H ομιλία του Βασίλη Φωτάκη στο μνημόσυνο του αγρότη Μήτσου Βλάχου

 

Διαβάτη στάσου προσοχή

δῶ χάμω κείτονται νεκροί

 

Δεν είναι η πρώτη φορά που εκφωνώ λόγο εις μνήμη του αγωνιστή της αγροτιάς Μήτσου Βλάχου. Τα ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης χιλιοειπωμένα σαν μύθος στα αυτιά μου ακούγοντάς τα από μικρός στα καφενεία στην γενέτειρά του Λεπενού.

Όταν αποφασίσεις να ενδιατρίψεις με ξεκάθαρη και αντικειμενική ματιά εκείνα τα γεγονότα αισθάνεσαι περήφανος που ετούτη η γη εξέθρεψε ήρωες με αξιοσημείωτη συμβολή και συμβολισμούς για όλους εμάς.

Ήταν 8 Σεπτεμβρίου 1962 ημέρα Σάββατο όταν συνέβησαν τα γεγονότα εκείνα με την τραγική κατάληξη. Ήδη από τις πρώτες πρωινές ώρες οι καπνοπαραγωγοί της περιοχής  καταφθάνουν αποφασισμένοι να αποκλείσουν την περιοχή αιτούμενοι καλύτερες τιμές και άμεση απορρόφηση της σοδειάς των καπνών.

Ενώ όμως οι καπνοπαραγωγοί περιμένουν μήνυμα με τις δεσμεύσεις της πολιτικής ηγεσίας δίνεται η εντολή για διάλυση του πλήθους των συγκεντρωμένων.

Αρχίζει συμπλοκή με βροχή από πέτρες και μέσα στο πανικό που επικρατεί ακούγονται πυροβολισμοί, στο έδαφος (με διαμπερές τραύμα στο κεφάλι σύμφωνα και με την ιατροδικαστική έκθεση) βρίσκεται νεκρός ο 24 χρονος Καπνοπαραγωγός Δημήτριος Βλάχος.

Ήτανε Σάββατο πρωί,
Καταραμένη μέρα,
Τον Λεπενιώτη Βλάχο βάρεσαν
Στης Σφήνας το γιοφύρι.

Ο επίλογος των τραγικών αυτών γεγονότων γράφτηκε με την δίκη των 18 συλληφθέντων καπνοπαραγωγών στις 10 Νοεμβρίου του 1962.

Για όλους εμάς η μαρτυρική εκείνη μέρα όπου ο Λεπενιώτης καπνοπαραγωγός Μήτσος Βλάχος σε τούτο εδώ το σημείο έπεφτε νεκρός, έμεινε να θυμίζει το μεγαλείο του αγώνα και το δικαίωμα για αξιοπρέπεια όταν δεν έχεις πλέον πολλά να χάσεις.

Όταν οι ήρωες δεν μπορούν να μιλήσουν… συμβολικά στα χείλη τους προσθέτουμε λέξεις με αξίες διαχρονικές όπως ελευθερία, αγώνας, αξιοπρέπεια, υπερηφάνεια και δύναται ο καθένας να προσθέτει από μια, γίνοντας ένα με τον νεκρό και εκφράζοντας έτσι όλα όσα θέλουμε να εκπροσωπεί ο άδικος χαμός του.

Το παρελθόν μας είναι εδώ, ζωντανό σε τούτα τα χώματα που θρέψανε γενιές και γενιές με κόπο και μόχθο, δρομοδείχτης του μέλλοντος κι όχι απολίθωμα στο κενοτάφιο της ιστορίας του. 

 Όμως, η έννοια του ήρωα είναι συνυφασμένη με κείνη της ήττας ή του χαμού. Συχνά, πρέπει να ηττηθεί κάποιος για να φανεί το μεγαλείο του και η ηρωική του διάσταση. Κάτι αντίστοιχο συνέβη κι εδώ μόνο που πραγματικά η λήθη τρώει τους νεκρούς μόνο όταν εμείς τους ξεχνάμε. Εμείς όμως βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να αποδώσουμε φόρο τιμής στο πρόσωπο ενός νεαρού που χάθηκε δημιουργώντας  μια ζεύξη του ηρωισμού με το καθήκον και την αξιοπρέπεια, για την ίδια την επιβίωση.

Τελούμε ωστόσο και το μνημόσυνο του καπνού παράλληλα, ίσως και της αγροτιάς με την άφρονα πολιτική επιλογή της από- αγροτοποίησης της περιοχής όπως απεδείχθη, θα έχουμε φοβάμαι σε λίγο τους  ήρωες μας δεν θα ΄χουμε όμως αγρότες να τους τιμούν.

Είναι η επίπτωση που είχε το 2005 η απόφαση της πολιτείας με τη σύμφωνη γνώμη και της ΠΑΣΕΓΕΣ αλλά και των αγροτικών οργανώσεων να δεχτούν από το 2006 την αποσύνδεση (decoupling) κατά 100% των επιδοτήσεων από την παραγωγή. Δηλαδή να λαμβάνει ο αγρότης επιδότηση ανεξάρτητα από το αν παράγει ή όχι, το αποτέλεσμα γνωστό οι καλλιέργειες να εγκαταλειφθούν και να γεμίσουν τα καφενεία από καπνοπαραγωγούς που περίμεναν βρέξει-χιονίσει την επιταγή από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Φέτος είχαμε το οξύμωρο γεγονός  να καταλάβει ο καπνός την πρώτη θέση στη σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών προς τη Ρωσία για το πρώτο εξάμηνο του έτους, με μερίδιο 8,4%, έχοντας σημειώσει θεαματική αύξηση της τάξης του 70,5%.

Για τον Δήμο Αγρινίου η απότιση φόρου τιμής δεν αποτελεί μια απλή επετειακή υποχρέωση, αλλά αποτελεί οφειλόμενο χρέος απέναντι σε κάθε αγρότη ότι υπεύθυνα και εποικοδομητικά θα σταθούμε αρωγοί σε κάθε είδους πρωτοβουλίες οι οποίες προωθούνται από τους αγροτικούς συλλόγους της περιοχής.

Μια ευχή και παράκληση παράλληλα από τα χείλη όλων μας για εθνική ομοψυχία και ενότητα, γιατί έχουμε δύσκολα μπροστά μας!

Σε τούτο εδώ λοιπόν το σημείο, στην Κυψέλη, βρισκόμαστε αποτίοντας ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του αδικοχαμένου με την παρουσία μας και με ευλάβεια τραγουδάμε:

Του Μήτσου Βλάχου το κορμί, σκιάχτρο μαζί κι ελπίδα
Πάνω απ’ του Βάλτου τα χωριά κι όλο το Ξηρόμερο
Ν’ αναθυμιέται η αγροτιά, πως το ψωμί κερδιέται.

 

Φωτάκης Φ. Βασίλειος
Δημοτικός Σύμβουλος Αγρινίου