Μενδώνη στον Βελόπουλο για την Προβολή του Αγνώστου Ναού Στρατίου Διός της Αιτωλ/νίας

Ο Στράτιος Δίας ήταν ο προστάτης Θεός των Στρατίων και ο ναός του κατείχε δεσπόζουσα θέση μέσα στην οχυρωμένη περίμετρο της Αρχαίας Στράτου των αρχαίων Ακαρνάνων.

Ο Ναός του Στρατίου Διός βρίσκεται σε λοφίσκο βορειοδυτικά της Αρχαίας Στράτου, «πόλιν μεγίστη της Ακαρνανίας», κατά τον Θουκυδίδη, χτισμένη κατά την περίοδο της μεγάλης ακμής της Ακαρνανίας, μεταξύ του 328 π. Χ. και του 313 π. Χ. Ο Ναός ήταν επίσης το λατρευτικό και πολιτικό κέντρο της περιοχής, δωρικού ρυθμού, με κίονες αράβδωτου κορμού, γεγονός που υποδηλώνει ότι η κατασκευή του παρέμεινε ημιτελής.

Πιθανολογείται ότι παρέμεινε ημιτελής, λόγω των πολεμικών συγκρούσεων των Ακαρνάνων με τους Αιτωλούς (οι μεν Ακαρνάνοι κατοικούσαν στη δυτική όχθη του ποταμού Αχελώου, ο οποίος υπήρξε πλωτός κατά την Κλασική και Ελληνιστική εποχή, οι δε Αιτωλοί στην ανατολική). Επιπρόσθετα, στη θέση όπου βρίσκεται το σύγχρονο νεκροταφείο του χωριού Στράτος, βρισκόταν ένα από τα νεκροταφεία της αρχαίας πόλης, χωρίς να έχει όμως ανασκαφθεί πλήρως.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτάται η κ. Υπουργός:

-Διεξάγονται κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο αρχαιολογικές ανασκαφές στα νεκροταφεία της Αρχαίας Στράτου κι αν ναι, ποια είναι τα ευρήματα που υποδηλώνουν τη σπουδαιότητα της αρχαίας πόλης των Ακαρνάνων;
-Διατίθεστε να αναδείξετε περαιτέρω τον Ναό του Στρατίου Διός και κατ΄ επέκταση το σύνολο της έκτασης του αρχαιολογικού χώρου της εν λόγω αρχαίας πόλης;

Ο Eρωτών Βουλευτής 

Κυριάκος Βελόπουλος

 

Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 3025/8.2.2022 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Κυριάκου Βελόπουλου και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Ο αναφερόμενος στην Ερώτηση ναός του Στρατίου Διός κατέχει εξέχουσα θέση στη δυτική πλευρά της αγοράς της αρχαίας πόλης Στράτου, η οποία εκτείνεται πλησίον του ποταμού Αχελώου και βόρεια του σημερινού ομώνυμου οικισμού της Δημοτικής Ενότητας Στράτου του Δήμου Αγρινίου της Π.Ε. Αιτωλοκαρνανίας. Σύμφωνα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, η θέση είναι γνωστή από τις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές στην περιοχή ξεκίνησαν στα τέλη του 19ου- αρχές 20ου αιώνα από την Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και συνεχίστηκαν το 1990 έως το 1996 από την τότε Εφορεία Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο. Επιπλέον, στο πλαίσιο των έργων «Αρδευτικό Έργο Οζερού» (2004-2006) και

«Ανακατασκευή της διώρυγας Δ1» (2009-2013), καθώς και άλλων ιδιωτικών έργων, η Εφορεία διενήργησε σωστικές ανασκαφικές έρευνες στην αρχαία νεκρόπολη, που εκτείνεται εκτός των τειχών, νότια και δυτικά αυτών. Μεγάλο μέρος των ευρημάτων της νεκρόπολης εκτίθενται στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ι.Π. Μεσολογγίου, στην ενότητα της πρώτης πρωτεύουσας των Ακαρνάνων.

Δεδομένου ότι η αρχαία Στράτος εκτεινόταν σε ιδιοκτησίες, το ΥΠΠΟΑ προχώρησε από το 1990 έως τη δεκαετία του 2000 σε ένα μεγάλο πρόγραμμα απαλλοτριώσεων, περί των 232 ιδιοκτησιών συνολικού εμβαδού 234 στρεμμάτων, με σκοπό την προστασία, την διάσωση και ανάδειξη των μνημείων.

Ο αρχαιολογικός χώρος είναι περιφραγμένος και επισκέψιμος. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας σε συνεργασία με τον Δήμο Αγρινίου και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος έχει προβεί σε εκτεταμένους και ενδελεχείς καθαρισμούς των καλύτερα διατηρημένων τμημάτων της οχύρωσης της αρχαίας πόλης και της παραποτάμιας πύλης, οι οποίες βρίσκονται παραπλεύρως της κεντρικής οδού και του Αχελώου, ενώ παράλληλα εκπονείται μελέτη φωτισμού αυτών, ώστε να αναδειχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Επιπλέον, στις 3.8.2020 εντάχθηκε η Πράξη «ΣΤΕΡΕΩΣΗ, ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ» στο Ε.Π. «ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2014-2020», με

συνολικό προϋπολογισμό 1.600.000 € και διάρκεια έως τις 31.12.2023 (αρ. πρωτ. 3133/03-08- 2020, ΑΔΑ: ΨΕΘ07Λ6-32Φ Απόφαση). Στο πλαίσιο της ανωτέρω Πράξης υλοποιούνται απολογιστικά και με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας καθαρισμοί, αποχωματώσεις, διερευνητικές ανασκαφικές τομές, διαμορφώσεις του περιβάλλοντος χώρου, εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης στο κοίλο και το σκηνικό του οικοδόμημα του θεάτρου.

Παράλληλα, το έργο περιλαμβάνει τον ηλεκτροφωτισμό του μνημείου, και την αναστήλωση της λεγόμενης «οικίας Γιάγκα», ένα διώροφο σπίτι του 19ου αιώνα, το οποίο αποτελεί χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό δείγμα της περιόδου, για τη στέγαση κέντρου πληροφόρησης και ψηφιακής έκθεσης της αρχαίας πόλης Στράτου.

Τέλος, αναφορικά με το Ερώτημα για την ανάδειξη του ναού του Στρατίου Διός, επισημαίνεται ότι η Εφορεία συνεργάζεται με τον Δήμο Αγρινίου, ο οποίος προτίθεται να αναλάβει τη χρηματοδότηση μελέτης αποκατάστασης και ανάδειξης του μνημείου.

Στόχος του ΥΠΠΟΑ είναι να αποτελέσει η αρχαία πόλη Στράτος σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών, δίνοντας νέα ώθηση στο τουριστικό αναπτυξιακό μέλλον της περιοχής, εμπλουτίζοντας παράλληλα το δίκτυο των επισκέψιμων και αναδεδειγμένων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων της Αιτωλοακαρνανίας. Σε κάθε περίπτωση, καθίσταται σαφής η συνεχής μέριμνα για τον συγκεκριμένο αρχαιολογικό χώρο και η προσπάθεια ανάδειξής του από το ΥΠΠΟΑ.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού

ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ