«Η Γεωπονική απέθανε!», υποστηρίζει η Μ. Τριανταφύλλου, «Ζήτω η Γεωπονική!»

Διαβάζοντας προσεκτικά την πρόταση του Πανεπιστημίου Πατρών (ΠΠ)  για την αναδιάρθρωση ουσιαστικά της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας, διαπίστωσα, καταρχάς, μιαν αντίφαση. Ενώ προβάλλει το νόμο Γαβρόγλου (Ν. 4619/2019 ΦΕΚ 70/Α/7-5-2019) ως το «άνθος του κακού», που  «υπονόμευσε βαθιά την ακαδημαϊκή προοπτική και ανάπτυξη του ΠΠ, δημιουργώντας εμπόδια ακόμα και σε αυτήν την εκπαιδευτική του λειτουργία», ωστόσο υιοθετεί ένα βασικό σχεδιασμό αυτού του νομοθετήματος, που είναι η ίδρυση Γεωπονικής Σχολής στην Αιτωλοακαρνανία.

Δηλαδή η στρατηγική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ για το περιεχόμενο της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο νομό Αιτωλοακαρνανίας γίνεται  μέρος (και μάλιστα κυρίαρχο) του στρατηγικού σχεδίου για το ΠΠ.

Οπωσδήποτε χαιρετίζω το γεγονός αυτής της ταύτισης, επειδή συνάδει με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου μας (τα οποία σίγουρα είναι πολλά περισσότερα) και την παραγωγική και αναπτυξιακή του προοπτική.

Η ανάγκη ύπαρξης, στήριξης και ενίσχυσης της Γεωπονικής σχολής ακούγεται πλέον από μια μεγάλη πλειοψηφία και αυτό αποτελεί ΔΙΚΑΙΩΣΗ για όσους στηρίξαμε αυτή την επιλογή, ψηφίσαμε στη Βουλή το 2019 αυτό το νομοθέτημα και εργασθήκαμε για τις εξειδικεύσεις του.

Επίσης, χαιρετίζω το γεγονός της πλήρους αποκάλυψης των προβλημάτων της υποστελέχωσης και της υποχρηματοδότησης, όπως αναφέρονται στην εισαγωγή του κειμένου του ΠΠ.

Για την υποστελέχωση αναφέρει το ΠΠ: «… με απόφαση της Υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως, για το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 δίνονται μόνο 12 θέσεις μόνιμων μελών Διδακτικού και Επιστημονικού Προσωπικού(ΔΕΠ) (εννοεί το ΠΠ). … οι 12 θέσεις δεν αντιστοιχούν ούτε καν στο 50% των 28 θέσεων μελών ΔΕΠ, που κενώθηκαν λόγω συνταξιοδότησης το 2019».

Να θυμίσω ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δίνει μόνο 205 μέλη ΔΕΠ  πανελλαδικά για το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 και ούτε  καν προκηρύττει θέσεις για τους 300 περίπου καθηγητές, που συνταξιοδοτούνται κάθε χρόνο. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δώσει 1650 μέλη ΔΕΠ, που ωστόσο δεν απορροφήθηκαν από τα Πανεπιστήμια με δική τους υπαιτιότητα.

Το ΠΠ διαπιστώνει σοβαρή υποστελέχωση διδακτικού προσωπικού στα νέα τμήματα, δηλ. σε όσα ιδρύθηκαν με το «νόμο Γαβρόγλου». Δεν αναφέρει, ωστόσο, πως στο νόμο υπάρχει σαφής πρόνοια για τη στελέχωση των νεοσύστατων τμημάτων. Στο ΦΕΚ 70/Α 7/5/2019 αρ.35 παράγραφος 5 αναφέρεται ρητά πως «σε καθένα από τα νεοσύστατα τμήματα … συνιστώνται οκτώ (8) θέσεις μελών ΔΕΠ. Αυτές οι οκτώ θέσεις αποτελούν το minimum που χρειάζεται κάθε σχολή για να λειτουργήσει.

Ποιος ευθύνεται λοιπόν? Ο νόμος Γαβρόγλου που θεσμοθετεί τη στελέχωση ή η ΝΔ και η νυν Υπουργός Παιδείας, που δεν τηρεί το νόμο και δε δίνει μέλη ΔΕΠ? Και από πότε η θεραπεία στην υποστελέχωση είναι το κλείσιμο τμημάτων και η μείωση των εισακτέων?

Το ΠΠ αναφέρεται επίσης στην υποχρηματοδότηση λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «ο τακτικός προϋπολογισμός του 2021 θα είναι μειωμένος σε σχέση με το 2020 κατά 20%».

Το ΠΠ θέτει και μια σειρά από άλλα ζητήματα, όπως η διασπορά των σχολών και των τμημάτων του σε έξι (6) πόλεις, που είναι, ωστόσο, οι ίδιες, που λειτούργησαν τα τμήματα και μετά το σχέδιο «Αθηνά». Επιπλέον, γίνεται αναφορά σε οικονομικά ζητήματα, όπως και σε ζητήματα διοίκησης αλλά και φοιτητικής μέριμνας.

Θεωρώ, πως τα προβλήματα που θέτει το ΠΠ είναι σημαντικά. Πράγματι δεν είναι εύκολο να διοικείται ένα Πανεπιστήμιο με 35 τμήματα σε 6 πόλεις, αλλά υπάρχουν πλέον και άλλες μορφές διοίκησης, που μαζί με τις «παραδοσιακές» μπορούν να άρουν αδιέξοδα. Εξάλλου, σήμερα, που όλοι ομνύουν (κυρίως λόγω covid19) στην αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα της τηλεργασίας είναι τουλάχιστον παράδοξο να μην μπορούν,  να επιλυθούν κάποια διοικητικά θέματα. Φυσικά, απαιτείται πάνω από όλα στελέχωση. Πράγματι, η φοιτητική μέριμνα απαιτεί κονδύλια και όχι μείωση του προϋπολογισμού, όπως νομοθετεί η κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά η λύση δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι οι «κόφτες» φοιτητών και τμημάτων.

Επιπλέον, θα θυμίσω πως στο ΠΠ  έχει μεταβιβαστεί σημαντικότατη περιουσία: κτίρια, γη, εξοπλισμός, αποθεματικό ποσό, αλλά και επιστημονικό προσωπικό υψηλών προδιαγραφών. Η περιουσία αυτή δημιουργήθηκε από τον ελληνικό λαό και επομένως η διαχείρισή της πρέπει να είναι επ’ ωφελεία του. Κατανοώ, ότι οι υποδομές θέλουν φροντίδα, αλλά η ύπαρξη μιας τόσο σημαντικής περιουσίας και η σωστή της διαχείριση μπορεί και πρέπει να έχει καίρια συμβολή, που θα φανεί σε βάθος χρόνου. Να υπενθυμίσω, ότι υπάρχει και η αρωγή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Να υπενθυμίσω, ότι ειδικά για το Αγρίνιο, είχαν μπει στην άκρη από τον προϋπολογισμό των Δημοσίων Επενδύσεων χρήματα για τα κτιριακά (αναφορά Γαβρόγλου κατά την επίσκεψή του στο Αγρίνιο τον Ιούνιο 2019). Τέλος, να υπενθυμίσω την ίδια την αναφορά του ΠΠ, ότι θα παραμείνει και στις 6 πόλεις, όπως και σήμερα αλλά «…στο πλαίσιο των συντονισμένων παρεμβάσεών του και των στοχεύσεών του  στις ανάγκες των περιοχών θα αλλάξει τη μορφή παρουσίας του… θα υποστηρίξει με εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και τις υποδομές του, ενέργειες για τη δημιουργία

• μιας Γεωργικής Σχολής και
•  μιας Σχολής Οίνου και Αμπέλου
• κοινά προγράμματα σπουδών με άλλα Πανεπιστήμια (π.χ. ΕΑΠ), επιχειρηματικά πάρκα, μεταπτυχιακά προγράμματα και θερινά σχολεία…».

Στην παραπάνω πρόταση του ΠΠ  να προσθέσω, ότι υπάρχει στα συρτάρια της Πρυτανείας, πρόταση για τη δημιουργία δύο (2) Ερευνητικών Ινστιτούτων: το ένα με έδρα το Μεσολόγγι για την Ελιά και το άλλο στο Αγρίνιο για τα Βιολογικά προϊόντα και το Γάλα .Η πρόταση έχει κατατεθεί στο ΠΠ και όχι στη Βουλή από τους δύο βουλευτές τότε του ΣΥΡΙΖΑ (Γιώργο Βαρεμένο και Μαρία Τριανταφύλλου).

Οι προτάσεις του ΠΠ είναι ενδιαφέρουσες, αλλά και εδώ παρουσιάζεται και πάλι αντίφαση: αν το ίδιο το ΠΠ προτείνει μείωση των υπαρχόντων τμημάτων της Γεωπονικής Σχολής, γιατί δεν υπάρχουν οι πόροι, τότε πώς θα μπορέσει να πραγματοποιήσει όλα τα παραπάνω?

Τέλος, το ΠΠ αναφέρει ότι «το ακαδημαϊκό περιεχόμενο και τα γνωστικά αντικείμενα των Τμημάτων είναι προβληματικά». Εδώ χρειάζεται μεγάλη συζήτηση . Αν, ωστόσο, υφίσταται η κριτική του ΠΠ, τότε, γιατί προχωρά σε μια πρόταση, όπου δημιουργούνται τμήματα με τη συρραφή πολλών προηγούμενων Τμημάτων? Για παράδειγμα, δημιουργείται το τμήμα Γεωπονίας, συνενώνοντας Τμήματα με αλλότρια γνωστικά αντικείμενα (όπως το Τμήμα Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής, το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής παραγωγής και το τμήμα Γεωπονίας). Τι ακριβώς γίνεται?» Όλοι οι καλοί χωράνε» στο Τμήμα Γεωπονίας φτάνει να μειωθούν τα τμήματα? Και από το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών (το μόνο βιώσιμο σύμφωνα με το ΠΠ), γιατί «φεύγει» το «Ζωικής Παραγωγής»? Επιπλέον για το Αγρίνιο προτείνονται δύο (2) τμήματα, που το ένα (το Επιστήμης και Διατροφής και Τεχνολογία Τροφίμων) θα έχει  12 μέλη ΔΕΠ και το άλλο (το Αειφορικής Γεωργίας, Διαχείρισης Αγροτικών Προϊόντων και Περιβάλλοντος ) θα έχει μόνο οκτώ (8) μέλη ΔΕΠ. Και τα δύο τμήματα «περνούν κάτω από τον πήχη» των 15 μελών, που θέτει το ίδιο το ΠΠ ως βάση βιωσιμότητας. Επιπλέον, για το δεύτερο τμήμα του Αγρινίου, αναφέρεται, ότι θα λειτουργήσει από το 2023-2024. Δεν αντιλαμβάνομαι από πού πηγάζει αυτή η αισιοδοξία, ότι στην μετά covid19 εποχή με τα τεράστια οικονομικά αδιέξοδα, που δημιουργούνται σχεδόν αποκλειστικά από τη διαχείριση της κυβέρνησης της ΝΔ, το γιγαντωμένο ιδιωτικό και δημόσιο χρέος και τη στρατηγική επιλογή (της ΝΔ) να «ετκρέπονται»  μαθητές και φοιτητές στον ιδιωτικό τομέα, θα δημιουργηθεί τμήμα το 2023-2024!

Τέλος, το Στρατηγικό Σχέδιο του ΠΠ περιλαμβάνει τη μείωση των φοιτητών, που θα δώσει και τη χαριστική βολή στα Περιφερειακά τμήματα. Γιατί, όλοι γνωρίζουμε πως αυτά και κυρίως  τα νεοσύστατα τμήματα τους είναι λιγότερο ελκυστικά από τα Πανεπιστήμια της Αθήνας ή των μεγάλων πόλεων, που μετρούν πολλές δεκαετίες ακαδημαϊκής ζωής. Τα νεοσύστατα τμήματα για να «ανθίσουν» χρειάζονται χρηματοδότηση, στελέχωση και χρόνο.

Η ΝΔ θέσπισε την ελάχιστη βάση εισαγωγής από το 2021, δηλ. μια χρονιά, όπου οι μαθητές βρίσκονται σχεδόν ένα χρόνο μακριά από τις σχολικές αίθουσες και με πολλαπλά προβλήματα στην τηλεκπαίδευση. Η ΝΔ «πετάει το μπαλάκι» στα Πανεπιστήμια, για να εφαρμόσουν τον «κόφτη» με την επιστημονική τους αυθεντία. Ωστόσο, η περίφημη αυτή Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής δε θα είναι με απόλυτο αριθμό (π.χ το 10) . Δηλ. σε αρκετά τμήματα θα εισάγονται με βαθμούς κάτω από τη βάση του 10. Αλλά ακόμα και αν δεχτούμε, ότι το μέτρο αυτό αναβαθμίζει την Τριτοβάθμια εκπαίδευση, γιατί δε θεσπίζεται και για τα ιδιωτικά κολλέγια? Δεν είναι δυνατόν, να υπάρξει ισοτιμία πτυχίων ανάμεσα σε κάποιον, που εγγράφεται σε ένα κολλέγιο και σε κάποιον, που εισάγεται μετά από πολύ απαιτητικές εξετάσεις στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Η ΝΔ θεσμοθέτησε αυτή την ισοτιμία!

Η πρόταση του ΠΠ συζητήθηκε στα Δημοτικά Συμβούλια Αγρινίου και Μεσολογγίου και στο Περιφερειακό συμβούλιο. Τα βασικά συμπεράσματα από αυτά τα συμβούλια είναι:

-Απορρίπτεται η πρόταση του ΠΠ

-Ζητείται η ενίσχυση της Γεωπονικής Σχολής από όλους: από  τους αυτοδιοικητικούς,  από τους βουλευτές της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ (και τα δύο κόμματα είχαν καταψηφίσει στη Βουλή το 2019) αλλά και από τον Υπουργό κ. Σ. Λιβανό, ο οποίος καταθέτει την πρότασή του, που περιλαμβάνει πληθώρα τμημάτων αλλά και άλλες σχολές. Η πρότασή του οραματική είναι, αναπτυξιακή θα μπορούσε να γίνει αλλά πραγματική δεν είναι, γιατί κυβερνά το κόμμα του, η ΝΔ!

-Ζητείται η δημιουργία Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας από αυτοδιοικητικά στελέχη και βουλευτές της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ, που το 2013 το κατήργησαν! Μαζί τους, αλλά στην κυβέρνησή τους το είπαν?

Δεν έχει χαθεί μόνο η σοβαρότητα αλλά και η κοινή λογική! Και δε θα μείνει σχεδόν τίποτα από την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στο νομό Αιτωλοακαρνανίας

Αν δεν απαιτήσουμε ΟΛΟΙ, έμπρακτη ενίσχυση της Γεωπονικής Σχολής από την κυβέρνηση και στήριξη όλων των τμημάτων της από το ΠΠ.

Μαρία Τριανταφύλλου
Φιλόλογος
Πρώην Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας.