Οι δεξιότητες στις Ιχθυοκαλλιέργειες: Ένα online εργαλείο ιεράρχησής τους από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Η ραγδαία στροφή προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, μαθαίνουμε, συμμετέχουμε στην κοινωνία και ζούμε την καθημερινή μας ζωή.

Η Ευρώπη μπορεί να αδράξει αυτές τις ευκαιρίες μόνο εάν οι πολίτες της αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες. Η πανδημία Covid-19 είχε μεγάλο αρνητικό αντίκτυπο σε εκατομμύρια ανθρώπους στην ΕΕ που έχασαν τη δουλειά τους ή υπέστησαν σημαντική απώλεια εισοδήματος. Πολλοί θα χρειαστεί να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να μετακινηθούν σε νέες θέσεις εργασίας σε διαφορετικό τομέα της οικονομίας, περισσότεροι θα χρειαστεί να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους για να διατηρήσουν τη θέση εργασίας τους σε ένα νέο εργασιακό περιβάλλον και, τέλος, για τους νέους, η είσοδος στην αγορά εργασίας θα μπορούσε να είναι πολύ δύσκολη.

Από την άλλη πλευρά, οι εργοδότες αντιμετωπίζουν τον καθημερινό αντίκτυπο της συνεχιζόμενης αδυναμίας εύρεσης ειδικευμένων εργαζομένων και την ταχέως αναπτυσσόμενη δυναμική της δημιουργίας μαθησιακών διαδρομών εκτός της βασικής εκπαίδευσης. 

Η βάση δεδομένων ταξινόμησης δεξιοτήτων (βασισμένη στην ESCO) τοποθετεί τις πληροφορίες σε ένα ιεραρχικό σύστημα ταξινόμησης. Από εκεί, οι δεξιότητες τοποθετούνται σε ομάδες, που ονομάζονται ομάδες δεξιοτήτων, για την καλύτερη οργάνωση των πληροφοριών. 

Το σύστημα Taxonomy of Skills (βασισμένο στη ESCO) που δημιουργήθηκε από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής Επιχειρηματικότητας και Σχεδιασμού Αλληλεπίδρασης του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στα πλαίσια του έργου Aquaculture Global AI Platform for Europe’s Skill Passport που χρηματοδοτείται από ερευνητικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (European Institute of Innovation and Technology-EIT), επιτρέπει στους εργαζόμενους στο χώρο των Ιχθυοκαλλιεργειών να δουν ποιες δεξιότητες στην ταξινόμηση δεξιοτήτων κατέχουν και πώς σχετίζονται με τις δεξιότητες σε ολόκληρη τη βάση δεδομένων των επαγγελμάτων και των θέσεων εργασίας. 

Οι ιχθυοκαλλιέργειες στην Ελλάδα είναι ένας από τους ταχύτατα αναπτυσσόμενους τομείς που συμβάλλει σημαντικά στο ΑΕΠ και στην τοπική ανάπτυξη. Ειδικότερα, στα περίπου 16.000 χιλιόμετρα των ελληνικών ακτών, βρίσκονται εγκατεστημένες περισσότερες από 200 μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας και 25 σταθμοί παραγωγής γόνου, ενώ συνολικά απασχολούνται 40.000 άτομα και παράγονται πάνω από 231.000 τόνοι ιχθυρών. Οι επιχειρήσεις του κλάδου απασχολούν περίπου 10.000 άτομα. Λόγω της εξωστρεφούς ανάπτυξης που χαρακτηρίζει τον κλάδο, η συνεισφορά της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελληνική οικονομία είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η αξία των εξαγωγών αντιστοιχεί στο 23% της συνολικής αξίας εξαγωγών ειδών διατροφής, καθιστώντας τον κλάδο το 2ο μεγαλύτερο εξαγωγικό τομέα στα είδη διατροφής. Για αυτό το λόγο η επένδυση στο χώρο των ιχθυοκαλλιεργειών αποτελεί μια στρατηγική επιλογή στην αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας μας.

Στη βάση δεδομένων ταξινόμησης που έχει υλοποιηθεί, οι πληροφορίες είναι δομημένες ώστε να τοποθετούν δεξιότητες που σχετίζονται με θέσεις εργασίας. Και αυτή η τοποθέτηση δεξιοτήτων μπορεί να είναι επωφελής για τους εργαζόμενους, επειδή μπορούν εύκολα να δουν ποιες δεξιότητες πρέπει να κατακτήσουν για να προωθήσουν τη δική τους σταδιοδρομία. Μπορούν να επιλέξουν να μάθουν νέες δεξιότητες με βάση το πού θα ήθελαν να κινηθούν στην καριέρα τους. 

Η ομάδα εργασίας με επικεφαλή τον Καθηγητή του Τμήματος κ. Σπύρο Συρμακέση υλοποίησε ένα σύστημα που αυτόματα δημιουργεί το taxonomy of skills στον κάθετο άξονα απασχόλησης “AQUACULTURE” όπως αυτό περιγράφεται μέσα από την επίσημη ESCO Database. H ESCO είναι η πολύγλωσση ταξινόμηση των ευρωπαϊκών δεξιοτήτων, ικανοτήτων και επαγγελμάτων. Η ESCO αποτελεί μέρος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» παρέχοντας έναν δομημένο κατάλογο δεξιοτήτων και δίνει τη δυνατότητα μέσω αλγορίθμων ομαδοποίησης να δημιουργηθεί μια ενοποιημένη βάση γνώσης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παροχή αποτελεσματικών στρατηγικών ανάπτυξης δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού. 

Η πλατφόρμα μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν ποιες γνώσεις και δεξιότητες απαιτούνται αλλά και  ποιες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες αποκτώνται ως αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου προσόντος, ποια προσόντα ζητούν ή ζητούν συχνά οι εργοδότες από όσους αναζητούν εργασία σε συγκεκριμένο επάγγελμα, αλλά και τις κατηγορίες δεξιοτήτων, ικανοτήτων και επαγγελμάτων που σχετίζονται με την αγορά εργασίας στο χώρο του aquaculture.