Ένωση Αγρινίου-Ασθένειες στο αμπέλι: Πώς να τις αντιμετωπίσετε

Τεχνικό Δελτίο με χρήσιμες συμβουλές για τους παραγωγούς στις περιοχές Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας, Κεφαλλονιάς και Ιθάκης από το Περιφερειακό Κέντρο Προστ. Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Αχαΐας.

ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ

Διαπιστώσεις πρωτογενών & δευτερογενών μολύνσεων: Στις πεδινές περιοχές, τα παρακάτω ενδεικτικά γραφήματα από τους αυτόματους τηλεμετρικούς μετεωρολογικούς σταθμούς (ΑΤΜ) δείχνουν ότι η τελευταία βροχόπτωση στις 30 Απριλίου προκάλεσε ευνοϊκές συνθήκες για πρωτογενείς μολύνσεις Περονοσπόρου. Επίσης, διαπιστώνουμε ότι καθημερινά, οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας είναι ευνοϊκές για δευτερογενείς μολύνσεις Περονοσπόρου. Στους ορεινούς αμπελώνες, προς το παρόν, δεν υπάρχουν ώριμα μολύσματα για την έναρξη πρωτογενών προσβολών Περονοσπόρου στην άμπελο.

Συστάσεις: Λαμβάνοντας υπόψη ότι η άμπελος αναπτύσσεται ταχύτατα αυτήν την περίοδο και ότι όλα τα πράσινα τμήματα είναι ιδιαίτερα ευπαθή σε προσβολές Περονοσπόρου, συνιστούμε προληπτικές τακτικές εφαρμογές με κατάλληλα για το στάδιο ανάπτυξης του αμπελώνα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα, πριν την εκδήλωση βροχοπτώσεων. Στις περιπτώσεις που εκδηλωθούν βροχές σε απροστάτευτο αμπελώνα, να εφαρμοστούν άμεσα μυκητοκτόνα με θεραπευτική δράση.

ΩΪΔΙΟ (ΛΟΒΑ / ΘΕΙΑΦΑΣΘΕΝΕΙΑ)

Διαπιστώσεις: Τα σταφύλια είναι εξαιρετικά ευαίσθητα από το στάδιο του μούρου έως το κλείσιμο των ραγών. Τα στάδια αυτά πρέπει να είναι προστατευμένα, ανεξάρτητα από την παρατήρηση προσβολών. Τυχόν προσβολή των ραγών από την ασθένεια στο πρώτο στάδιο ανάπτυξής τους, ίσως αποβεί καταστροφική για την παραγωγή.

Συστάσεις: Γενικά, συνιστάται προσοχή σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί και κυρίως όταν επικρατούν κατάλληλες για την ασθένεια καιρικές συνθήκες. Συνιστάται στους αμπελουργούς να επισκοπούν τον αμπελώνα δύο φορές την εβδομάδα και να συλλέγουν και να καταστρέφουν τούς προσβεβλημένους βλαστούς.

Το παθογόνο αναπτύσσεται καλύτερα στα σκιαζόμενα μέρη του φυτού. Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας των ασθενειών του περονοσπόρου και του ωιδίου.

Η καταπολέμηση του ωιδίου είναι δυνατό να συνδυαστεί με αυτή του περονοσπόρου. Η συχνότητα των επεμβάσεων για τις δευτερογενείς προσβολές του παθογόνου εξαρτάται από την πίεση της ασθένειας και τη δραστική ουσία του σκευάσματος (βλ. Πίνακα).

ΒΟΤΡΥΤΗΣ (ΤΕΦΡΑ ΣΗΨΗ)

Παρατηρήσεις: Προσβάλει κυρίως μέσω πληγών (χαλάζι, άνεμος, έντομα, πουλιά, επίδραση ωιδίου και ευδεμίδας, ακανόνιστα ή υπερβολικά ποτίσματα). Με κατάλληλες καιρικές συνθήκες προσβάλλονται οι ταξιανθίες και οι ράγες. Τα μολύσματα (κονίδια) του μύκητα μεταφέρονται εύκολα με τον άνεμο και τη βροχή. Ιδανικές συνθήκες για την παραγωγή των μολυσμάτων και την πραγματοποίηση των μολύνσεων είναι θερμοκρασίες 15-25 0C και βροχή ή υγρασία με τη μορφή ομίχλης ή δροσιάς. Στις ορεινές περιοχές δεν υπάρχει κίνδυνος προσβολής από το παθογόνο. Μόνον στις πεδινές, οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες είναι περιστασιακά ευνοϊκές για ελαφριές μολύνσεις στα ανθίδια εφόσον αυτά βρίσκονται στο στάδιο πτώσης του πηλιδίου (καπέλο).

Συστάσεις: Πληγές των ραγών από τις καταιγίδες, την ευδεμίδα και το ωίδιο, αποτελούν αιτία δευτερογενών προσβολών από τον παθογόνο μύκητα. Η καταπολέμηση του ωιδίου και της ευδεμίδας και η εφαρμογή καλλιεργητικών μέτρων που μειώνουν την υγρασία στο περιβάλλον του αμπελώνα, συμβάλλουν στην μείωση της έντασης της ασθένειας. Επίσης, σε πυκνόρραγες ποικιλίες, η ορθολογική χρήση ορμονών συντελεί στην επιμήκυνση της ράχης του σταφυλιού, με αποτέλεσμα τον διαχωρισμό των ραγών, που οδηγεί σε μείωση της ταχύτητας εξάπλωσης της προσβολής. Για την αποφυγή προσβολής των ανθοταξιών σε ευαίσθητες ποικιλίες και σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί και οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές για την πραγματοποίηση μολύνσεων, συνιστάται η εφαρμογή ενός ψεκασμού με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Επίσης, επέμβαση συνιστάται μετά από χαλαζόπτωση ή επικράτηση ισχυρών ανέμων. Επισημαίνεται, ότι η καταπολέμηση του βοτρύτη είναι δυνατό να συνδυαστεί με αυτή του ωιδίου, αλλά και του περονοσπόρου.

ΕΥΔΕΜΙΔΑ

Διαπιστώσεις: Η πρώτη πτήση του εντόμου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με μικρούς αριθμούς συλλήψεων.

Συστάσεις: Γενικά, οι ζημιές από την 1η γενεά της ευδεμίδας δεν έχουν επιπτώσεις στην παραγωγή. Στα αμπέλια που έγιναν σοβαρές ζημιές την προηγούμενη χρονιά και κυρίως στις επιτραπέζιες ποικιλίες, συνιστάται εφαρμογή που αποσκοπεί στη μείωση του πληθυσμού των επόμενων γενεών του εντόμου ακριβώς πριν από την έναρξη της άνθισης (στάδιο μούρου – Η, βλαστός 15-30 εκ.) και εάν απαιτείται επανάληψη 7-14 ημέρες αργότερα από τον 1ο .

ΤΕΤΡΑΝΥΧΟΙ Ζημιές: Προσβάλλουν τα φύλλα προκαλώντας χλωρωτικές κηλίδες, που σε έντονες προσβολές (καλοκαιρινοί μήνες) αποκτούν υπόφαιο χρώμα.

Συστάσεις: Συνιστάται η συστηματική παρακολούθηση για την διαπίστωση της παρουσίας των τετρανύχων, αλλά και των ωφελίμων ακάρεων και εντόμων. Η παρακολούθηση γίνεται με συστηματικές δειγματοληψίες εβδομαδιαίως, ως εξής: από 20 πρέμνα/στρέμμα (με έμφαση στις εξωτερικές γραμμές), επιλέγεται 1 φύλλο/πρέμνο. Το φύλλο επιλέγεται μεταξύ 2ου – 4ου μεσογονατίου για την περίοδο της έντονης βλαστητικής δραστηριότητας, ενώ για το υπόλοιπο διάστημα (άνθηση-τρύγος) διαλέγουμε το 4ο φύλλο. Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται πάντα με την βοήθεια μεγεθυντικού φακού. Επέμβαση με κατάλληλα και εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα, συνιστάται σε έντονες προσβολές (>70% φύλλων προσβ/μένα) και εφόσον η αναλογία αρπακτικά : φυτοφάγα είναι μικρή (< 1 : 5).

ΨΕΥΔΟΚΟΚΚΟΙ Παρατηρήσεις: Λίγο πριν την άνθιση διαπιστώνεται η παρουσία των εντόμων στην τρυφερή βλάστηση. Τα έντομα μπορούν να τραφούν σε όλα τα μέρη του πρέμνου και οι ζημιές που προκαλούν είναι άμεσοι, διότι ρουφούν χυμούς και αδυνατίζουν το πρέμνο και έμμεσοι, διότι με τα άφθονα μελιτώδη εκκρίματα που παράγουν, καλύπτουν βλαστούς, φύλα και σταφύλια. Τα μυρμήγκια τρέφονται από τα μελιτώδη εκκρίματα των εντόμων και η παρουσία τους αποτελεί μία πρώιμη ένδειξη της έναρξης δραστηριοποίησης τους. Έχουν σημαντικό αριθμό φυσικών εχθρών (παρασιτοειδή υμενόπτερα, αρπακτικά κολεόπτερα και άλλα αρθρόποδα). Συστάσεις: Στους αμπελώνες που διαπιστώνεται μεγάλη προσβολή, συνιστάται η σήμανση (μαρκάρισμα) των προσβεβλημένων πρέμνων και η τοπική επέμβαση με εγκεκριμένο εντομοκτόνο.

ΘΡΙΠΕΣ Παρατηρήσεις: Η περίοδος της άνθησης μέχρι και την καρπόδεση, είναι η κρισιμότερη περίοδος για την πρόκληση ζημιών μεγάλης οικονομικής σημασίας από τη δραστηριότητα των θριπών.

Συστάσεις: Συνιστάται τακτική επισκόπηση των ανθοταξιών για την παρουσία εντόμων. Συνιστάται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο, στην περίπτωση που διαπιστώνονται υψηλοί πληθυσμοί του εντόμου.