Ευρωβουλή: Νέοι κανόνες για την προστασία των καταναλωτών

Ενόψει της αυξανόμενης ζήτησης για διασυνοριακές αγορές στην ΕΕ, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν νέους κανόνες για την προστασία των καταναλωτών οπουδήποτε αγοράζουν προϊόντα στην ΕΕ

Οι ευρωβουλευτές θέλουν να ενισχύσουν την προστασία των καταναλωτών μέσω της θέσπισης μηχανισμών συλλογικής έννομης προστασίας των καταναλωτών και την επιβολή πιο αποτρεπτικών κυρώσεων σε μη συμμορφωμένες εταιρείες.

Οι κανόνες καλύπτουν, επίσης, νέες περιπτώσεις για τις οποίες δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία, ειδικά στον διαδικτυακό κόσμο κι όσον αφορά την διπλή ποιότητα των προϊόντων.

Μεγαλύτερη διαφάνεια στις διαδικτυακές πλατφόρμες

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες διαφάνειας, οι καταναλωτές που πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένοι σχετικά με την ταυτότητα των πωλητών (είτε αγαθών είτε υπηρεσιών) και να γνωρίζουν εάν ο πωλητής είναι επαγγελματίας ή καταναλωτής. Πρέπει επίσης, να καθίσταται σαφής εξαρχής πού αποδίδονται οι ευθύνες και ποιοι νόμοι μπορούν να εφαρμοστούν.

Ο νέος κανονισμός διασφαλίζει επίσης μεγαλύτερη διαφάνεια στη σειρά εμφάνισης των αποτελεσμάτων αναζήτησης. Οι αγορές και οι μηχανές αναζήτησης πρέπει να δημοσιοποιούν τις βασικές παραμέτρους που χρησιμοποιούν για την κατάταξη των αγαθών και των υπηρεσιών στον ισότοπό τους, ώστε να βοηθούν τους πωλητές να κατανοήσουν με ποιον τρόπο μπορούν να βελτιστοποιήσουν την παρουσία τους.

Τα δικαιώματα των καταναλωτών αναμένεται να ενισχυθούν και στον τομέα των “δωρεάν” ψηφιακών υπηρεσιών, για τις οποίες οι καταναλωτές παρέχουν τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τους αλλά δεν πληρώνουν με χρήματα. Κατά την πληρωμή παρόμοιων υπηρεσιών οι καταναλωτές θα έχουν στη διάθεσή τους 14 ημέρες για να ακυρώσουν τις αντίστοιχες συμβάσεις , με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που μπορούν να ακυρώσουν συμβάσεις για αμειβόμενες ψηφιακές υπηρεσίες. Αυτό κατά κανόνα θα ισχύει για υπηρεσίες αποθήκευσης σε νέφος, μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Ενώ οι διαδικτυακές αγορές παρέχουν πλέον μεγαλύτερος εύρος επιλογών και έχουν μειώσει τις τιμές τους,  όλο και περισσότεροι πωλητές, ειδικά από τρίτες χώρες, προσφέρουν μη ασφαλή ή παράνομα προϊόντα. Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε το Νοέμβριο του 2020, το Κοινοβούλιο ζήτησε τη λήψη πιο εντατικών μέτρων για να διασφαλιστεί ότι όλα τα προϊόντα που πωλούνται στην ΕΕ είναι ασφαλή – συμπεριλαμβανομένων προϊόντων που περιέχουν νέες τεχνολογίες, όπως ως AI – ανεξάρτητα από το εάν πωλούνται διαδικτυακά όχι, ή εάν κατασκευάζονται εντός ή εκτός της ΕΕ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ευρωβουλευτές θέλουν πιο αποτελεσματική εποπτεία της αγοράς, καλύτερο έλεγχο και μεγαλύτερη ευθύνη για τις διαδικτυακές πλατφόρμες αγορών, απαιτώντας να εφαρμόζουν τους ίδιους κανόνες σε ευρωπαϊκούς και μη ευρωπαϊκούς φορείς που πωλούν προϊόντα εντός της ΕΕ.

Μάθετε πώς το Κοινοβούλιο έχει βελτιώσει την ψηφιακή σας εμπειρία και αφαίρεσε τα εμπόδια στις ηλεκτρονικές σας αγορές.

• Νέες οδοί για την επίλυση διαφορών

Βάσει των νέων κανόνων, οι ομάδες καταναλωτών που θίγονται από παράνομες πρακτικές θα έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν συλλογικές αγωγές και να ζητήσουν αποζημίωση σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Κάθε αίτημα μαζικής αποζημίωσης, αντικατάστασης ή επισκευής θα προϋποθέτει τη διοργάνωση αντιπροσωπευτικής δράσης εκ μέρους καταναλωτών από αρκετά κράτη μέλη. Το δικαίωμα απαίτησης μαζικής αποζημίωσης ή ακύρωσης συμβολαίων σε περίπτωση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών αναμένεται να εναρμονιστεί σε όλη την ΕΕ.

• Πιο αποτρεπτικές κυρώσεις

Οι αρχές καταναλωτών της ΕΕ δεν διαθέτουν πάντα τα κατάλληλα μέσα για να επιβάλλουν κυρώσεις σε πρακτικές που δημιουργούν “περιπτώσεις συλλογικής ζημίας” και επηρεάζουν σημαντικό αριθμό καταναλωτών σε όλη την ΕΕ. Το επίπεδο των κυρώσεων ποικίλλει και είναι συχνά υπερβολικά χαμηλό με αποτέλεσμα να μην έχουν αρκετά αποτρεπτικό αποτέλεσμα. Για την επίλυση αυτής της κατάστασης, οι εθνικές αρχές καταναλωτών θα διαθέτουν την εξουσία να επιβάλουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις με συντονισμένο τρόπο.

• Αντιμετώπιση των καταναλωτικών προϊόντων δύο ποιοτήτων

Η νομοθεσία εξετάζει, επίσης, το ζήτημα των προϊόντων δύο ποιοτήτων όπου τα αγαθά διατίθενται στο εμπόριο υπό το ίδιο σήμα αλλά διαφέρουν σε σύνθεση ή χαρακτηριστικά. Οι καταναλωτές οδηγούνται να πιστεύουν ότι αγοράζουν το ίδιο προϊόν χωρίς, όμως, αυτό να ισχύει. Πρόσφατες έρευνες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη τέτοιων πρακτικών στη βιομηχανία τροφίμων, με αποτέλεσμα οι ευρωβουλευτές να ζητούν τη ρητή συμπερίληψη των προϊόντων δύο ποιοτήτων στη λίστα των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

• Επόμενα βήματα

Το Συμβούλιο ενέκρινε τους κανόνες στις 8 Νοεμβρίου 2019 και τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν τα νέα μέτρα από τις 28 Μαίου 2022. Η Επιτροπή αναμένεται να προτείνει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις ψηφιακές υπηρεσίες έως το τέλος του 2020, με στόχο την καλύτερη ρύθμιση των ταχέως αναπτυσσόμενων ψηφιακών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των διαδικτυακών πλατφορμών και αγορών. Το Κοινοβούλιο υιοθέτησε τις σχετικές συστάσεις στις 20 Οκτωβρίου, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των μέτρων για την αντιμετώπιση των δόλιων και αναξιόπιστων εμπορικών πρακτικών πώλησης ψευδών, παράνομων ή επικίνδυνων προϊόντων στο διαδίκτυο.

e-ea.gr