Μνήμες του 2007 «ξύπνησε» ο σεισμός στην Τριχωνίδα

Η σεισμική δόνηση που σημειώθηκε τα ξημερώματα με επίκεντρο την Τριχωνίδα, αναμφισβήτητα, «ξύπνησε» μνήμες από το 2007 όταν είχαμε και τις εκατοντάδες σεισμικές δονήσεις, εκ των οποίων ορισμένες ήταν ισχυρές προκαλώντας ζημιές σε παλαιά κτίρια, ενώ οι κάτοικοι φοβόντουσαν να μπουν στα σπίτια τους. 

Ακολουθεί, ένα ρεπορτάζ από την ιστοσελίδα «ΤΑ ΝΕΑ» με αφορμή τα όσα είχαμε ζήσει πριν από 15 ολόκληρα χρόνια:

«Στους δρόμους, τις Πλατείες και τα αυτοκίνητά τους πέρασαν τη χθεσινή νύχτα οι περισσότεροι κάτοικοι στη Δυτική Ελλάδα από τον φόβο που τους προκάλεσε σμήνος σεισμών, με επίκεντρο τη Λίμνη Τριχωνίδα στην Αιτωλοακαρνανία, από χθες τα ξημερώματα.

Οι σεισμολόγοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί για την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή και συνιστούν προσοχή, ιδιαίτερα σε εκείνους που κατοικούν σε παλαιά σπίτια που καταπονήθηκαν από το χθεσινό μπαράζ των δονήσεων.

Όπως λένε οι επιστήμονες, τα ρήγματα στην περιοχή της Τριχωνίδας δεν έχουν ιστορία πολύ μεγάλων σεισμών στο παρελθόν. Ωστόσο, οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι, αφού δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο χορός των Ρίχτερ να συνεχιστεί και τα επόμενα εικοσιτετράωρα, με αραιότερες και μικρότερες σε μέγεθος δονήσεις.

Από χθες το απόγευμα έχουν μείνει χωρίς νερό δέκα χιλιάδες νοικοκυριά στους Δήμους Αρακύνθου και Μακρυνείας Αιτωλοακαρνανίας, καθώς από τη σεισμική διέγερση έσπασε κεντρικός αγωγός που μεταφέρει το νερό στους συγκεκριμένους δήμους.

Ζημιές σε παλαιά κτίρια
Ο πρώτος απολογισμός των συνεπειών από τις απανωτές δονήσεις δείχνει ότι οι ζημιές που προκλήθηκαν σε σπίτια δεν είναι σοβαρές: ρωγμές έχουν καταγραφεί ήδη σε παλιά σπίτια στα χωριά Γαβαλού, Γραμματικού και Μακρύνεια. Σύμφωνα με τον νομάρχη Αιτωλοακαρνανίας κ. Θύμιο Σώκο, «οι ζημιές είναι από τα ξημερώματα της Τρίτης, έξι σεισμικές δονήσεις μεγέθους από 4,7 έως 5,4 Ρίχτερ συγκλόνισαν την Αιτωλοακαρνανία περιορισμένες κυρίως γιατί οι κατοικίες είναι κτισμένες με αυστηρές αντισεισμικές προδιαγραφές που επιβλήθηκαν μετά τους σεισμούς του 1964 και του 1975, ωστόσο οι έλεγχοι θα συνεχισθούν για κάθε ενδεχόμενο».

Όμως, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη αγώνας δρόμου προκειμένου την ερχόμενη Δευτέρα να έχουν μεταφερθεί στην περιοχή Θέρμου Αγρινίου λυόμενες αίθουσες προκειμένου να στεγασθούν οι μαθητές του Γυμνασίου – Λυκείου της περιοχής. Το σχολικό κτίριο, που είχε κατασκευασθεί το 1926, έχει υποστεί εκτεταμένες ζημιές και κρίθηκε ακατάλληλο για να συνεχίσει τη λειτουργία του. Πάντως, ο Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, καθηγητής Σεισμολογίας κ. Κώστας Μακρόπουλος, απαντώντας στο ερώτημα αν υπάρχει λόγος ανησυχίας από τη συνεχή καταπόνηση των κτιρίων επισήμανε ότι «θα ήμασταν πιο ήσυχοι αν δεν υπήρχαν οι τρεις διαδοχικοί σεισμοί που έγιναν γύρω στις 10:15 το πρωί». Μάλιστα, ο κ. Μακρόπουλος επισήμανε ότι τα συνεργεία των μηχανικών που έχουν μεταβεί στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερο βάρος στον έλεγχο των παλαιών κτιρίων, κυρίως αυτών που έχουν κτισθεί πριν από το 1960.

«Εκτιμούμε ότι υπάρχει πιθανότητα να ξανασυμβούν σεισμοί τέτοιου μεγέθους στην περιοχή της Τριχωνίδας, αλλά σε πιο αραιά χρονικά διαστήματα από ΄δώ και πέρα. Γι΄ αυτό θα πρέπει οι κάτοικοι να είναι προετοιμασμένοι. Μέχρι να περάσουν 2- 3 εικοσιτετράωρα, δεν μπορούμε να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας», είπε στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών κ. Γεώργιος Σταυρακάκης.

Όριο το 6
«Η πιθανότητα να σημειωθεί σεισμός μεγαλύτερος από 6 Ρίχτερ είναι πολύ μικρή. Ωστόσο οι κάτοικοι πρέπει να παραμείνουν ψύχραιμοι και να απομακρυνθούν από παλαιά κτίρια που ενδεχομένως έχουν υποστεί ζημιές», λέει στα «ΝΕΑ» ο ομότιμος καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ κ. Βασίλης Παπαζάχος. «Η συγκεκριμένη περιοχή χαρακτηρίζεται από έντονο σεισμικό δυναμικό με ανώτατο όριο τα 6 Ρίχτερ. Τον Δεκέμβριο του 1975 είχαμε 5,7. Η μέχρι στιγμής εκτίμηση για την εξέλιξη του φαινομένου αφήνει μία πολύ μικρή πιθανότητα, αλλά όχι αμελητέα, ο σεισμός μεγέθους 5,4 Ρίχτερ που σημειώθηκε στις 6.17

το πρωί της Τρίτης να μην είναι ο ισχυρότερος. Αυτό πρέπει να το έχουμε υπόψη μας και κυρίως η πολιτεία για τις επόμενες ημέρες, οι οποίες σίγουρα θα χαρακτηρίζονται από πλούσια μετασεισμικά φαινόμενα», επισημαίνει ο καθηγητής Σεισμολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Άκης Τσελέντης.

Το «χτύπημα» του Εγκέλαδου

ΤΡΙΑ ΛΕΠΤΑ πριν από τις δυόμισι τα ξημερώματα χθες, άρχισε ο χορός των Ρίχτερ στην Αιτωλοακαρνανία. Ο πρώτος σεισμός είχε μέγεθος 4,7 Ρίχτερ. Ακολούθησε νέος σεισμός περίπου τέσσερις ώρες αργότερα, στις 6.17, μεγέθους 5,4 Ρίχτερ, ο οποίος αρχικά θεωρήθηκε ο κύριος, και αυτός που είχε προηγηθεί προσεισμός. Όμως τα δεδομένα ανατράπηκαν τέσσερις ώρες αργότερα, όταν από τις 10.13 έως τις 10.15 σημειώθηκαν άλλοι τρεις ισχυροί σεισμοί μεγέθους από 5 έως 5,4 Ρίχτερ, που έγιναν ιδιαίτερα αισθητοί στην Αιτωλοακαρνανία, την Αχαΐα, την Ηλεία, τη Φωκίδα, τη Ζάκυνθο, την Κεφαλονιά, καθώς και σε άλλες περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Ελλάδας. Ακολούθησε ένας ακόμα στις 13.41

μεγέθους 5,3 Ρίχτερ. Η εστία όλων των σεισμικών δονήσεων βρίσκεται σε βάθος 15 χιλιομέτρων, ενώ έχουν καταγραφεί αρκετοί σεισμοί έως και 3 Ρίχτερ. Το 1975
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας, η περιοχή της Τριχωνίδας έχει πληγεί με ισχυρούς σεισμούς άλλες δύο φορές, πριν από 32 χρόνια, στις 30 Ιουνίου και τις 31 Δεκεμβρίου του 1975.

Τα μεγέθη και των δύο σεισμών ήταν 5,7 Ρίχτερ και έγιναν αισθητοίεκτός από την Αιτωλοακαρνανία- σε περιοχές των Νομών Ευρυτανίας, Αχαΐας και Φωκίδας. Δεν είχαν αναφερθεί σοβαρές βλάβες.

Συχνό φαινόμενο η σμηνοσειρά

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ της σμηνοσειράς σεισμών βρίσκεται σε εξέλιξη από χθες τα ξημερώματα στην περιοχή της Τριχωνίδας. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι δονήσεις που έχουν καταγραφεί είναι μεγαλύτερου μεγέθους σε σχέση με αυτά που καταγράφονται συνήθως σε σμηνοσειρές σεισμών.

Όπως λέει ο καθηγητής Σεισμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας κ. Κ. Μακρόπουλος, «η σμηνοσειρά σεισμών είναι ένα φαινόμενο κατά το οποίο δεν υπάρχει κύριος σεισμός, αλλά πολλοί σεισμοί παρόμοιου μεγέθους. Πρόκειται για συχνό φαινόμενο στον ελλαδικό χώρο».

«Στην περίπτωση της Τριχωνίδας υπάρχει η εξής ιδιομορφία: τα μεγέθη των δονήσεων εμφανίζονται μεγάλα, σε σχέση με αυτά που καταγράφονται συνήθως σε σμηνοσειρές», αναφέρει ο καθηγητής Γεωλογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ευθύμιος Λέκκας και επισημαίνει: «Αυτό οφείλεται στο ότι τα ρήγματα στην περιοχή της Τριχωνίδας είναι μεν μικρά αλλά συγκροτούν μεγάλες ρηξιγενείς ζώνες, περιοχές δηλαδή με ρήγματα». Η ρηξιγενής ζώνη της Τριχωνίδας χαρτογραφήθηκε λεπτομερώς πριν από μία δεκαετία και τα δύο κυριότερα ρήγματά της βρίσκονται στο βόρειο και το νότιο τμήμα με γενική διεύθυνση Ανατολή- Δύση. Σε σχετικά κοντινή απόσταση εντοπίζεται η ομάδα ρηγμάτων Οζερού. «Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ιστορικά δεδομένα για σεισμούς στα ρήγματα της Λίμνης Οζερός, από το μήκος τους μπορούμε να συμπεράνουμε ότι μπορούν να δώσουν και μεγαλύτερο σεισμό. Ωστόσο, μεταξύ των ομάδων ρηγμάτων Τριχωνίδας και Οζερού η περίπτωση να δημιουργηθεί το φαινόμενο του ντόμινο είναι εξαιρετικά περιορισμένη», εκτιμά ο κ. Λέκκας.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του επίτιμου καθηγητή Σεισμολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Β. Παπαζάχου, σταδιακά οι δονήσεις θα αραιώνουν και το μέγεθός τους θα μικραίνει.

Στη Ζάκυνθο
Παρόμοια σμηνοσειρά σεισμών είχε σημειωθεί στη Ζάκυνθο με μεγέθη που κυμαίνονταν από 5,4 έως και 5,8 Ρίχτερ, αναφέρει ο κ. Κωνσταντίνος Παπαζάχος, αναπληρωτής καθηγητής Γεωφυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, επισημαίνοντας, πάντως, ότι «είναι ακόμα νωρίς για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τη σεισμική δραστηριότητα στην Τριχωνίδα».

Αυτοψίες από μηχανικούς από τη Νομαρχία Αιτωλοακαρνανίας και το ΥΠΕΧΩΔΕ βρίσκονται ήδη στην περιοχή της Τριχωνίδας και του Αγρινίου, για να καταγράψουν τις μικρής κλίμακας ζημιές σε δημόσια κτίρια, ιδιωτικές κατοικίες και στην ευρύτερη υποδομή της περιοχής. Επιπλέον, τέσσερις μηχανικοί από τον Οργανισμό Αντισεισμικής Προστασίας θα ελέγξουν τις παλαιές κατασκευές, ενώ τρεις σεισμολόγοι με φορητούς σεισμογράφους θα καταγράψουν λεπτομερώς τη μετασεισμική δραστηριότητα. Στην περιοχή βρίσκονται και μηχανικοί από τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων.

«Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αναφορές για σοβαρές βλάβες από τους σεισμούς», αναφέρει ο Πρόεδρος του ΟΑΣΠ κ. Κ. Μακρόπουλος.

«Φοβόμαστε να μπούμε στα σπίτια μας»

ΤΟΝ ΦΟΒΟ και τον πανικό έσπειρε στην Αιτωλοακαρνανία αλλά και σε ολόκληρη τη Δυτική Ελλάδα το μπαράζ των σεισμικών δονήσεων που από τη μιάμιση τα ξημερώματα χθες και έως το μεσημέρι επαναλαμβάνονταν περίπου κάθε τέσσερις ώρες.

«Πεταχτήκαμε από τα κρεβάτια και βγήκαμε όλοι στους δρόμους από τα ξημερώματα», λέει ο 55χρονος Βασίλης Κουτέλης, καθισμένος μαζί με συγχωριανούς του σ΄ ένα παγκάκι στην πλατεία του χωριού του στη Γαβαλού, ένα χιλιόμετρο μακριά από τη λίμνη της Τριχωνίδας.

Οι κάτοικοι του Αγρινίου και των γύρω από τη Λίμνη Τριχωνίδα περιοχών ξενύχτησαν έξω από τα σπίτια τους, ενώ μετά τους τρεις διαδοχικούς ισχυρούς σεισμούς στις 10:15 χθες το πρωί «δεν υπήρχε τόπος να σταθεί κανείς στο πάρκο και τις πλατείες του Αγρινίου».

Στον δρόμο όμως, πετάχτηκαν αμέσως μετά την πρώτη δόνηση και κάτοικοι των Ιονίων, της Αχαΐας, ακόμη και της Ηλείας όπου οι δονήσεις έγιναν ιδιαίτερα αισθητές. Στην Αιτωλοακαρνανία όμως, σχεδόν σε όλα τα παραλίμνια χωριά από τους Παπαδάτες μέχρι την Κάτω Μακρυνού επικρατούσε ολόκληρη τη μέρα η ίδια εικόνα ανησυχίας και πανικού από το χτύπημα του Εγκέλαδου. «Έχω συνέχεια στην αγκαλιά μου το εγγόνι μου και αποφεύγω να μπαίνω στο σπίτι γιατί δεν ξέρω τι μπορεί να με βρει. Τέτοιο φόβο δεν πέρασα ούτε στους μεγάλους σεισμούς, το 1964», λέει η Μαρία Κουσάρη, που κάθεται με την εγγονή της στην αγκαλιά στα σκαλιά του σπιτιού τους. «Τρομάξαμε τόσο από τον πρώτο σεισμό κιόλας τα ξημερώματα, που αποφασίσαμε να μείνουμε έξω. Στις εξίμισι μάς βρήκε ο δεύτερος σεισμός και πια φοβόμαστε ότι μπορεί να γίνουν κι άλλοι» συμπληρώνει.

Η ανησυχία των κατοίκων εντάθηκε μετά τις δέκα χθες το πρωί όταν σημειώθηκαν μέσα σε ελάχιστα λεπτά τρεις σεισμικές δονήσεις με μέγεθος περισσότερο από 5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. «Έβλεπα από το αμπέλι τα κεραμίδια του σπιτιού να κουνιούνται, φοβήθηκα», λέει η αγρότισσα Σπυριδούλα Φέγκα. Όπως περιγράφει, πριν από τις απανωτές δονήσεις λίγο μετά τις δέκα το πρωί «ακούστηκε μια δυνατή βοή και αμέσως σείστηκε η γη».

Στην Τριχωνίδα οι λιγοστοί ψαράδες στη Λίμνη υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν άρον άρον τις βάρκες τους χθες το πρωί όταν «φούσκωσε» η Λίμνη. «Τέτοια εικόνα δεν είχα ξαναδεί», οι βάρκες αναπηδούσαν στις όχθες της λίμνης, ήταν φοβερό», λέει στα «ΝΕΑ» ο ψαράς Κώστας Παπαθεοδώρου».