Αγρίνιο
Κατερίνα Καραδήμα: «Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε την αφετηρία»
Κατερίνα Καραδήμα: «Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε την αφετηρία»
Στο πλαίσιο της «Συνέντευξης της Δευτέρας» του «Agrinio365 Media Group» («AgrinioTimes.gr» και «Antenna-Star.gr»), είχα τη χαρά να γνωρίσω λίγο καλύτερα την ιδρύτρια και καλλιτεχνική Διευθύντρια του «Μικρού Θεάτρου Αγρινίου» κ. Κατερίνα Καραδήμα, ηθοποιό – σκηνοθέτη και εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού.
Συνέντευξη στη Νάντια Μπούτα
Η κ. Κατερίνα Καραδήμα έχει σπουδάσει υποκριτική στην Δραματική σχολή «ΙΑΣΜΟΣ» του Βασίλη Διαμαντόπουλου και σκηνοθεσία, υποκριτική, διδακτική του θεάτρου, θεατρική αγωγή και θεατρική εμψύχωση στο τμήμα Θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει συνεργαστεί με κορυφαίους Έλληνες σκηνοθέτες και ηθοποιούς, ενώ από το 2015 έχει συμμετάσχει σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Πόρτα και του Κρατικού Θεάτρου Βόρειας Ελλάδας, πολλές από τις οποίες ήταν σε σύλληψη και σκηνοθεσία δική της.
Διδάσκει υποκριτική, αυτοσχεδιασμό και θεατρικό παιχνίδι από το 2003 σε παιδιά, έφηβους και ενήλικες. Στο Αγρίνιο έφερε για πρώτη φορά το βρεφικό θέατρο, φτιάχνοντας παραστάσεις για βρέφη από 8 μηνών έως και νήπια 4 ετών.
Συνάντησα την κ. Κατερίνα Καραδήμα στο «Μικρό Θέατρο» στο Αγρίνιο, μια θεατρική σκηνή που λειτουργεί ως εργαστήρι και ως θέατρο που φιλοξενεί επαγγελματικές παραστάσεις και δημιουργεί δικές του παραγωγές.
Συζητώντας μαζί της, διαπίστωσα ότι πρόκειται για έναν ιδιαίτερα ζωντανό και δημιουργικό άνθρωπο και εντυπωσιάστηκα από το εύρος των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων της. Αναρωτήθηκα: «Η Κατερίνα Καραδήμα ήθελε πάντα να γίνει ηθοποιός»;
Κυρία Καραδήμα, έχετε κάνει σπουδές υποκριτικής, θεατρικής αγωγής, σκηνοθεσίας, φωνητικής. Όταν σας ρωτούσαν μικρή: «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;», τι απαντούσατε;
Οι δικοί μου λέγανε ότι από μικρή έλεγα ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός. Εγώ δεν το θυμάμαι καθόλου. Θυμάμαι που ήθελα να γίνω κομμώτρια και καθηγήτρια Αγγλικών. Η ζωή με εξέπληξε!
Και τελικά, τι είναι πάνω απ΄ όλα αυτά η Κατερίνα Καραδήμα; Ηθοποιός, σκηνοθέτης, δασκάλα…
Νομίζω ότι όλα αυτά είναι ένα σώμα, μια φωνή, μία ύπαρξη. Το ένα συμπλήρωσε το άλλο και δημιούργησε μια πιο ολοκληρωμένη άποψη για τη δουλειά του θεάτρου. Πιο πολύπλευρη. Η δουλειά είναι ίδια. Η σκοπιά αλλάζει, η ματιά. Αυτό που μαθαίνεις από τη μία ιδιότητα, σου δίνει τροφή για καλλιέργεια για την επόμενη. Κι έτσι δημιουργείς ένα χωράφι πιο εύφορο που θα ανθίσει και θα φέρει καρπούς. Ίσως αυτή η πολύπλευρη ιδιότητα να έκανε λίγο πιο εύφορο το χωράφι της σκηνοθεσίας.
Αισθάνομαι τυχερή που συνεχώς μαθαίνω και πειραματίζομαι στο «Μικρό Θέατρο» και κάποιες φορές αυτά τα πειράματα βγαίνουν κι έξω από το «Μικρό Θέατρο».
Κατά πόσο η οικογένειά σας στήριξε τις επιλογές σας για καριέρα; Ποια προβλήματα αντιμετωπίσατε στη μέχρι τώρα πορεία σας;
Δεν ήταν ό,τι καλύτερο ως επαγγελματική επιλογή η υποκριτική και το θέατρο για τους γονείς μου – όπως και για αρκετούς γονείς. Η αγωνία τους για την επαγγελματική και οικονομική αποκατάσταση ήταν έντονη. Δυσκολεύτηκαν με την απόφασή μου και την επιμονή μου.
Αυτό ήταν ένα από τα προβλήματά στην αρχή της πορείας μου. Έπειτα ήρθαν κι άλλα. Ακριβώς επειδή δεν προέρχομαι από εύπορη οικογένεια, έπρεπε να δουλεύω σε διάφορες δουλειές στα χρόνια της σχολής αλλά και αργότερα όταν ήθελα να παρακολουθήσω σεμινάρια, επιπλέον σπουδές πάνω στο αντικείμενο του θεάτρου, βιβλία κλπ. Αυτό ήταν ένα άγχος όσον αφορούσε το οικονομικό αλλά και τη διαχείριση του χρόνου αλλά ήταν και μια κατάκτηση.
Δεν είναι εύκολος δρόμος! Ψάχνεις δύο με τρεις φορές το χρόνο για δουλειά. Έρχεσαι σε επαφή με ανθρώπους που δεν αντιλαμβάνονται πάντα την αξία σου. Μα είναι ωραία δουλειά κι αν επιμείνεις, ο δρόμος φωτίζεται.
Πείτε μου για μια στιγμή στην καριέρα σας η οποία «φώτισε» το δρόμο σας, ή σημάδεψε την καλλιτεχνική σας πορεία;
Η περσινή μου συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο στην καλοκαιρινή του παραγωγή «Ορέστεια» και η εμπειρία της Αρχαίας Επιδαύρου. Παίζοντας στο τρίτο έργο της «Ορέστειας», « Ευμενίδες» σε σκηνοθεσία της Γεωργίας Μαυραγάνη, είχα την ευκαιρία να «ταξιδέψω». Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία από την περίοδο των προβών έως και τις παραστάσεις στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Μια άλλη αρένα καλλιτεχνική, πιο μεγάλη, πιο απαιτητική, αλλά και μια αρένα συναισθημάτων που ήταν αρκετή για να κουνηθούν ισορροπίες και να ισχυροποιήσουν αυτό που είσαι αλλά και αυτό που γίνεσαι.
Η πιο έντονη στιγμή… στη γενική πρόβα, 40 ηθοποιοί επί σκηνής, τελευταίο τραγούδι «Κοίτα με γλυκιά μου αγάπη», τελευταία εικόνα οι θέσεις του αρχαίου θεάτρου και black out! Εκείνα τα δευτερόλεπτα μέσα στο σκοτάδι ήταν το δικό μου φως που ό, τι και να έχει γίνει ,δεν σου το παίρνει κανένας.
Αυτή η στιγμή δεν ξέρω αν σημάδεψε την καριέρα μου. Σίγουρα όμως σημάδεψε το μυαλό μου. Κι επειδή με τα μυαλά χτίζονται καριέρες, δεν ξέρω… Σίγουρα όμως νοιώθω σημαδεμένη σε διάφορα επίπεδα!
Από πού αντλείτε όλη αυτή τη ζωντάνια και τη δημιουργικότητά σας;
Από τη δίψα μου για το καινούριο, το υγιές και το μη τοξικό. Είτε έχει να κάνει με καλλιτεχνικές επιλογές, είτε με ανθρώπους που με περιβάλλουν. Αυτή η δίψα για να πας σε άλλους τόπους που δεν θα είναι ίδιοι με τους προηγούμενους, δημιουργεί μια καλλιτεχνική περιπέτεια που σε κρατάει ζωντανό και δημιουργικό με μια πρόθεση και διάθεση εξέλιξης. Από τα παιδιά που με περιβάλλουν επίσης αντλώ αυτή την παιδικότητα και αυτόν τον αυθορμητισμό που με κάνουν δημιουργική και ζωντανή.
Περνάτε αρκετές ώρες της ημέρας σας με παιδιά κάθε ηλικίας. Ποια είναι η σχέση σας με τα παιδιά;
Η σχέση μου με τα παιδιά μετά από 17 χρόνια δουλειάς και παιχνιδιού μαζί τους είναι πάντα πρωτόγνωρη. Ξεκινάς πάντα από την αρχή μέχρι να χτιστεί σχέση εμπιστοσύνης, ώστε το παιδί να αφήσει τον εαυτό του ελεύθερο να παίξει, να εκτεθεί, να πειραματιστεί, να τσαλακωθεί, να έρθει σε επαφή με το σώμα του, τη φωνή του, την έκφρασή του, αλλά κυρίως με το μέσα του και να σπάσει το «κανονικό», «καθωσπρέπει», όμορφο και τακτοποιημένο σχήμα που δίνει η κοινωνία. Και μέσα απ’ όλα αυτά, εγώ συνεχώς να μαθαίνω.
Πιστεύετε ότι αυτή η γενιά που μεγαλώνει με τα τάμπλετ και τα κινητά είναι πιο ευτυχισμένη από «τη γενιά της αλάνας;»
Σίγουρα «η γενιά της αλάνας» ήταν πιο ελεύθερη και πιο κοντά στο παιχνίδι. Πιο ανυποψίαστη από όλον αυτόν τον cyber κόσμο. Η σημερινή γενιά όμως, έχει καταφέρει να έχει αναπτύξει μια πιο πολύπλευρη σκέψη, πιο γρήγορη σίγουρα, κάτι που «στη γενιά της αλάνας» θα φαινόταν εξωγήινο. Οι καιροί αλλάζουν και οι άνθρωποι μαζί τους. Η υπερβολή και ο εθισμός είναι αυτά που προβληματίζουν και θέτουν ζητήματα ευτυχίας. Σίγουρα όμως η λέξη «παιδί» προκύπτει από τη λέξη «παί-ζω».
Πώς θα χαρακτηρίζατε με μια λέξη τον εαυτό σας;
Επίμονη. (Πότε καλό, πότε κακό!)
Η πολυπράγμων Κατερίνα Καραδήμα βρίσκει χρόνο να ασχολείται με τον εαυτό της και την οικογένειά της;
Βρίσκω χρόνο ναι, πολύ μάλιστα. Το ιδιαίτερο με τη δουλειά μας είναι ότι μπορεί κατά περιόδους να έχεις πολύ χρόνο αλλά κατά περιόδους να είναι τόσες πολλές οι ώρες μέσα στο θέατρο σε περίοδο προβών ή προβών, παραστάσεων και μαθημάτων μαζί που να μην προλαβαίνεις να δεις τους αγαπημένους σου όσο θα ήθελες. Ή να μην τους προλαβαίνεις γιατί κοιμήθηκαν.
Το δύσκολο ήταν όταν έπρεπε να φύγω για Αθήνα ή Θεσσαλονίκη για δουλειές στο θέατρο και να μείνω για μήνες. Οπότε το σενάριο να επιστρέφω σπίτι και να κοιμούνται ήταν καλύτερο από το να μην τους βλέπω καν. Αυτό έγινε αβάσταχτο με τον ερχομό της κόρης μου, που άλλαξε το κέντρο βάρους μου.
Πόσο άλλαξε τη ζωή σας ο ερχομός της κόρης σας;
Πολύ! Ο κόσμος δεν περιστρέφεται πια γύρω από εσένα και τις καλλιτεχνικές σου ανησυχίες. Ένα απλό κρύωμα της κόρης μου μπορούσε να αλλάξει την ισορροπία της ημέρας μου. Πόσο μάλλον τη ζωή μου! Τρέχεις να τα προλάβεις όλα, χωρίς να ξεχάσεις ποιος είσαι, αλλά ήδη είσαι κάτι καλύτερο από πριν.
Κι αυτό γιατί η αίσθηση του άτρωτου ανθρώπου έγινε αίσθηση του ευάλωτου που σε οδηγεί στην πλήρη επίγνωση του ποιος είσαι. Τότε, αυτό το ευάλωτο στοιχείο είναι μια καλή αφετηρία για να πας παρακάτω, να εξερευνήσεις άλλα πεδία, καλλιτεχνικά και υπαρξιακά.
Ποια εφόδια θα θέλατε να της δώσετε στο μέλλον προκειμένου να είναι ευτυχισμένη στη ζωή της;
Θα ήθελα να της γνωρίσω κόσμους για να μπορέσει να έχει πολλές επιλογές να αποφασίσει σε ποιον απ’ όλους θέλει να πάει. Προσπαθώ, ενώ μεγαλώνει, να της γνωρίζω διάφορες δραστηριότητες, σωματικές και πνευματικές έτσι ώστε να ανακαλύψει τις κλίσεις της, τα «θέλω» της και τα όνειρά της που θα την οδηγήσουν σε μια ολοκληρωμένη, ακομπλεξάριστη και ελεύθερη προσωπικότητα. Να βρίσκει αποκούμπι στα δύσκολα. Μεγάλο πράγμα να έχεις διέξοδο.
Θα την ενθαρρύνετε να ακολουθήσει τα βήματά σας;
Σχετικά με το θέατρο, ούτε θα την ενθαρρύνω ούτε θα την αποθαρρύνω. Όταν θα έχει την ωριμότητα να ξεχωρίσει τη μαμά από τη δασκάλα και θα θέλει να ασχοληθεί, όχι δεν θα την αποθαρρύνω. Θα την ενθαρρύνω όμως να ακολουθήσει τα δικά της, καταδικά της βήματα.
Τι σας ενοχλεί περισσότερο στη χώρα μας; Αν θα μπορούσατε να αλλάξετε κάτι, ποιο θα ήταν αυτό;
Την προχειρότητα, την «ερασιτεχνίτιδα», το «ότι δηλώσεις είσαι» χωρίς να είσαι ασφαλώς και αυτό το ανακάτεμα των ρούχων. Τα λευκά με τα χρωματιστά μαζί στην ίδια πλύση. Πόσο πιο ακέραια θα ήταν τα πράγματα αν ο καθένας βρισκόταν στη σωστή θέση επειδή είναι ο σωστός άνθρωπος με γνώση και σπουδές και αγάπη για το αντικείμενό του! Αν η ποιότητα ήταν προτεραιότητα και όχι η ποσότητα.
Κι αυτή η προχειρότητα, αυτή η αμορφωσιά, αυτό το «όλη η γη κινείται γύρω από εμένα και ας πεθάνουν οι άλλοι», μπορεί υπό συνθήκες να πάρει επικίνδυνες διαστάσεις, κυρίως «παρτακισμού».
Και μετά είναι κι αυτό το μίσος του ανθρώπου προς τον άνθρωπο, αυτόν τον φασισμό που συναντάμε καθημερινά από τα πιο μικρά ως τα πιο μεγάλα. Του δυνατού προς πάσης φύσης αδύναμο. Με ξεπερνάει. Θα ‘θελα να μπορώ να το αλλάξω.
Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας; Πότε θεωρείτε ότι κάποιος άνθρωπος φτάνει στην ολοκλήρωση του ως άνθρωπος;
Δεν ξέρω. Δεν θεωρώ ότι μπορώ να δώσω συμβουλές επιτυχίας. Η επιτυχία για κάθε άνθρωπο είναι ξεχωριστός στόχος με ξεχωριστή αφετηρία. Το θέμα είναι αν η επιτυχία μπορεί να σου καθορίσει την ευτυχία. Αυτά είναι τα δύσκολα.
Η γιαγιά στην Ικαρία που πλησιάζει τα 100, μπορεί να θεωρεί τον εαυτό της επιτυχημένο που δεν ξέρει τι θα πει άγχος και σε όλη τη ζωή της έβλεπε θάλασσα και καθαρό ουρανό και να νιώθει απόλυτα ολοκληρωμένη δίπλα στους αγαπημένους της.
Για μένα επιτυχία είναι να κάνω αυτό που αγαπώ με τρόπο που να με κάνει να νοιώθω περήφανη για τον εαυτό μου, ότι δεν κοροϊδεύω εμένα και κατ’ επέκταση τους θεατές.
Να φεύγω από την πόλη μου όταν αξίζει τον κόπο επαγγελματικά αλλά και να γυρίζω πίσω, να προσγειώνομαι στη φωλιά, στο «Μικρό Θέατρο».
Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε την αφετηρία! Θέλω να βλέπω τους φίλους μου, να ζω με την οικογένειά μου πιο ανθρώπινα, να λαμβάνω τα θετικά μιας επαρχιακής πόλης και να διώχνω τα αρνητικά, να μη με αφορούν, να ισορροπώ.
Νομίζω ότι κάπου εκεί βρίσκεται η ολοκλήρωση, στην ισορροπία! Αλλά πάλι αυτό ισχύει για εμένα… Η γιαγιά στην Ικαρία μπορεί να έχει άλλη άποψη… και η κάθε γιαγιά…
Ποιοι είναι οι στόχοι σας και οι φιλοδοξίες σας για το μέλλον;
Φιλοδοξώ να κάνω μια παράσταση μακριά από κορωνοιούς, με πολλές ανάσες, ιδρώτα, αγκαλιές ηθοποιών, επαφές σωματικές, φωνές, ψυχές! Και όσο και προφανές ακούγεται, με υγεία… Θα δούμε!