«Minari»: Το καλύτερο Αμερικάνικο φιλμ του 2021 με τον Steven Yeun

Η ταινία «Minari» επιχειρεί μια ενδιαφέρουσα ενδοσκόπηση στη νοοτροπία των Ασιατών μεταναστών-και όχι μόνο

• Αυτή η αμερικανική ταινία, με την κορεάτικη γλώσσα να πρωταγωνιστεί, θα συζητηθεί πολύ, αν και δεν αποτελεί όσο άξιο «επίγονο» της τανίας «Παράσιτα» θα μπορούσε.

Η υπόθεση έχει ως εξής: Ο Τζέικομπ και η Μόνικα σε μία προσπάθεια για ένα καλύτερο οικονομικό μέλλον για αυτούς και τα παιδιά τους μετακομίζουν από την Καλιφόρνια σε μία φάρμα στο Αρκάνσας.  Οι δυσκολίες θα είναι από την αρχή απογοητευτικές για όλα τα μέλη της οικογένειας όμως η άφιξη της γιαγιάς από την Κορέα θα δώσει νέα διάσταση στην καθημερινότητά τους.

Φέτος, λοιπόν, μπορεί το “Nomadland” να «ξεβράκωσε» για τα καλά το αμερικάνικο όνειρο μέσα από το δίχως τελειωμό  roadtrip της Φράνσις ΜακΝτόρμαντ στην αθέατη πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών, όμως οι πρωταγωνιστές του “Minari” στηρίζουν όλη την μετανάστευσή τους επάνω σε αυτό και θέλουν απελπισμένα να πιστέψουν ότι μέσα από την σκληρή δουλειά θα έρθει η ευημερία.

Η ταυτότητα της ταινίας

Το «Minari» του Λι Άισακ Τσανγκ λοιπόν, που θα ξεκινήσει κάποια στιγμή την πορεία του στους κινηματογράφους, μελετά την ιστορία μιας οικογένειας Κορεατών που εγκαθίστανται στο Άρκανσας και κυνηγούν το αμερικανικό όνειρο. Ο Στίβεν Γιουν πρωταγωνιστεί και, σύμφωνα με τις πρώτες κριτικές από το Sundance, ο ρόλος του ανήκει στα πολύ  δυνατά σημεία της ταινίας και μάλλον το κομμάτι στο οποίο θα επικεντρωθεί η οσκαρική της καμπάνια.

Η τελευταία ταινία του Αμερικανο-Κορεάτη Λι Άιζακ Τσανγκ βασισμένη σε δικά του βιώματα ξεκίνησε την κούρσα της από το Φεστιβάλ του Sundance από όπου έφυγε με διπλή βράβευση (Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, αλλά και Βραβείο Κοινού) και όπως φαίνεται θα βρει την θέση του και στα φετινά Όσκαρ χωρίς βέβαια να ξέρουμε εάν για ακόμα μία φορά οι υποψηφιότητές θα επηρεαστούν από την γλώσσα της ταινίας. Οι Χρυσές Σφαίρες αγνόησαν το γεγονός ότι πρόκειται για αμερικανική παραγωγή (ειδικότερα συμπαραγωγή Α24 και Plan B του Μπραντ Πιτ) και θα περιορίσουν το “Minari” στην κατηγορία Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Την ήσυχη και διακριτική παρουσία του πρώτου μέρους της ταινίας έρχεται να σπάσει η γιαγιά της οικογένειας που καταφθάνει από την πατρίδα και όπως σχολιάζει και ο μικρός της οικογένειας: “Μυρίζει Κορέα”. Οι δυο τους θα δημιουργήσουν ισχυρό δεσμό και μικρά θαύματα θα αρχίσουν να συμβαίνουν λόγω της ιδιότυπης σχέσης τους καθώς παρά την μεγάλη ηλικιακή διαφορά τους, και οι δύο είναι πεισματάρηδες, αστείοι, τρυφεροί και κατά μία έννοια καταφέρνουν να δουν την μεγαλύτερη εικόνα αυτής της αλλαγής. Από αυτό το σημείο, μία ουσιαστικότερη οικογενειακή ιστορία αρχίζει να ξεδιπλώνεται, τόσο σκληρή όσο και απαραίτητη, η οποία χρησιμοποιεί ποικίλους συμβολισμούς για να επικοινωνήσει έννοιες όπως η οικογένεια, η υπομονή, οι ανθρώπινες σχέσεις και ο κύκλος της ζωής.

Η ιστορία του πρωταγωνιστή

Ο Steven Yeun έδωσε μια απολαυστική, πολύ μεγάλου μήκους συνέντευξη στους New York Times, το νήμα της οποίας ξεκίνησε από τα παιδικά του χρόνια. Όταν ήταν λέει έφηβος στην Αμερική, έγραφε κι ίσως κάπου ονειρευόταν να γίνει συγγραφέας. Έψαχνε έργα Ασιατών, αλλά δεν έβρισκε τίποτα οικείο ή τίποτα όπως το είχε ο ίδιος στο κεφάλι του. Στα 23 του έγραψε ένα μυθιστόρημα με πρωταγωνιστή έναν νεαρό Κορεάτη που είχε έναν αδερφό με σύνδρομο Down.

Ένας καθηγητής από τα σεμινάρια γραφής και ανάγνωσης που παρακολουθούσε, του είχε πει και το θυμάται μέχρι σήμερα: » Αυτό το μυθιστόρημα σχεδόν σίγουρα θα δημοσιευτεί, γιατί πρόκειται για μια πρωτότυπη ιστορία». Στην συνέχεια, όμως, ο καθηγητής υπονόησε ότι ίσως έπρπεπε η ιστορία του Κορεάτη να αναδειχθείμε περισσότερη έμφαση στις δυσκολίες της ζωής ενός μετανάστη.

Το μυθιστόρημα του Steven, έτσι ή αλλιώς, δεν εκδόθηκε ποτέ.

Ο ίδιος, αναρωτήθηκε φωναχτά στους Times: » Τι είναι ακριβώς μια τυπική ιστορία μεταναστών; Και είναι η μεταγραφή των τραυμάτων και της «αλήθειας» ενός ατόμου – που σε λογοτεχνικούς όρους σημαίνει συνήθως εξήγηση όλων των αποχρώσεων του αγώνα των μεταναστών σε ένα υποτιθέμενο λευκό, ανώτερη μεσαία τάξη; Ποτέ δεν ρώτησα εκείνον τον καθηγητή, γιατί ντρεπόμουν. Ίσως ακόμα δεν έχω δώσει απάντηση σε απορίες τέτοιου είδους».

Αυτός ο διάλογος και οι συγκεκριμένες μνήμες του Yeun ήρθαν την κατάλλη στιγμή, αφού κι όσοι δεν τον ήξεραν από την δημοφιλή σειρά Walking Dead, θα τον μάθουν από την πολυσυζητημένη ταινία «Minari», που αφηγείται μια ιστορία Κορεατών μεταναστών.

Ο Yeun στην ταινία ενσαρκώνει τον Κορεάτη ήρωά του, προσδίδοντάς του χαρακτηριστική κορεάτικη προφορά, αν και αυτός, ως άνθρωπος δεν μιλά έτσι τα αγγλικά. Η αντίληψη των Ασιατών μεταναστών στην Αμερική φαίνεται πως είναι κάπως θολωμένη, αλλά για να επικοινωνηθεί ίσως χρειάζονται μερικά κλισέ, όπως η προφορά.

Δεν έχουν όλοι οι μετανάστες εμμονή με το ανήκειν στη νέα κοινότητα, ούτε όλοι ενσαρκώνουν το ασιατικό γίγνεσθαι στον τρόπο ζωής τους. Όχι, δεν φοράνε παραδοσιακές φορεσιές, ούτε τρώνε μόνο ρύζι, φύκια και βραστά κοτόπουλα, αλλά από την άλλη δεν είναι ακριβώς Αμερικανοί.

Αυτό είναι εξαιρετικά σύνθετο θέμα, τόσο πολύ που ίσως, σύμφωνα με τον Steven, η μυθοπλασία (λογοτεχνία και σινεμά) δεν έχει πιάσει ακόμα επακριβώς.

Οι αναμνήσεις και το μεγάλο «μπαμ»

Ο Yeun θυμάται την ευτυχισμένη παιδική του ηλικία στην Κορέα: περιπλανήσεις, βόλτες σε εμπορικά κέντρα, αγάπη στο σπίτι, αταξίες. Όταν μετακόμισαν οικογενειακώς στην Αμερική, η συμπεριφορά του άλλαξε, στράφηκε στον εαυτό του, δεν ένιωθε υπερβολικά άνετα στο νέο περιβάλλον του.

Επίσης, άλλαξαν σπίτι κάποιες φορές.

Η οικογένεια μετακόμισε τελικά σε ένα προάστιο του Ντιτρόιτ, όταν ο Yeun ήταν στην πέμπτη τάξη. Οι γονείς του άνοιξαν ένα κατάστημα ομορφιάς  στην πόλη και προσχώρησαν σε μια από τις πολλές κορεατικές εκκλησίες στην περιοχή. Ο δημοφιλής ηθοποιός έχει να θυμάται Κυριακές με ατελίωτο παιχνίδι στον περίβολο της εκκλησίας, παρέα με άλλα παιδιά.

«Στο Ντιτρόιτ εκείνη την εποχή, υπήρχαν αρκετοί Κορεάτες για να γεμίσουν μερικές εκκλησιαστικές εκκλησίες και να διευθύνουν μια χούφτα ασιατικών παντοπωλείων», λέει ο Steven στον δημοσιογράφο των Times, τον επίσης Κορεάτη Jay Caspian Kang.

Μετά την αποφοίτησή του από το Kalamazoo College, ο Yeun στάθμισε τις επιθυμίες και τις ταυτότητές του (αμερικανική και κορεάτικη). Αρκετοί Κορεάτες, εμποτισμένοι από την αμερικανική κουλτούρα, γυρνούσαν πίσω στην Κορέα και συνήθως διέπρεπαν, συνήθως στον καλλιτεχνικό χώρο. Ο Yeun δεν ήθελε κάτι τέτοιο και υπέβαλε αιτήσεις για δουλειά οι οποίες απορρίφθηκαν. Τότε, με την στήριξη της οικογένειάς του, μετακόμισε στο Σικάγο για μαθήματα κωμωδίας και αυτοσχεδιασμού.

Μετακόμισε στο Λος Άντζελες όταν ήταν 25 ετών και συγκατοίκησε με δύο φίλους του από την παλιά γειτονιά των παιδικών χρόνων. Πέντε μήνες μετά την άφιξή του στο Χόλιγουντ, δοκιμάστηκε για τον ρόλο του Glenn Rhee στο «The Walking Dead».  Προς έκπληξή του, πήρε τη δουλειά.
Η επιτυχία του «The Walking Dead» έχρισε τον Steven ως έναν από τους πιο αναγνωρίσιμους Ασιάτες-Αμερικανούς ηθοποιούς στη χώρα, ίσως ακόμη και στον κόσμο.

Ανέλαβε επίσης έναν παράξενο νέο ρόλο ως εμπνευσμένο σύμβολο του σεξ για νέους άντρες της Ασίας, όχι για τα δικά του κατορθώματα, αλλά για τη  σχέση του Γκλεν με μια λευκή γυναίκα που ονομάζεται Maggie, την οποία υποδύθηκε η Lauren Cohan.

Ως προς αυτό, ο ηθοποιός δεν έχει ιδέα αν νιώθει περήφανος ή όχι. «Πέρασα από διαδρομές σκέψεις που είμαι βέβαιος ότι περνούν οι περισσότεροι Ασιάτες-Αμερικανοί άντρες», είπε ο Steven, αναφερόμενος στις τυπικές απορρίψεις από γυναίκες, λευκές και όχι μόνο. Σίγουρα, το ότι ο χαρακτήρας που ενσαρκώνει είναι ο μόνιμος σύντροφος μιας όμορφης λευκής δεν είναι λίγο-ένα δυνατό μήνυμα περνάει στο κοινό.

Σχετικά με το Minari

Το «Minari» είναι ήμερα αυτοβιογραφικό, μιλάει με πραότητα και ψυχραιμία, αλλά και ειλικρίνεια, για το μεταναστευτικό ζήτημα στην Αμερική, επικεντρώνοντας, φυσικά, στην ασιατική κοινότητα.  Ο σκηνοθέτης, Lee Isaac Chung, μεγάλωσε στο Αρκάνσας, όπου οι γονείς του δούλευαν σε ένα μαγαζί με κοτόπουλα. Αλλά ο Τσανγκ ήθελε να αποφύγει να προβάλει το βλέμμα του παιδιού προς τους γονείς του.  «Ένιωσα ότι έπρεπε να το ξεφύγω από το χώρο των απομνημονευμάτων και της αυτοβιογραφίας», μου είπε ο Τσανγκ. «Δεν ήθελα να επιστήσω την προσοχή στον εαυτό μου στη σκηνοθεσία. Δεν ήθελα να φορτώσω τα θέματά μου με τον πατέρα μου στο σενάριο. »

Ο Τσανγκ  οραματίστηκε ένα οικουμενικό φιλμ. «Ήθελα απλώς να δείξω την οπτική μου για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Τι σημαίνει να είσαι άντρας. Πώς νιώθεις την αποτυχία. » Φυσικά, η οπτική του έχει μέσα της και την φυλετική και εθνική του ταυότητα, αναπόδραστα.

Η ταινία έχει μεγάλο ενδιαφέρον ως προς την ανάδειξη των συναισθημάτων των μεταναστών δεύτερης γενιάς ή εκείνων που έρχονται πολύ μικροί στη έα τους πατρίδα. Από τις οικογένειές τους, συχνά τους χωρίζει άβυσσος. Αυτά τα παιδιά δε νιώθουν ούτε Κορεάτες, ούτε Αμερικανοί.

Μπορούμε να σκεφτούμε αντίστοιχα για τις εν Ελλάδι μεταναστευτικές κοινότητες: πόσο Αλβανός να αισθανθεί ένας άντρας που είναι σήμερα 25 ετών και γεννήθηκε στην Ελλάδα την δεκαετία του ’90; Και από την άλλη, πόσο Έλληνας;

Με πληροφορίες από τους New York Times – in.gr