Εγκεφαλογράφημα
Η κουλτούρα του βιασμού
Για όλους εμάς που οι γνώσεις μας στην ψυχολογία είναι και παραμένουν στην καλύτερη των περιπτώσεων εγκυκλοπαιδικές, ο βιαστής αποτυπωνόταν στην αντίληψη μας ως ένας άνθρωπος με καταπιεσμένη σεξουαλικότητα, με σοβαρά ψυχικά τραύματα από ερωτικές και κοινωνικές συμπεριφορές του άμεσου ή έμμεσου οικογενειακού και φιλικού του περιβάλλοντος, οι οποίες μετέτρεπαν την ερωτική πράξη από ηδονική συνεύρεση δύο ελεύθερων και ερωτευμένων ανθρώπων σε μια βαθιά εξουσιαστική και καταπιεστική επιβολή του ενός πάνω στον άλλον, ανεξάρτητα από το φύλλο και την ωριμότητα του σεξουαλικού αυτοπροσδιορισμού του καθένα.
Με όσα βλέπουν τις τελευταίες μέρες το φως της δημοσιότητας όλες αυτές οι «κατασκευές» της «κοινής» επιφανειακής γνώμης αλλάζουν.
Σήμερα ο βιαστής δεν είναι όπως τον είδαμε στον Β-movie κινηματογράφο και την πορνογραφία της εφηβικής σεξουαλικής μας αναζήτησης. Για τους περισσότερους από μας, το «Salo» του Παζολίνι («120 μέρες στα Σόδομα», ο ελληνικός υπότιτλος) δεν λειτούργησε ως καταγγελία του φασισμού, αλλά ως σοκαριστική πορνογραφία οργίων, σεξουαλικής υποταγής και διαστροφής.
«Η κουλτούρα του βιασμού είναι μια κοινωνική σύμπλεξη του σεξισμού, του μισογυνισμού, και της τοξικής αρρενωπότητας», αναφέρει η βιβλιογραφία. «Είναι ένα κοινωνικό σύστημα», σημειώνεται, «που ορίζεται από πατριαρχικές νοοτροπίες, συμπεριφορές, και στερεότυπα και διαιωνίζεται από την ανοχή ή και συνενοχή των θεσμών και των Μέσων Ενημέρωσης. Σε αυτό το σύστημα η σεξουαλική κακοποίηση είναι κανονικότητα και υπαίτιοι είναι τα θύματα, όχι οι θύτες».
Μετά τις καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας και τις κατηγορίες που απαγγέλθηκαν στην περίπτωση Λιγνάδη, αποδεικνύεται ότι η «κουλτούρα του βιασμού» δεν χαρακτηρίζει απλά και μόνο την έμφυλη βία. Είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι αυτό που προσπεράσαμε, όσοι το προσπεράσαμε, στην ανάγνωση της ταινίας του Παζολίνι. Είναι η ηδονή του φασισμού της εξουσίας (της όποιας εξουσίας: σεξουαλικής, πολιτικής, πολιτιστικής, κοινωνικής), πάνω σε όσους οι ίδιοι ορίζουν ως υποτελείς τους, καθώς και η ερεθιστική διαδικασία της υποταγής τους.
Αυτούς τους βιασμούς, τους καθημερινούς και υποδόριους, ακόμα δεν έχουμε τολμήσει να τους δούμε, πόσο μάλλον να τους καταγγείλουμε και να τους πολεμήσουμε.
Λευτέρης Τηλιγάδας
«Agrinio 365» Media Group | AgrinioTimes.gr, Antenna-Star.gr
