Ομιλία Δημ. Κωνσταντόπουλου, εισηγητή της ΔΗ.ΣΥ. στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας (Βίντεο)

Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου, Εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης κατά τη συζήτηση επί των άρθρων του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Εργασίας “Ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις – Αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας – Ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων – Επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων και άλλες διατάξεις” στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων.

Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου, Εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας

Κύριε Πρόεδρε
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι,
 
Κατά την ακρόαση των φορέων, μέσα από τις πολύ χρήσιμες παρατηρήσεις τους, έγινε, νομίζω, αντιληπτό σε όλους μας ότι αρκετές διατάξεις χρήζουν βελτίωσης.
 
ι. Μέρος Α: Ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ζητήματα 
Μια γενική παρατήρηση:
Αυτά είναι τα μπαλώματα στο νόμο Κατρούγκαλου.
Και λέω μπαλώματα, γιατί και πάλι υπάρχουν κενά, υπάρχουν ζητήματα που χρειάζονται ρυθμίσεις.
 
Ζητήματα κρίσιμα που αφορούν τους νέους επιστήμονες , τους νέους δικηγόρους, τους νέους μηχανικούς που βρίσκονται στη δυσμενή θέση να βεβαιώνονται εισφορές στον ΕΦΚΑ, οι οποίες είναι αδύνατον να εισπραχθούν.
 
Είδαμε προχθές μάλιστα, να εκδίδονται ειδοποιητήρια πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών του Μαΐου με την ίδια ημερομηνία έκδοσης και πληρωμής, την 29/6/2018 !
 
Δώσατε παράταση για την καταβολή τους μέχρι τις 6 Ιουλίου.
 
Αυτή η εικόνα, δε συνάδει με αυτή που θέλησε να παρουσιάσει, χθες,  η Υπουργός,  λέγοντας ότι ο ενιαίος φορέας κοινωνικής ασφάλισης λειτουργεί ολοένα και πιο ομαλά.
 
Στο άρθρο 3
Χρειάζονται βελτιώσεις.
Πρώτον, χρειάζεται να γίνει η απαραίτητη εναρμόνιση των φορέων που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ για να επιλύονται διαδικαστικά ζητήματα, χωρίς να μπαίνουμε κάθε φορά στη διαδικασία να εξετάζουμε επιμέρους περιπτώσεις.  
 
Δεύτερον, στη διάταξη υπάγονται μεταξύ άλλων οι επαγγελματίες ασφαλισμένοι στον πρώην ΟΓΑ.
Όσοι, δηλαδή, ήταν κατά κύριο λόγο αγρότες, εγγεγραμμένοι στο Μητρώο αγροτών, ασκούσαν όμως και εμπορική δραστηριότητα πολύ χαμηλού τζίρου. 
 
Προκειμένου η διάταξη να επιτύχει τον σκοπό της, θα πρέπει να ορίζεται ξεκάθαρα ότι όσοι επαγγελματίες έχουν καταβάλει εισφορές στον ΟΓΑ θα διαγράφονται οριστικά οι αδίκως καταλογισμένες οφειλές τους προς τον ΟΑΕΕ.
 
Να θυμίσω επίσης, ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν εκείνο που θεσμοθέτησε την απαλλαγή από την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ των μικρών επιχειρήσεων που εδρεύουν σε περιοχές κάτω των 2000 κατοίκων.
Ουσιαστικά πρόκειται για μικρές επιχειρήσεις, καφενεία κλπ που εδρεύουν σε χωριά.
Σήμερα, φέρνετε ρύθμιση και προσπαθείτε να διορθώσετε αδικίες.
Ωστόσο, ενώ προβλέπονται διαγραφές αμφισβητούμενων διπλών οφειλών, δε δίνετε λύση για όσους έχουν ήδη πληρώσει διπλές εισφορές.
Έτσι δημιουργείτε άνιση μεταχείριση μεταξύ των ασφαλισμένων.
Θα πρέπει να προβλεφθεί για όσους ήδη κατέβαλαν τις παραπάνω εισφορές, αυτές να τους επιστραφούν ή να συμψηφιστούν με μελλοντικές οφειλές.
 
Τρίτον, αξιοποιώντας την εύστοχη επισήμανση της εκπροσώπου της ΕΣΗΕΑ ότι τα πρόστιμα τρέχουν και συσσωρεύονται,  θεωρούμε ότι χρειάζεται να υπάρξει μέριμνα για την αναστολή τους έως ότου εκδοθεί η προβλεπόμενη υπουργική απόφαση.
 
Για τα άρθρα 5 έως 8 και τη νέα αρχιτεκτονική του προστίμου για την αδήλωτη εργασία
Η μετατροπή του προστίμου σε δηλωμένη εργασία θα πρέπει να γίνεται με τρόπο που ταυτόχρονα με τη διαφύλαξη των εργασιακών δικαιωμάτων θα μεριμνά για την επιχείρηση που λειτουργεί εν μέσω της σημερινής κρίσης. 
 
Ακούσαμε τους φορείς να τάσσονται υπέρ μεγαλύτερων εκπτώσεων στο πρόστιμο στη λογική των ισχυρότερων κινήτρων. 
Μην ξεχνάμε ότι η κρίση έχει εξαφανίσει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων και παράλληλα οι ασφαλιστικές και φορολογικές επιδρομές έχουν βάλει τη θηλιά στον λαιμό των εργοδοτών.
 
Επίσης, σημαντική ήταν η επισήμανση του ΣΕΤΕ, να επεκταθεί η δυνατότητα έκπτωσης που δίνεται όταν ο εργοδότης προσλάβει τον εργαζόμενο με σύμβαση εργασίας τουλάχιστον ενός έτους και στις εποχικές επιχειρήσεις, με το έτος να αφορά δυο συνεχόμενες τουριστικές περιόδους.
Αυτό χρειάζεται να συμπεριληφθεί στην τελική διατύπωση της διάταξης.
 
Η αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας χρειάζεται να είναι ολιστική και όχι με αποσπασματικά μέτρα.
 
Θα χαθεί η ρύθμιση που φέρνετε, αν δεν ενισχύσετε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, αν δεν συγκροτήσετε μια συνολικότερη στρατηγική για την ομαλή λειτουργία της εργασίας και τον περιορισμό της αδήλωτης εργασίας.
 
Άρθρο 9
Να ξεκαθαρίσουμε :
Άλλο η σύμβαση έργου. Άλλο η σύμβαση μισθωτής εργασίας. Άλλο βέβαια και η σύμβαση έργου που υποκρύπτει σχέση μισθωτής εργασίας.
 
Το ζητούμενο είναι να τεθούν αυστηροί κανόνες που θα λειτουργούν σαν δίχτυ προστασίας για όσους παρέχουν τις υπηρεσίες τους αλλά στην πραγματικότητα είναι κανονικοί εργαζόμενοι.
Ανέφεραν χθες οι φορείς, χαρακτηριστικές περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι μένουν ακάλυπτοι από τον εργοδότη τους.
Θεωρείτε ότι θα λύσετε ή θα περιορίσετε το πρόβλημα με τη θέσπιση της αλληλέγγυας ευθύνης ;
Το ζήτημα είναι να υπάρξουν κανόνες, στη λογική της νέας αρχιτεκτονικής του προστίμου για την αδήλωτη, που θα ρυθμίζουν τη μετατροπή του δανειζόμενου προσωπικού σε μόνιμο προσωπικό με τις ίδιες εργασιακές σχέσεις.
Τέτοιοι κανόνες θα αποκαλύπτουν πραγματική μέριμνα προς τον κόσμο της εργασίας.  
Με σεβασμό στη διαβούλευση και στη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.
Άλλωστε, θεσμικό πλαίσιο για την εργασία στις εργολαβικές αναθέσεις ήδη υπάρχει,
Όπως το άρθρο 68 ν. 3863/2010, το άρθρο 22 ν. 4144/2013, το άρθρο 65 ν. 4281/2014, το άρθρο 51 ν. 4283/2016, τα άρθρα 39 και 40 ν. 4488/2017.
Και φυσικά υπάρχει η ρύθμιση του άρθρου 702 του Αστικού Κώδικα που αφορά το μισθό του εργαζομένου, που θα μπορούσε να επεκταθεί και στις εργολαβίες.
 
Άρθρο 10 Πρακτική άσκηση και μαθητεία 
Άλλο ένα ζήτημα το οποίο χρειάζεται να ενταχθεί σε ένα ανανεωμένο σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της δομής της απασχόλησης και τις προτεραιότητες της οικονομίας.
Πάλι το αντιμετωπίζετε αποσπασματικά.
 
Υπάρχουν, όπως αναφέρθηκε και χθες, πρακτικά ζητήματα με την καταχώρηση στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ των μαθητών, σπουδαστών και φοιτητών που απασχολούνται για πρακτική άσκηση ή μαθητεία, ώστε να μην δημιουργείται σύγχυση.
Και τα ζητήματα αυτά δεν επιλύονται.
 
Άρθρο 12 Σχετικά με τα πρόστιμα για την αλλαγή ωραρίου :
Ειπώθηκε μέσα στην επιτροπή ότι αυτά είναι αδικαιολόγητα υψηλά.
Εδώ πάλι χρειάζεται περαιτέρω επεξεργασία και να ληφθεί υπόψη η εμπειρία της αγοράς, γιατί είναι πιθανό να επιβληθούν δυσθεώρητα πρόστιμα σε βάρος εργοδοτών, εξαιτίας αλλαγής στο ωράριο που να αποσκοπεί στη διευκόλυνση κάποιου εργαζομένου από τους συναδέλφους του, χωρίς να έχει καν γνώση ο εργοδότης.
 
Πρόστιμα που μπορεί να φτάνουν ακόμη και το πρόστιμο της αδήλωτης, ενώ αφορούν απλά την αλλαγή μιας βάρδιας ενός νόμιμα δηλωμένου εργαζομένου.
 
Κι έρχομαι στις ρυθμίσεις για τους Ασυνόδευτους Ανηλίκους (άρθρα 13 έως 32):
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Το ανέφερα και στη συζήτηση επί της αρχής το λέω ξανά σήμερα.
Πλαίσιο νομικής προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων υπάρχει από το 2011 με την ένταξή τους στην κατηγορία των ευάλωτων ατόμων του Ν. 3907/2011.
 
Έκτοτε, έχουν επίσης υπάρξει αρκετές ρυθμίσεις που ενισχύουν την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων που προέρχονται από τρίτες χώρες.
 
Δημιουργείτε εντυπώσεις κενές περιεχομένου.
Διότι, το μόνο που φέρνετε με τις ρυθμίσεις αυτές είναι βελτιώσεις.
Ουσιαστικά κάνετε λίφτινγκ στην πολιτική του ΠΑΣΟΚ.
 
Με το Νομοσχέδιο, επανασυστήνονται 3 μητρώα συν 1 «καινούργιο» που ήδη τηρούνται στο ΕΚΚΑ, όπως κάνατε και για τα μητρώα με την αναδοχή.
Εφόσον όμως τηρούνται ήδη τα μητρώα, οι ρυθμίσεις προκαλούν περαιτέρω καθυστερήσεις και γραφειοκρατία.
 
Θα πρέπει να μας απαντήσετε :
Πόσα παιδιά φιλοξενούνται ήδη σε δομές, μέσω της παραπομπής του ΕΚΚΑ με το ισχύον δηλαδή θεσμικό πλαίσιο;
 
Επίσης, επικαλείσθε μείωση του χρόνου ολοκλήρωσης της διαδικασίας επιτροπείας.
Σε τι χρόνο ακριβώς συνίσταται η μείωση και η συντόμευση;
Πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη δεσμευτική ρύθμιση.
 
Όσο για την εισαγωγή της δυνατότητας αναδοχής των ασυνόδευτων ανηλίκων, αυτή ήταν πρόταση δική μας, που διατυπώθηκε στη συζήτηση του νομοσχεδίου για την αναδοχή-υιοθεσία.
 
Το 4ο μέρος του Νομοσχεδίου (άρθρα 33 έως 52) περιέχει κυρίως διοικητικού τύπου ρυθμίσεις.
Επιχειρούνται διορθώσεις και αλλαγές, ακόμα και πρόσφατων δικών σας νομοθετημάτων, όπως των Νόμων 4430/16 και 4375/16 και του Προεδρικού διατάγματος 134/2017.
 
Συστήνετε συμβουλευτικές επιτροπές, πολυμελή ΔΣ και νέες υπηρεσίες, όπως στο ΕΚΚΑ με προσθήκη 4 μελών στο ήδη 7μελες ΔΣ και νέα Διεύθυνση για τα ασυνόδευτα ανήλικα.
Θα πρέπει να μας προσδιορίσετε ποια θα είναι τα κριτήρια σύνθεσης και τη διαδικασία στελέχωσης των επιτροπών.
 
Ως προς τη ρύθμιση για τη μεταφορά αρμοδιότητας της τελικής υπογραφής στον Υπουργό, αντί του Γενικού Γραμματέα, για την ακίνητη περιουσία της ΠΡΟΝΟΙΑΣ:
Η αιτιολογική έκθεση δεν είναι σαφής.
Καταργείτε το γνωμοδοτικό συλλογικό όργανο κοινωνικής κατοικίας και αξιοποίησης περιουσίας, με το πρόσχημα της επιτάχυνσης των διαδικασιών.
Για ποιο λόγο θεωρείτε εμπόδιο τη λειτουργία του συμβουλίου κοινωνικής κατοικίας ;;;
Πρέπει επίσης να τεθεί αποκλειστική, υποχρεωτική προθεσμία γνωμοδότησης πχ ενός μηνός.
 
Ως προς τις συμβάσεις με φορείς παροχής συγκοινωνιακού έργου – άρθρο 45:
Για την αποφυγή καθυστερήσεων, απαιτείται έγκαιρη προετοιμασία τους για κάθε χρήση, όπως το πετύχαμε το 2013 και 2014 ή μείωση των απαιτούμενων κανονιστικών πράξεων σε ετήσια βάση.
 
Οι προνοιακές πολιτικές για δωρεάν ή με έκπτωση μετακίνηση ΑμεΑ, ηλικιωμένων κλπ είναι καθιερωμένες πολιτικές.
 
Δεν πρέπει κάθε έτος να χρειάζεται η έκδοση πανομοιότυπων ΚΥΑ, συμβάσεων, εγκυκλίων, διευκρινιστικών οδηγιών κλπ.
Προκαλείται τεράστια γραφειοκρατία και ταλαιπωρία.
 
Ως προς την κοινωνική προστασία πολιτών τρίτων χωρών
Είμαστε θετικοί στο να επεκταθεί το δικαίωμα κοινωνικής προστασίας και σε πολίτες τρίτων χωρών  βάσει της αρχής της ίσης μεταχείρισης.
Ήδη εδώ και πολλά χρόνια, από το νόμο 2910/2001 ορίζεται ότι οι διατάξεις του νομοθετικού διατάγματος 57/1973, εφαρμόζονται και στους πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα».
 
Ποια λοιπόν επιπλέον ευεργετήματα προβλέπονται για τους πολίτες τρίτων χωρών από την προτεινόμενη τροποποίηση του Κώδικα Μετανάστευσης ;
 
Επίσης, γιατί τα ευεργετήματα αυτά, περιορίζονται σε αυτούς που κατέχουν άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, σε αντίθεση με την υφιστάμενη διάταξη που δεν καταργείται και παρέχει τα σχετικά δικαιώματα γενικά σε όσους «διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα» ;;
 
Κυρία Υπουργέ,
Η διάταξη γεννά μια αχρείαστη γραφειοκρατία.
Η άδεια για ανθρωπιστικούς λόγους έχει θεσπιστεί για συγκεκριμένες ειδικές περιπτώσεις.
Όπως η σοβαρή ασθένεια, η αναπηρία, τα θύματα trafficking κλπ.
Κοινωνική προστασία με την έννοια του νόμου, δικαιούνται οι πολίτες τρίτων χωρών ανεξάρτητα από τον τύπο άδειας διαμονής που κατέχουν.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε την επέκταση της ρύθμισης στους νομίμως διαμένοντες.
Αναμένουμε την αποδοχή των προτάσεών μας.
Επί των άρθρων επιφυλασσόμαστε για την Ολομέλεια.