Η εισήγηση του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. Αιτωλ/νίας στο 1ο Αναπτ. Συνέδριο Αιτ/νίας (Βίντεο)

Α. Το χωροταξικό και αναπτυξιακό πλαίσιο στην ΠΔΕ έχει μεταβληθεί ριζικά την τελευταία προγραμματική περίοδο, 2014-2018, με το σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας σειράς προγραμμάτων και παρεμβάσεων, υποδομών και υπηρεσιών.

Η κυριότερη από τις παρεμβάσεις στο χώρο των υποδομών  αφορά στην ολοκλήρωση των μεγάλων διευρωπαϊκών οδικών αξόνων της Ιόνιας Οδού, της Ολυμπίας Οδού, του άξονα Αθήνας – Πάτρας κλπ. Οι οδικοί άξονες έδωσαν ώθηση και έθεσαν σε νέες βάσεις τη λειτουργία του σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο, του αεροδρομίου του Ακτίου και του Αράξου, καθώς και για το νέο λιμένα στην Πάτρα, την επέκταση για κρουαζιέρα στο Κατάκολο και στο Αίγιο, ενώ αναζητούνται νέες προοπτικές για τολιμάνι στο Πλατυγιάλι Αστακού.

Επίσης, προχώρησε ο σχεδιασμός και η σταδιακή υλοποίηση των τοπικών χωρικών προγραμμάτων ανάπτυξης, ΟΧΕ, ΒΑΑ, της υλοποίησης της πρωτοβουλίας LEADER, τα προγράμματα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τον πρωτογενή τομέα, ενώ άνοιξε η συζήτηση για το σχεδιασμό ΒΙΟΠΑ και νέα κέντρα Agro Logistics. Τέλος οι τουριστικές επιχειρήσεις προχωρούν σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια στις παράκτιες ζώνες και σε σχέδια προώθησης των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Ακόμη, η Πάτρα και η Ολυμπία / Πύργος αξιοποιούν το πολιτιστικό απόθεμα και την πολιτιστική κληρονομιά για περαιτέρω τουριστική, αλλά και τοπική ανάπτυξη.

Παρόμοιες πρωτοβουλίες σχεδιάζονται στην Αιτ/νία, κυρίως με τους αρχαιολογικούς χώρους και αρχαία θέατρα, με το μουσείο στο Θέρμο και με το νέο αρχαιολογικό μουσείο στο Μεσολόγγι, με προτάσεις περιηγητικού και ιαματικού τουρισμού, στην Τριχωνίδα, την Ναύπακτο, τη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου – Αιτωλικού, το Βάλτο και το Ξηρόμερο.

Β. Οι παραπάνω εξελίξεις, όμως, συνοδεύονται, ταυτόχρονα, από προβλήματα και καθυστερήσεις σε έργα υποδομών, όπως:

• Η ολοκλήρωση του άξονα Αμβρακία – Άκτιο,
• Η σύνδεση του δυτικού με τον ανατολικό άξονα της χώρας, δηλαδή ο αυτοκινητόδρομοςΠλατυγιάλι – Ιόνιος – Αγρίνιο – Καρπενήσι – Λαμία και σύνδεση με τον Ε65
• Η απουσία σύγχρονου Επιχειρηματικού Πάρκου και Ερευνητικού Ινστιτούτου στην Αιτ/νία,
• Η απουσία σημαντικών επενδύσεων στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα,
• ΟΙ καθυστερήσεις στις νέες χρηματοδοτικές προκηρύξεις προγραμμάτων ΕΣΠΑ.,
• Τα προβλήματα με τη λειτουργία και το μέλλον των  τοπικών τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ στην Αιτ/νία,
• Την παντελή έλλειψη σύγχρονων αθλητικών υποδομών, ειδικά των σχετικών με το πλούσιο υδάτινο στοιχείο της περιοχής.
• Τα ελλιπή και μη λειτουργικά εγγειοβελτιωτικά έργα.

Ήδη, τo ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας έχει προτείνει όσον αφορά τους οδικούς άξονες τα εξής:

1. Την ολοκλήρωση της σύνδεσης του ανατολικού με τον δυτικό άξονα της χώρας, τμήματα του οποίου όπως το Πλατυγιάλι – Ιόνιος και Αγρίνιο – Καρπενήσι βρίσκονται σε εξέλιξη, μέρος της οποίας είναι και τη σύνδεση Ιόνιας οδού  με το Αγρίνιο. Για τη συγκεκριμένη σύνδεση, πάγιο αίτημα του ΤΕΕ, ήδη έχει παρουσιασθεί η πρόσφατη μελέτη – δωρεά του συναδέλφου Χρήστου Ράδου προς το Ελληνικό Δημόσιο προς το Δήμο αλλά και τη Διοικούσα και τα μέλη του ΤΕΕ και έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του τμήματος για την άτυπη έναρξη της σχετικής διαβούλευσης
2. Το διαγώνιο άξονα Ναυπάκτου – Λαμίας,
3. Τον Παραιόνιο άξονα Μεσολόγγι-Αστακός-Μύτικας – Άκτιο – Πρέβεζα, τμήματα του οποίου προχωρούν μετά τις καθυστερήσεις
4. Τον άξονα Ναύπακτος-Θέρμο-Αγρίνιο – (Καρπενήσι),
5. Τον άξονα Αμφιλοχία-Ορεινό Βάλτο-Λίμνη Κρεμαστών (Καρπενήσι & Καρδίτσα).

Επίσης, έχει προτείνει μια σειρά  παρεμβάσεων σε ζητήματα υποδομών και επενδύσεων ενέργειας, περιβάλλοντος, πολιτιστικής κληρονομιάς, διαχείρισης απορριμμάτων κλπ. , ενώ συμμετέχει ενεργά στις πρωτοβουλίες της περιφέρειας για την έλευση του φυσικού αερίου στη περιοχή μας καθώς και γενικότερα στην ανάπτυξη των υδρογονανθράκων

Γ. Όσον αφορά την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη, μεγάλο πρόβλημα, είναι πως η οικονομική κρίση και η παρατεταμένη ύφεση οδήγησε στην εργασιακή μετανάστευση ένα μεγάλο αριθμό νέων επιστημόνων, κυρίως, αποφοίτων πολυτεχνικών και ιατρικών σχολών.

Στην περίπτωση του τεχνικού κόσμου – μελών του ΤΕΕ – η κατάσταση οξύνεται όλο και περισσότερο, γεγονός που δημιουργεί αφενός τεράστια κοινωνικά προβλήματα και αφ εταίρου  αναπτυξιακές αγκυλώσεις στην Αιτ.νία και σε όλη τη χώρα.

Απαιτείται, άμεσα, μια νέα διαδικασία επανασχεδιασμού των υπαρχόντων αναπτυξιακών στόχων και δράσεων στην Αιτ/νία, σε σχέση με το ρόλο των αναπτυξιακών φορέων και συνεργασιών, και τη διεύρυνση της απασχόλησης και της  τοπικής ανάπτυξης στους επιμέρους Δήμους, μεσαίους και μικρούς, της Περιφερειακής Ενότητας.

Προς την κατεύθυνση αυτή, καθίσταται αναγκαία συνθήκη η προώθηση της καινοτομίας και της εξωστρέφειας σε υπηρεσίες και προϊόντα,  και η επένδυση σε συνεργατικές δράσεις από τους τοπικούς φορείς και νέα επιχειρηματικά  σχήματα, με συνδυασμό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Όμως αυτό δεν μπορεί να συμβεί με τη διαρκή και άκρως επιθετική συρρίκνωση των βαθμών ελευθερίας του παραγωγικού συστήματος, έστω και εν είδει προσχηματικού προστατευτισμού, που τελικά επιφέρει αντίστροφα αποτελέσματα από τα αρχικώς επιδιωκόμενα.

Συνεπώς, οι παλιότερες συνήθειες παραγωγής και παροχής υπηρεσιών πρέπει να αντικατασταθούν από νέες πρακτικές ποιότητας και καινοτομίας, σε όλο τον κύκλο της επιχειρηματικής δράσης, του πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, πάντοτε με γνώμονα την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.

Το ΤΕΕ συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση του Περιφερειακού Προγράμματος Έξυπνης Εξειδίκευσης, όσον αφορά την Αιτ/νία, για την έρευνα  – καινοτομία – επιχειρηματικότητα, καθώς και σε διάφορες αναπτυξιακές συμπράξεις και πρωτοβουλίες για την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη, στους τομείς της ενέργειας, της αγροτοδιατροφής και του τουρισμού – πολιτισμού.

Πρόσφατα κατέθεσε σχετικές προτάσεις σε ειδική συνεδρίαση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας, ΠΣΕΚ ΠΔΕ.

Δ. Υπό το πρίσμα αυτής της θεώρησης, το ΤΕΕ θεωρεί πως τα υπάρχοντα χωροταξικά, πολεοδομικά, αναπτυξιακά και επιχειρησιακά σχέδια της Περιφερειακής Ενότητας, των Δήμων και των Αναπτυξιακών Τοπικών Φορέων, καθίσταται αναγκαίο να αναθεωρηθούν άμεσα, με πιο σημαντικές, βέβαια, τις δράσεις σε αναπτυσσόμενες χωρικές ενότητες, καθώς και στους κατάλληλους επιχειρηματικούς κλάδους.

 

Για το λόγο αυτό, προτείνει:

• το σχεδιασμό νέων ΤΧΣ στην Αιτωλοακαρνανία, ανά Δήμο και ΔΕ (όπου αυτό είναι δυνατόν).
• Την περαιτέρω αξιοποίηση και ανάπτυξη του λιμένα στο Πλατυγιάλι με ενδεχόμενη ανάπτυξη τοπικού σιδηροδρομικού δικτύου, τη δημιουργία ΒΙΟΠΑ στο Αγρίνιο και το σχεδιασμό κέντρου Agro Logistics για την ανάπτυξη μονάδων τυποποίησης και μεταποίησης των εξαιρετικών προϊόντων της περιοχής, έτσι ώστε να μειωθεί η ανεργία, να αυξηθούν οι επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα και η υπεραξία που δημιουργείται να παραμένει στο τόπο μας.

Τέλος ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στην ανάπτυξη της λίμνης Τριχωνίδας, της μεγαλύτερης λίμνης της χώρας, σε συνεργασία με τους Δήμους Αγρινίου και Θέρμου βάσει ειδικού χωρικού σχεδίου ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται εμπεριστατωμένος στρατηγικός σχεδιασμός, τμήμα του οποίου αποτελεί και η εκπόνηση μελέτης για την παραλίμνια ζώνη, που ήδη έχει αναγγελθεί από την ΠΕ Αιτ/νίας.

Ε. Συμπερασματικά, το ΤΕΕ Αιτ/νίας  τονίζει πως απαιτείται η επαρκής χωροταξική – πολεοδομική και αναπτυξιακή αποτύπωση και ο ανά σχεδιασμός των επί μέρους αναπτυξιακών αξόνων των Δήμων και των Επιχειρήσεων της ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας, βασισμένη στις παρούσες εθνικές και περιφερειακές συνθήκες ανάπτυξης.

Οι νέες προοπτικές, οι στόχοι και οι δράσεις  του σχεδιασμού πρέπει να στηριχθούν στα πραγματικά δεδομένα εθνικών και περιφερειακών αναπτυξιακών προγραμμάτων και πρωτοβουλιών, που πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή τα επόμενα χρόνια στην ΠΔΕ και στην Αιτωλοακαρνανία και να εξειδικευθούν πιο αναλυτικά σε όλους τους Δήμους της Αιτ/νίας.

Συνολικά, το ΤΕΕ Αιτ/νίας, διαπιστώνοντας το μεγάλο  πρόβλημα της μετανάστευσης των νέων επιστημόνων, της τεχνολογικής και καινοτομικής υπανάπτυξης στην Αιτ/νία, αλλά και της μη αποτελεσματικής χρηματοδοτικής αξιοποίησης των αντίστοιχων εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, που διατίθενται για  την επιχειρηματικότητα, ιδιαίτερα των νέων,  προτείνει τα εξής:

1. Τη σταδιακή – βάσει συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος – αναβάθμιση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής ικανότητας των Πανεπιστημιακών τμημάτων Αγρινίου και του ΤΕΙ στην Αιτ/νια.
2. Την εμπέδωση της αντίληψης από όλους τους συναρμόδιους φορείς, πως οι πιο κρίσιμοι τομείς για το επιχειρείν στην Αιτ/νία, σύμφωνα με το πρόγραμμα της Έξυπνης Εξειδίκευσης της ΠΔΕ, με κατεύθυνση την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, αφορούν: τον αγροτοδιατροφικό τομέα και τον εναλλακτικό – πολιτιστικό και ιαματικό τουρισμό .
3. Τη δημιουργία –από μηδενικής βάσης- ενός νέου Ερευνητικού Κέντρου με έδρα το Αγρίνιο και ειδικά διαμορφωμένους χώρους σε Αγρίνιο και Μεσολόγγι, βάσει συγκεκριμένης μελέτης, σύμφωνα με τις αντίστοιχες, καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, προκειμένου να καλυφθεί το τεράστιο κενό σύνδεσης έρευνας – καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στην Αιτ/νία.
4. Τον σχεδιασμό και υλοποίηση αναπτυξιακού μοντέλου Έξυπνης Πόλης για όλους τους δήμους της Π.Ε., στη δημιουργία και ανάπτυξη του οποίου, ο ρόλος του ΤΕΕ θα είναι πολύτιμος και καταλυτικός.
5. Την ανάδειξη όλων των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, μέσα από το σχεδιασμό και την αξιοποίηση ειδικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων την πνευματική ιδιοκτησία των οποίων θα έχουν οι τοπικοί αναπτυξιακοί φορείς. Προς την επίτευξη αυτού του στόχου, το ΤΕΕ μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος με την παροχή τεχνογνωσίας και επιστημονικής προσέγγισης από το άρτια καταρτισμένο, επιστημονικό του προσωπικό.

Προς επίρρωση όλων των προαναφερθέντων, το ΤΕΕ Αιτ/νιας, έχει ήδη προβεί σε σύσταση ειδικής Ομάδας Εργασίας, προκειμένου να αναθεωρήσει το προηγούμενο Χωρικό και Αναπτυξιακό του Σχέδιο, με αποκλειστικό γνώμονα μια ολοκληρωμένη τεχνική παρέμβαση και ανάδειξη των μεγάλων αναπτυξιακών δυνατοτήτων της Αιτ/νίας

Το ΤΕΕ Αιτ/νίας, τέλος, δηλώνει πως θα βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία και αναπτυξιακή σύμπραξη με την Περιφέρεια, τους Δήμους, τους επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, με σκοπό την άμεση ένταξη της Αιτ/νίας στον αναπτυξιακό και επενδυτικό χάρτη της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης γενικότερα.