Ένωση Αγρινίου: Οι βασικές ασθένειες στις ελιές και πώς να τις αντιμετωπίσετε

Χρήσιμες συμβουλές προς τους ελαιοκαλλιεργητές από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου, για όσα πρέπει να γνωρίζουν αυτή την περίοδο προκειμένου να προστατεύσουν την παραγωγή τους.

 

ΚΥΚΛΟΚΟΝΙΟ

Συµπτώµατα: Ο µύκητας αυτή την εποχή προσβάλει κυρίως τα φύλλα, τους µίσχους των φύλλων, τους ποδίσκους των καρπών και σπανιότερα τους καρπούς. Εµφανίζεται κυρίως στην επάνω επιφάνεια των φύλλων προκαλώντας σε αυτά χαρακτηριστικές στρογγυλές τεφροκαστανές κηλίδες, που περιβάλλονται από καστανόµαυρες ζώνες. Οι κηλίδες στους µίσχους των φύλλων και στους ποδίσκους των καρπών είναι στενόµακρες και τεφροκαστανές. Όταν η προσβολή είναι έντονη τα φύλλα κιτρινίζουν και πέφτουν. Αποτέλεσµα της προσβολής των ποδίσκων των καρπών είναι η συρρίκνωση και η πτώση των καρπών.

Συνθήκες ανάπτυξης: Οι µολύνσεις ευνοούνται όταν επικρατεί βροχερός και υγρός καιρός. Η ένταση της ασθένειας επηρεάζεται όχι µόνο από το ύψος και τις ηµέρες βροχής, άλλα και από την πολύ υψηλή υγρασία (διαβροχή φυλλώµατος µε την µορφή δροσιάς ή οµίχλης). Άριστες θερµοκρασίες ανάπτυξης του µύκητα είναι 16-20οC. Οι προσβολές πραγµατοποιούνται συνήθως την άνοιξη και το φθινόπωρο. Κατά το χειµώνα συµβαίνουν εφόσον ο καιρός είναι ήπιος (θερµοκρασίες 3-5 οC). Εντονότερες προσβολές εµφανίζονται σε ελαιώνες που βρίσκονται σε υγρές και κλειστές περιοχές, καθώς επίσης και σε ελαιώνες πυκνής φύτευσης. Οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ηµερών ευνοούν τη δραστηριότητα του παθογόνου.

Συστάσεις: 1) Αραίωµα του φυλλώµατος στα πυκνά δένδρα για την δηµιουργία συνθηκών καλού αερισµού και φωτισµού. 2) Φθινοπωρινός ψεκασµός µε χαλκούχα σκευάσµατα, όπως copper oxychloride, copper hydroxid, calcium copper sulfate, dodine, trifloxystrobin, tebuconazole, difenoconazole και επανάληψη µετά από βροχή.

 

ΚΕΡΚΟΣΠΟΡΑ

Η ασθένεια προσβάλει άωρους και ώριµους καρπούς, καθώς και φύλλα. Οι προσβολές (καστανές ελαφρά βυθισµένες κηλίδες ακανόνιστου σχήµατος στους πράσινους και ώριµους καρπούς) εµφανίζονται και εξελίσσονται την εποχή του φθινοπώρου. Οι ψεκασµοί µε χαλκούχα σκευάσµατα οι οποίοι διενεργούνται για την καταπολέµηση του κυκλοκόνιου καταπολεµούν και αυτή την ασθένεια.

 

ΒΟΥΛΑ (ΞΕΡΟΒΟΥΛΑ─ΣΑΠΟΒΟΥΛΑ)

Ασθένεια η οποία προσβάλει τους άωρους καρπούς το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου (ξεροβούλα), καθώς και τους ώριµους καρπούς το φθινόπωρο και στις αρχές του χειµώνα (σαποβούλα).

Συµπτώµατα: Καστανόχρωµες κυκλικές βυθισµένες κηλίδες µε ξηρή σύσταση στους πράσινους καρπούς (ξεροβούλα) και καστανόχρωµη σήψη στους ώριµους (σαποβούλα).

Συνθήκες ανάπτυξης: Οι θερµοκρασίες ανάπτυξης του µύκητα είναι 20-30οC. Η εµφάνιση και η ένταση της ασθένειας συνδέεται άµεσα µε τον πληθυσµό του δάκου και τον βαθµό της δακοπροσβολής του ελαιοκάρπου. Το παθογόνο είναι παράσιτο πληγών, αφού η προσβολή γίνεται µέσω των νυγµάτων του δάκου. Για την προστασία των καρπών από την ασθένεια απαιτείται η συστηµατική καταπολέµηση του εντόµου.

 

ΓΛΟΙΟΣΠΟΡΙΟ

Συµπτώµατα: Καστανοιώδεις κηλίδες στην κορυφή των καρπών ή στο σηµείο πρόσφυσης του ποδίσκου. Οι προσβεβληµένοι καρποί συρρικνώνονται και µεταβάλλονται σε µούµιες. Η ασθένεια προσβάλει κυρίως τους ώριµους και τους υπερώριµους καρπούς. Οι πρώτες προσβολές από τον µύκητα παρατηρούνται κατά την περίοδο της αλλαγής του χρώµατος των καρπών.

Συνθήκες ανάπτυξης: Για την πραγµατοποίηση των µολύνσεων είναι απαραίτητη η ύπαρξη πολύ υψηλής υγρασίας 92-100% για διάστηµα 2-5 ηµερών, θερµοκρασίες 10-25οC και η ύπαρξη πληγών. Οι καιρικές συνθήκες εκδήλωσης και διάδοσης της ασθένειας είναι παρόµοιες µε εκείνες του κυκλοκόνιου. Η είσοδος του παθογόνου γίνεται µέσω πληγών από νύγµατα του δάκου. Πηγή µολύσµατος αποτελούν οι µολυσµένοι καρποί του προηγούµενου έτους στο δένδρο και στο έδαφος.

Συστάσεις: 1) Να αποφεύγεται η εγκατάσταση ελαιώνων σε χαµηλές, υγρές και κακώς αεριζόµενες περιοχές. 2) Καλό είναι να γίνεται κατάλληλο κλάδεµα για την αραίωση της κόµης των δένδρων. 3) Χηµική καταπολέµηση της ασθένειας συνιστάται κατά την έναρξη της ωρίµανσης του ελαιοκάρπου µε χαλκούχα ή άλλα εγκεκριµένα φυτοπροστατευτικά σκευάσµατα. 4) Η συστηµατική καταπολέµηση του δάκου βοηθά αποτελεσµατικά στον περιορισµό της ασθένειας και οι επεµβάσεις εναντίον του κυκλοκόνιου, καταπολεµούν και το γλοιοσπόριο.

 

ΚΑΡΚΙΝΩΣΗ─ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ

Συµπτώµατα: Το βακτήριο προκαλεί την εµφάνιση χαρακτηριστικών όγκων κυρίως σε κλαδίσκους, σε κλάδους, στον κορµό και τις ρίζες των ελαιόδεντρων.

Συνθήκες ανάπτυξης: Το παθογόνο βακτήριο είναι κυρίως παράσιτο πρόσφατων πληγών, οι οποίες προκαλούνται από ραβδίσµατα κατά τη συγκοµιδή του ελαιοκάρπου, το κλάδεµα, το χαλάζι, τον παγετό και τις ουλές από την πτώση των φύλλων. Οι µολύνσεις απαιτούν βροχερό και δροσερό καιρό καθώς και τη βοήθεια του ανέµου.

Συστάσεις: 1) Αφαίρεση και καύση των προσβεβληµένων κλάδων. Ο καθαρισµός των ελαιοδένδρων από τα προσβεβληµένα µέρη είναι καλλίτερα να διενεργείται κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών µηνών και δεν πρέπει να διενεργείται κατά τη διάρκεια βροχερών και ιδιαίτερα υγρών περιόδων. 2) Όταν επικρατεί βροχερός και υγρός καιρός καλό είναι να αποφεύγεται η συλλογή του ελαιόκαρπου µε ράβδισµα των δένδρων καθώς και το κλάδεµα, ιδίως σε ελαιώνες που έχουν προσβολή ή γειτονεύουν µε προσβεβληµένους. 3) Οι ψεκασµοί µε χαλκούχα σκευάσµατα για το κυκλοκόνιο και τις άλλες εποχιακές µυκητολογικές ασθένειες, προστατεύουν την καλλιέργεια και από βακτηριακές µολύνσεις. Ο ψεκασµός των δένδρων µε χαλκούχα σκευάσµατα θα πρέπει να γίνεται αµέσως µετά από το κλάδευµα, καθώς και µετά από χαλαζόπτωση και παγετό. 4) Σε περίπτωση εγκατάστασης νέου ελαιώνα πρέπει να φυτεύονται δενδρύλια υγιή, τα οποία να προέρχονται από πιστοποιηµένα φυτώρια.

ΠΡΟΣΟΧΗ Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας το διάστηµα µεταξύ τελευταίας επέµβασης και συγκοµιδής και τα µέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηριάσεων.