Αγρίνιο

Ματαράγκα Δήμου Αγρινίου: Τα «Λαζάρια» (Video – Photos)

24 Απρ 2021

Τα Λαζάρια, είναι γιορτές τιμής και μνήμης και οργανώνονται κάθε χρόνο στη Ματαράγκα Αιτωλοακαρνανίας, το απόγευμα του Λαζάρου, σε ανάμνηση των γεγονότων που έγιναν στην περιοχή, κατά την έξοδο του Μεσολογγίου, όταν οι λίγοι κάτοικοι της περιοχής, θέλησαν να κάνουν αντιπερισπασμό στις πολιορκητικές δυνάμεις.

Ο Λάζαρος είναι ένας καλαμένιος σταυρός με το κάτω άκρο του πιο μακρύ. Χοντρά σκληρά καλάμια, τρυπημένα στα πλάγια για να μπαίνουν τα μικρά καλοφτιαγμένα τοξωτά καλάμια. Στο κάτω μέρος του σταυρού δένουν γερά τα κύπρια ή και κουδούνια. Στο πάνω μέρος βάζουν βάγια την οποία καλύπτουν με ένα λευκό πανί ραμμένο γύρω γύρω. Πάνω από το πανί και σε σχήμα σταυρού βάζουν λουλούδια, βιολέτες, γαρύφαλλα, τριαντάφυλλα κ.α. γερά ραμμένα στο πανί για να μην πέσουν με το χτύπημα του Λαζάρου.

Παλαιότερα, σύμφωνα με την παράδοση, χτυπούσαν κυρίως τα μεγάλα Λαζάρια οι Ντζαναίοι και οι Κατσουλαίοι, οι Παπαδομητσαίοι, οι Κουτσουκαίοι και ο Μάνθος ο Δεμερτζής μου είχε τον μεγαλύτερο κύπρο. Το βράδυ της Παρασκευής, συγκεντρώνονται στην Παναγία, μια ωραιότατη τοποθεσία με το εκκλησάκι, ή στο Αλωνάκι, άναβαν φωτιές και ξενυχτούσαν χτυπώντας τα Λαζάρια. Το πρωί πήγαιναν στις γειτονιές, όπως και τώρα και μετά στο κοιμητήριο του χωριού, στον Αι Λάζαρο και εκεί χτυπούσαν αφού είχε τελειώσει η λειτουργία τα κύπρια και τέλος άφηναν τα λουλούδια και τα βάγια.

Πολλοί, αφού έβγαζαν τα κύπρια άφηναν ολόκληρο το Λάζαρο στο μνήμα κάποιου δικού τους και τα ‘φερναν στο χ΄ραι απ’ τα σύρματα πιασμένα σα να ήταν κρεμασμένα στο λαιμό των γιδιών. Έτσι έπαιρνε τέλος η πολυήμερη, κοπιώδης αυτή συνήθεια. Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες, τα Λαζάρια σχετίζονται με την έξοδο του Μεσολογγίου.

Οι οπλαρχηγοί, πριν γίνει η έξοδος, είχαν προγραμματίσει να αιφνιδιάσει του Τούρκους από πίσω ο Καραϊσκάκης. Όμως ο Καραϊσκάκης αρρώστησε και έμεινε στη Δερβέκιστα (Ανάληψη) και έτσι οι κάτοικοι του Αρακύνθου αποφάσισαν να αιφνιδιάσουν εκείνοι τους Τούρκους ούτως ώστε να μπορέσουν οι πολιορκημένοι να βγουν από την πόλη.

Έτσι, έβγαλαν τα κύπρια απ’ τα πρόβατα, σχημάτισαν με ξύλα ένα σταυρό και τοποθέτησαν τα κύπρια και βγήκαν πίσω από τους Τούρκους χτυπώντας τα κουδούνια καταφέρνοντας έτσι να τους αιφνιδιάσουν για λίγο. Την επόμενη χρονιά, για να τιμήσουν τους νεκρούς της Εξόδου αποφάσισαν να φτιάξουν “Λαζάρους”, όπως ονόμασαν την κατασκευή του σταυρού με τα κύπρια. Ο συμβολισμός του Λαζάρου είναι σαφής. Ο “Λάζαρος” συμβολίζει το ανθρώπινο σώμα ενώ τα βάγια τη μέρα της εξόδου.

Με τα χρόνια, τα Λαζάρια όχι μόνο πήραν θρησκευτικό χαρακτήρα αλλά και εμπλουτίστηκαν με πολιτιστικές εκδηλώσεις. Χορευτικοί όμιλοι παρουσιάζουν παραδοσιακούς χορούς, παιδιά ντύνονται με παραδοσιακές στολές ενώ πολλές φορές γίνονται και αγώνες ή συναυλίες.