Αυτοδιοίκηση
Λευκή ψήφος, Αποχώρηση Δημοτικών Συμβούλων, Άρνηση ψήφου: Τι ισχύει με τη λήψη Αποφάσεων
Διευκρινίσεις για τον τρόπο λήψης των αποφάσεων στα συλλογικά όργανα των Δήμων (ΔημοτικόΣυμβούλιο, Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, Οικονομική Επιτροπή)σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που αναμένεται να απασχολήσουν συχνότατα την αυτοδιοικητική πράξη στηδημοτική θητείαπου ξεκινά την 1η Σεπτεμβρίου, έδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών.
Στην αριθμ.93/2019 Εγκύκλιο, ο Υπουργός και ο Υφυπουργός Εσωτερικών εξειδικεύουν, με τη χρήση αναλυτικών παραδειγμάτων, πως θα λαμβάνονται οι Αποφάσεις α)στην περίπτωση αποχωρήσεων Δημοτικών Συμβούλων κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων και β) στις περιπτώσεις που οι Δημοτικοί Σύμβουλοι θα αρνούνται να ψηφίσουν ή θα δίνουν λευκή ψήφο.
Υπενθυμίζεται ότι εξαιτίας του Κλεισθένη(ν.4555/2018) έχει επέλθει σημαντική αλλαγή στη λειτουργία των οργάνων, καθώς πλέον εάν Δημοτικός Σύμβουλος αρνηθεί ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται “παρών” στη συνεδρίαση μόνο ως προς την ύπαρξη απαρτίας.
Αναλυτικότερα:
Α] ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗΣ ΜΕΛΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ
Για να είναι νόμιμη η συνεδρίαση των συλλογικών οργάνων των Δήμων και προκειμένου να ληφθούν έγκυρες αποφάσεις, είναι απαραίτητο να παρευρίσκεται στη συνεδρίαση ένας ελάχιστος αριθμός μελών (ελάχιστη απαιτούμενη απαρτία). Για την ύπαρξη απαρτίας, και με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων, τα παρόντα μέλη του ΔημοτικούΣυμβουλίου, της ΟικονομικήςΕπιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής πρέπει να είναι περισσότερα από τα απόντα.
Η απαρτία λαμβάνεται στην αρχή της συνεδρίασης και θεωρείται ότι συντρέχει για όλα τα θέματα που περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης αυτής, ακόμα και αν κατά τη διάρκειά της αποχωρήσουν μέλη του συλλογικού οργάνου και τα εναπομείναντα στην πραγματικότητα μέλη υπολείπονται του αριθμού που χρειάζεται για το σχηματισμό της ελάχιστης απαιτούμενης απαρτίας (πλασματική απαρτία).
Τα ανωτέρω συλλογικά όργανα λαμβάνουν αποφάσεις με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από άλλη διάταξη.
Στην περίπτωση, ωστόσο, πλασματικής απαρτίας, οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται σύμφωνα με τον προηγούμενο γενικό κανόνα λήψης απόφασης (απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων), καθώς οι απαιτούμενες για τη λήψη απόφασης ψήφοι δεν υπολογίζονται επί των πραγματικά παρόντων, αλλά επί του αριθμού αυτών που απαιτούνται για το σχηματισμό της ελάχιστης απαιτούμενης απαρτίας.
Επισημαίνεται ότι η προαναφερθείσα αρχή για τη λήψη απόφασης ισχύει μόνο στην περίπτωση πλασματικής απαρτίας, μόνο δηλ. στην περίπτωση που μετά τις αποχωρήσεις θίγεται η ελάχιστη απαιτούμενη απαρτία, ενώ όταν αυτή δεν θίγεται, οι αποφάσεις λαμβάνονται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων σύμφωνα με το γενικό κανόνα λήψης απόφασης.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:
Σε 27μελέςΔημοτικόΣυμβούλιο, προκειμένου να υπάρξει η ελάχιστη απαιτούμενη απαρτία ώστε να αρχίσει η συνεδρίαση, πρέπει να παρευρίσκονται τουλάχιστον 14 μέλη.
Έστω ότι παρευρίσκονται στην αρχή της συνεδρίασης 21 μέλη, με την παρουσία των οποίων σχηματίζεται απαρτία.
Μετά τη συζήτηση π.χ. του τρίτου θέματος αποχωρούν 3 μέλη και μένουν 18. Για να ληφθεί απόφαση η απαιτούμενη πλειοψηφία υπολογίζεται επί των 18 παρόντων μελών και επομένως χρειάζονται τουλάχιστον 10 θετικές ψήφοι (λήψη απόφασης σύμφωνα με τον γενικό κανόνα).
Μετά τη συζήτηση π.χ. του τέταρτου θέματος αποχωρούν ακόμα 5 μέλη και μένουν παρόντα 13. Στην περίπτωση αυτή η απαιτούμενη πλειοψηφία υπολογίζεται επί του αριθμού των μελών της ελάχιστης απαιτούμενης απαρτίας, δηλαδή 14 μέλη, οπότε χρειάζονται 8, τουλάχιστον, θετικές ψήφοι, προκειμένου να ληφθεί απόφαση (λήψη απόφασης σε περίπτωση πλασματικής απαρτίας).
Β] ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΜΕΛΗ ΑΡΝΗΘΟΥΝ ΨΗΦΟ Ή ΔΩΣΟΥΝ ΛΕΥΚΗ ΨΗΦΟ
Αν κάποιο μέλος του Συμβουλίου ή της Επιτροπής αρνηθεί ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται ως “παρών”μόνογια την ύπαρξη της απαρτίας και η ψήφος του δεν υπολογίζεται στον σχηματισμό της απαιτούμενης πλειοψηφίας καθώς δεν προσμετράταιούτε στις θετικές ούτε στις αρνητικέςψήφους.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:
Έστω ότι σε συνεδρίαση 27μελούςΔημοτικούΣυμβουλίου παρευρίσκονται 21 μέλη, τα οποία για τη λήψη απόφασης ψηφίζουν ως εξής:
– 12 μέλη τάσσονται υπέρ μιας πρότασης,
– 7 μέλη τάσσονται κατά αυτής,
– 1 μέλος δίδει λευκή ψήφο,
– 1 μέλος δηλώνει ότι απέχει από την ψηφοφορία.
Τα μέλη που δίδουν λευκή ψήφο ή δηλώνουν ότι απέχουν από την ψηφοφορία, δεν υπολογίζονται, κατά πλάσμα δικαίου, στα παρόντα μέλη. Στην περίπτωση αυτή, η απόλυτη πλειοψηφία υπολογίζεται επί των υπολοίπων από τα παρόντα μέλη του ΔημοτικούΣυμβουλίου και η απόφαση λαμβάνεται επί των 19. Το Συμβούλιο, επομένως, λαμβάνει έγκυρη απόφαση με 12 θετικές ψήφους επί των 19 καταμετρούμενων.
Συνεχίζοντας το ίδιο παράδειγμα, έστω ότι τα μέλη ψηφίσουν ως εξής:
– 7 μέλη ψηφίζουν υπέρ μιας πρότασης,
– 6 μέλη κατά αυτής,
– 5 μέλη δίδουν λευκή ψήφο,
– 3 μέλη δηλώνουν ότι απέχουν από την ψηφοφορία.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ως παρόντα μέλη λογίζονται 13, αριθμός κατώτερος από αυτόν της ελάχιστης απαιτούμενης απαρτίας (14 μέλη). Εφαρμόζεται επομένως ο τρόπος λήψης απόφασης στην περίπτωση πλασματικής απαρτίας και οι απαιτούμενες για τη λήψη απόφασης ψήφοι υπολογίζονται επί των 14 μελών και επομένως απαιτούνται 8 τουλάχιστον θετικές ψήφοι για τη λήψη έγκυρης απόφασης. Στη συγκεκριμένη, επομένως, περίπτωση του παραδείγματος δεν λαμβάνεται απόφαση από το ΔημοτικόΣυμβούλιο.
Συμπερασματικά, με δεδομένο ότι τα μέλη που δίδουν λευκή ψήφο ή αρνούνται να ψηφίσουν δεν υπολογίζονται στα παρόντα, καθώς και με βάση την προαναφερθείσα αρχή για τη λήψη απόφασης στην περίπτωση πλασματικής απαρτίας, η πλειοψηφία για να ληφθεί απόφαση είτε από το ΔημοτικόΣυμβούλιο είτε από την Οικονομική Επιτροπή και την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από αυτή που υπολογίζεται βάσει του ελάχιστου αριθμού των μελών που απαιτούνται για την απαρτία.
Με βάση τα ανωτέρω, για να ληφθεί έγκυρη απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου μία πρόταση πρέπει να συγκεντρώνει:
– Σε 13μελήΣυμβούλια, 4 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 17μελήΣυμβούλια, 5 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 21μελήΣυμβούλια, 6 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 27μελήΣυμβούλια, 8 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 33μελήΣυμβούλια, 9 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 41μελήΣυμβούλια, 11 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 45μελήΣυμβούλια, 12 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 49μελήΣυμβούλια, 13 τουλάχιστον θετικές ψήφους
Αντίστοιχα, για τη λήψη έγκυρης απόφασης από την Οικονομική Επιτροπή και την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, μία απόφαση πρέπει να συγκεντρώνει:
– Σε 9μελήΕπιτροπή, 3 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 11μελήΕπιτροπή, 4 τουλάχιστον θετικές ψήφους
– Σε 13μελήΕπιτροπή, 4 τουλάχιστον θετικές ψήφους.
Σχετική επί των ανωτέρω είναι η Ενότητα Β’ της Εγκυκλίου « Ενημέρωση για την εγκατάσταση των νέων Αρχών στους Δήμους » που μπορείτε να δείτε ΕΔΩ .