύο κομμάτων θέλουν να παντρέψουν με το ζόρι τα κόμματά τους – μήπως και διασωθούν εκλογικά. Προβεβλημένο στέλεχος του Ποταμιού είναι κατηγορηματικό επ’ αυτού: «Εάν το ΠΑΣΟΚ είχε τη βεβαιότητα πως το ποσοστό του βρίσκεται στο 8%, είναι σίγουρο ότι δεν θα ανεχόταν τα μπρος – πίσω του Σταύρου. Θα προχωρούσε μόνο του. Επειδή όμως βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας είναι υποχρεωμένο να προσπαθεί, ακόμη κι αν δεν το θέλει, να βρει κοινούς τόπους μαζί μας. Το ίδιο και εμείς. Αν τα ποσοστά μας στις δημοσκοπήσεις ήταν έστω στο 4%, το ποσοστό που πήραμε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, θα είχαμε διαφορετική τακτική απέναντι στον μικρομεγαλισμό της Φώφης και κάποιων παλαιοπασόκων που δεν μπορούν να καταλάβουν ότι το κόμμα του Ανδρέα, του Σημίτη, ακόμη και του Γιώργου, με τα θηριώδη ποσοστά του 40%-45%, έχει πεθάνει και ότι η τελευταία ανάσταση νεκρού έγινε πριν από 2.000 χρόνια».

Η ανάγκη επιβίωσης αμφοτέρων, λοιπόν, είναι ο πρώτος λόγος που η συζήτηση για παντρειά με το ζόρι των δύο κομμάτων, και με παρανυφάκια τη ΔΗΜ.ΑΡ., τη Δράση, τις ΚΙΝ.ΠΟΛ. και τον Τούντα, συνεχίζεται. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο κεντρώος χώρος δέχεται επίθεση φιλίας τόσο από τον (νεο)φιλελεύθερο Κυριάκο Μητσοτάκη μετά την εκλογή του στην ηγεσία της Ν.Δ. όσο και από τον Αλέξη Τσίπρα μετά τη μετακόμιση του ΣΥΡΙΖΑ από την γκαρσονιέρα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στα σαλόνια της Σοσιαλδημοκρατίας. Και οι δύο, προκειμένου να ενισχυθούν, θέλουν να κάνουν διεύρυνση προς το Κέντρο με προσχωρήσεις στελεχών. Μέσω των ατομικών μεταγραφών ελπίζουν ότι θα αφυδατώσουν και την προσπάθεια να δημιουργηθεί ένας αξιόμαχος και αξιόπιστος πόλος ανάμεσά τους. Ηδη στη Ν.Δ. έχουν αρχίσει και προσχωρούν στελέχη από το Ποτάμι, ενώ κάποια στιγμή, ενδεχομένως και πριν προκηρυχθούν εκλογές, να πράξουν το ίδιο και βουλευτές του Στ. Θεοδωράκη. Ταυτοχρόνως, παρασκηνιακά συνεχίζεται το φλερτ με τα λεγόμενα μεταρρυθμιστικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Το προ εβδομάδος προσκλητήριο Σαμαρά για συμμετοχή των Βενιζέλου, Διαμαντοπούλου, Λοβέρδου και Μανιάτη στα ψηφοδέλτια της Ν.Δ., αλλά και οι τιμές που επιδαψίλευσε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης στον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι αποκαλυπτικά των διεργασιών που συντελούνται προκειμένου με κορμό το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να δημιουργηθεί ένα «Ευρωπαϊκό Μέτωπο» που θα αντιπαρατεθεί στη συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ.

Με Παπανδρέου

Αντίστοιχη προσπάθεια καταβάλλει και ο Αλέξης Τσίπρας – για τη δημιουργία «Προοδευτικού Μετώπου» αυτός. Αφενός θα προσπαθήσει με τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης να σηματοδοτήσει το άνοιγμα στις μετριοπαθείς δυνάμεις και με το κομματικό συνέδριο την ώσμωση με κινήσεις και προσωπικότητες από τον χώρο της αριστερής Σοσιαλδημοκρατίας. Στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού, πάντως, επιμένουν πως αντί για το ΠΑΣΟΚ περισσότερο τους ενδιαφέρει να αναπτυχθεί ένας δίαυλος επικοινωνίας με το Κίνημα του Γιώργου Παπανδρέου. Λέγεται μάλιστα ότι ο Τσίπρας, εκτός από τις τηλεφωνικές επαφές που έχει με τον πρώην πρωθυπουργό, θα τον καλέσει και στο Μαξίμου υπό την ιδιότητα του προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς για να συζητήσουν. Από την πλευρά του, ο Παπανδρέου, σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, δεν αποκλείει τον ΣΥΡΙΖΑ από τον διάλογο για την ανασυγκρότηση της Δημοκρατικής Παράταξης, αρκεί αυτός, όπως λέει, «να γίνει πάνω σε προγράμματα και σε προοδευτική κατεύθυνση». Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι από τις μυστικές μετρήσεις το επιτελείο του Τσίπρα έχει διαπιστώσει πως στελέχη και ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ που είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ και τώρα εμφανίζονται απογοητευμένοι δεν επιστρέφουν στο ΠΑΣΟΚ, αλλά είτε δηλώνουν, στην πλειοψηφία τους, αναποφάσιστοι, είτε βλέπουν, σε μικρότερο ποσοστό, με συμπάθεια τον Παπανδρέου. Ενδεχομένως, αυτός είναι και ο λόγος που ο τελευταίος δήλωσε προ ημερών στη Θεσσαλονίκη ότι το Κίνημά του με επικεφαλής τον ίδιο θα κατέλθει στις επόμενες εκλογές.

Προσπαθειών συνέχεια

Οι ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού, έχοντας γνώση των διεργασιών που συντελούνται και του παρασκηνίου, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως εάν δεν καταφέρουν να αποτρέψουν τη λεηλασία των στελεχών τους από τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ, θα κινδυνεύσουν οι ίδιες καθώς θα μειωθεί σημαντικά το διαπραγματευτικό φορτίο τους. Γι’ αυτό και Γεννηματά και Θεοδωράκης, όσο κι αν δεν τους είναι προσωπικά ευχάριστο, θα συνεχίσουν την προσπάθεια για κοινή πορεία. Αν δεν έχουν να δώσουν μια προοπτική στα στελέχη και τους οπαδούς τους, αυτοί είναι λογικό να τους εγκαταλείψουν και να προστεθούν στο άρμα είτε του Τσίπρα, που κατέχει σήμερα την εξουσία, είτε του Μητσοτάκη, που εμφανίζεται ως ο επόμενος διαχειριστής της. Βεβαίως, πλέον υπάρχουν πολλές αμφιβολίες εάν μπορεί αυτή η Συμπαράταξη να ευδοκιμήσει. Πάντως, η Επιτροπή Διαλόγου που έχει συγκροτηθεί θα οργανώσει τουλάχιστον άλλη μία εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, ελπίζοντας τουλάχιστον εκεί να έχει περισσότερο… γκάζι και να μην είναι υποτονική όπως η πρόσφατη στο Γκάζι των Αθηνών. Στις αρχές Ιουλίου θα παραδώσει το πόρισμά της για το προγραμματικό πλαίσιο το οποίο πρέπει να διέπει τη συμφωνία για τον νέο πόλο των μεταρρυθμιστών, εκσυγχρονιστών και σοσιαλδημοκρατών του Κέντρου.

Στο ερώτημα «τι θα γίνει μετά;» δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς απαντήσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η δεύτερη πράξη του έργου θα αρχίσει να παίζεται μετά το θέρος. Ραντεβού για τον Σεπτέμβριο λοιπόν δίνει η Κεντροαριστερά. Θα έχει δύο μήνες για να σκεφτεί αν υπάρχει ενδιάμεση πρόταση που θα βοηθήσει να προχωρήσει το εγχείρημα. Η Φώφη θέλει μια ομοσπονδία κομμάτων, κινήσεων και φορέων στην οποία ουσιαστικά τον πρώτο ρόλο, ως μεγαλύτερη δύναμη, θα έχει η Δημοκρατική Συμπαράταξη, στην οποία ηγεμονεύει το ΠΑΣΟΚ. Με απλά λόγια, το σχέδιο της Χαριλάου Τρικούπη είναι, όπως λέει και απορρίπτει ο Θεοδωράκης, ένα ΠΑΣΟΚ plus. Το σχέδιο του Θεοδωράκη είναι η δημιουργία νέου φορέα, κάτι που απορρίπτει η Φώφη. Μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα των δύο ο ογδοηκοντούτης πλέον Κώστας Σημίτης, τον οποίο κάποιοι, δηλαδή ο Νίκος Μπίστης και άλλοι δύο, προτείνουν για να αναλάβει προσωρινά και ως «πατερούλης» την ηγεσία της Κεντροαριστεράς; Απίθανο, εξάλλου ούτε ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός το θέλει, ακόμη και αν μπορούσε.

Από τη βάση

Θα μπορούσε να εκλεγεί νέα ηγεσία από τη βάση, όπως είχε πει η Φώφη; Αυτό κι αν είναι δύσκολο, καθώς στην περίπτωση αυτή οι υποψήφιοι για την αρχηγία θα ήταν περισσότεροι από τους εκλέκτορες. Αν εξαιρέσουμε τον Σημίτη, έχουμε και λέμε: πρώτη είναι η Φώφη και δεύτερος ο Σταύρος, ο οποίος ήδη δήλωσε ότι θα είναι υποψήφιος. Υποψήφιος, όμως, θα θέλει να είναι και ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, που σε μια τέτοια περίπτωση θα βάλει μια καλή υποθήκη για το μέλλον.

Ο ίδιος εξάλλου είναι ιδιαιτέρως νέος και μια τέτοια υποψηφιότητα θα δώσει πόντους στο προφίλ του. Εφόσον είναι υποψήφιος ο Θεοδωράκης, ισχυροποιείται, λένε, το ενδεχόμενο υποψηφιότητα να θέσει και ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρώην γραμματέας του κόμματος Νίκος Ανδρουλάκης. Τις ηγετικές φιλοδοξίες του έχει στο παρελθόν εκφράσει ,με υποψηφιότητά του για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, που όμως δεν ευδοκίμησε.

Τέλος, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει και μια υποψηφιότητα του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ Γιάννη Μανιάτη, αλλά και του Θανάση Χειμωνά, ο οποίος ήθελε να είναι και στο παρελθόν υποψήφιος για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, όμως δεν κατάφερε να συγκεντρώσει το 10% των εκλεκτόρων που ήταν προϋπόθεση για να είναι κάποιος υποψήφιος. Ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος στην εκλογή αρχηγού του ΠΑΣΟΚ είχε έρθει δεύτερος, μετά τη Φώφη, θα είναι υποψήφιος. Ενδεχομένως εάν δεν είναι ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Τι θα κάνει λοιπόν ο Βενιζέλος σε περίπτωση που υπάρξει διαδικασία εκλογής αρχηγού όχι του ΠΑΣΟΚ αλλά της κεντρώας παράταξης;

Το πιθανότερο είναι ότι θα αδράξει την ευκαιρία για να επανέλθει, καθώς η ρητορική του ικανότητα και η κοινοβουλευτική του επάρκεια δεν συγκρίνονται με των υπολοίπων. Και βέβαια, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε, εάν η διαδικασία είναι ανοιχτή και μπορεί να βάλει υποψηφιότητα όποιος θέλει και οι συνθήκες είναι διαφορετικές από τις σημερινές, να έχουμε κι άλλους επίδοξους αρχηγούς. Αυτό άλλωστε -εκτός φυσικά από την απουσία ελκυστικού και ριζοσπαστικού νέου εθνικού αφηγήματος- είναι και το μεγάλο πρόβλημα στην ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς: πλεονάζουν οι μέτριες προσωπικότητες και λείπει ο χαρισματικός ηγέτης. Και επειδή μάλλον θα αργήσει να βρεθεί, η Φώφη αποφάσισε  να αρχίσει «πορεία προς τον λαό».