Ομιλία Δ. Κωνσταντόπουλου εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στο ν/σ του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στο ν/σ του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ «περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό» και άλλες διατάξεις»

 

Κύριε Υπουργέ,

Καταρχάς δεν καταλαβαίνω γιατί το νομοσχέδιο που φέρνετε σήμερα το τιτλοφορείτε «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και άλλες διατάξεις»,

Όταν, η ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας για την θαλάσσια χωροταξία καταλαμβάνει 6 σελίδες, ενώ η ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών για τα βιοκαύσιμα (2015/1513 και 2015/652), την αυθαίρετη δόμηση, τον αγωγό φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ και πόσα άλλα θα φέρετε μέχρι την Ολομέλεια, καταλαμβάνουν περισσότερες από 90 σελίδες!

Ο τίτλος του νομοσχεδίου που εισηγείστε θα έπρεπε να είναι: Διάφορες διατάξεις ατάκτως ερριμμένες και λίγο από θαλάσσια χωροταξία, αποφεύγοντας όμως κάθε αναφορά στην λέξη ΑΟΖ κύριε Υπουργέ. Γιατί άραγε;

Και λέω λίγο, γιατί και αυτόν τον σημαντικότατο σχεδιασμό, τον φέρνετε «κουτσουρεμένο» και αποκομμένο.

Αποκομμένο, κόντρα ακριβώς στην λογική της ολιστικής προσέγγισης που επιβάλλουν τόσο το πνεύμα της οδηγίας που ενσωματώνουμε σήμερα όσο – και κυρίως – η Σύμβαση της Βαρκελώνης.

Φαίνεται να έχετε κάποιο ζήτημα κατανόησης, ως προς το τι είναι, τι σημαίνει και πως καταρτίζεται ένα ολιστικό σχέδιο.

Το είδαμε και χθες για το ολιστικό σχέδιο για την χώρα που συζητήσαμε στην Ολομέλεια.

Φέρνετε προς νομοθέτηση την κατάρτιση και έγκριση της εθνικής χωρικής στρατηγικής για τον θαλάσσιο χώρο χωρίς όμως την ύπαρξη εγκεκριμένης Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής.

Αυτό ακριβώς λέτε στο άρθρο 6 του παρόντος Νομοσχεδίου.

Βάζετε το κάρο μπροστά από το άλογο.

Και πώς να μη συμβεί αυτό, όταν έχετε καθυστερήσει να ενσωματώσετε την οδηγία 2014/89/ΕΕ;

Από τις 18 Σεπτεμβρίου 2016 θα έπρεπε να είχατε μεταφέρει την εν λόγω οδηγία στο εθνικό μας δίκαιο και ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μας έχει παραπέμψει μαζί με την Βουλγαρία και την Φινλανδία στο Δικαστήριο της Ε.Ε.

Η Κομισιόν μάλιστα έχει ζητήσει την επιβολή ημερήσιας χρηματικής ποινής ύψους 31.416 € ανά ημέρα στην Ελλάδα έως ότου η οδηγία τεθεί σε ισχύ στο εθνικό δίκαιο.

Το καταγράφετε άλλωστε και εσείς στην έκθεση αξιολόγησης συνεπειών που συνοδεύει το νομοσχέδιο ότι:

«Η μη ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ συνιστά λόγο παραπομπής της χώρας στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο και επιβολής προστίμου».

Και όλα αυτά παρότι η δημόσια διαβούλευση για την συγκεκριμένη οδηγία έχει ολοκληρωθεί από τα τέλη του 2016.

Πώς να εξηγήσει κανείς αυτή την καθυστέρηση κύριε Υπουργέ; Ανικανότητα; Αβελτηρία;

Δώστε μας μια κάποια εξήγηση.

Και αφού καθυστερήσατε, έρχεστε και ορίζετε τον …εαυτό σας ως την ΑΡΜΟΔΙΑ ΑΡΧΗ με αποκλειστική ευθύνη την εφαρμογή της οδηγίας στο αρ. 14.

Γιατί αυτή η Υπουργοκεντρική προσέγγιση;

Γιατί αυτός ο συγκεντρωτισμός;

Δεν έχετε εμπιστοσύνη αλλού;

Και όταν επιτέλους αποφασίζετε και την φέρνετε προς ψήφιση, φέρνετε μαζί και ένα σωρό άλλα θέματα όπως τα βιοκαύσιμα.

Που και για αυτά έχετε καθυστερήσει να ενσωματώσετε τις σχετικές οδηγίες.

Και αλήθεια, θα ήθελα να ρωτήσω από ειλικρινές ενδιαφέρον και χωρίς αντιπολιτευτικές κορώνες, πόσες ακόμα εκπρόθεσμες οδηγίες έχετε στα συρτάρια και τι συνέπειες έχουμε από την μη ενσωμάτωσή τους;

Η προθεσμία ενσωμάτωσης για την 652 ήταν η 21η.04.2017 και για την 1513 ήταν η 10η .09.2017.

Μιλάμε λοιπόν σήμερα για ένα “ώριμο” νομοσχέδιο, από πλευράς ευρωπαϊκών οδηγιών που σχεδόν κόντευαν να ξεχαστούν αν δεν υπήρχε η δαμόκλειος σπάθη των προστίμων.

Σχετικά με την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των δύο άλλων Ευρωπαϊκών Οδηγιών, της 2015/1513 και της 2015/652.

Ουσιαστικά ρυθμίζονται θέματα των βιοκαυσίμων:

Πρώτον, έρχονται ρυθμίσεις ώστε σε εθνικό επίπεδο μέχρι το 2020 να προωθηθούν οι στόχοι χρήσης/διείσδυσης στο ενεργειακό ισοζύγιο (π.χ μεταφορές, ηλεκτροπαραγωγή) νέων βιοκαυσίμων, με ταυτόχρονη επίτευξη μειωμένων εκπομπών αερίων.

Και δεύτερον, καθίσταται υποχρεωτική η προσθήκη βιοντίζελ στα διακινούμενα πετρελαιοειδή κλπ.

Ρυθμίζονται υποχρεώσεις των προμηθευτών καυσίμων αναφορικά με τη διείσδυση στη χονδρική/λιανική αγορά των βιοκαυσίμων για χρήση στις μεταφορές (π.χ. οδική, αεροπορική) καθώς και τους στόχους επίτευξης ανάμιξης αυτών (δηλ. βιοαιθανόλης & βιοαιθέρων) στη βενζίνη και στο ντίζελ.

Βέβαια καλό είναι να ενσωματωθούν και οι ανωτέρω οδηγίες για τα βιοκαύσιμα, αλλά θα πρέπει να δείτε κ. Υπουργέ και την αλματώδη αύξηση στις τιμές των καυσίμων και την ….πονεμένη ιστορία για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καυσίμων.

Και το ερώτημα είναι: Μετά από την πρόσμιξη βιοκαυσίμων θα έχουν οι καταναλωτές φθηνότερες τιμές;

Θα είστε σε θέση να ελέγχετε αποτελεσματικά τα βιοκαύσιμα;

Γιατί εκκρεμούν ακόμα 5 κρίσιμες υπουργικές αποφάσεις για την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας;

Υπάρχουν ακόμα τεράστια ζητήματα ανοιχτά και στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν.

Δυστυχώς όμως δεν έχετε κινηθεί γρήγορα, παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου που κυβερνάτε, η διεθνής συγκυρία ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή, με τις χαμηλές διεθνείς τιμές πετρελαίου.

Αυτό σημαίνει μικρότερα κόστη για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις κι επομένως πολύ καλύτερες προοπτικές για την ανάπτυξη της οικονομίας και την αύξηση του εγχώριου προϊόντος.

Κάτι τέτοιο όμως δε συνέβη, αλλά συνέβη το ακριβώς αντίθετο.

Αδικαιολόγητη ύφεση το 2015 και 2016 και αναιμική ανάπτυξη 1,4% το 2017 πολύ μακριά από τους ρυθμούς των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ.

Όσον αφορά τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), και ενώ τα κόστη τους μειώθηκαν κατακόρυφα (π.χ. πάνω από 60%-70% μείωση κόστους για τα φ/β), δεν υπήρξε καμία ανάπτυξη στις φθηνές ΑΠΕ και καμία αξιοποίηση του πλούσιου αιολικού και ηλιακού δυναμικού της χώρας μας.

Ως αποτέλεσμα, η χώρα βρίσκεται πολύ μακριά από τον στόχο του 18% συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας το 2020 (στο πλαίσιο του συνολικού Ευρωπαϊκού στόχου για 20% διείσδυση των ΑΠΕ).

Όλη την περίοδο 2015-2017 το μερίδιο των ΑΠΕ βρίσκεται τελματωμένο μεταξύ 15%-15,5%.

Με το παρόν νομοσχέδιο, γίνεται μία προσπάθεια αύξησης της διείσδυσης των ΑΠΕ στις μεταφορές, μήπως και επιτευχθεί ο συνολικός στόχος του 18%.

Συγκεκριμένα, με το άρθρο 29 νομοθετείται η συμμετοχή της βιοαιθανόλης κατά 3,3% στο τελικό μίγμα της βενζίνης το 2020.

Αυτό όμως δεν θα προσφέρει παρά μισή μονάδα (0,5%) στην προσπάθεια για επίτευξη του στόχου του 18%.

Κι αυτό επειδή τα προϊόντα πετρελαίου συμμετέχουν περίπου 50% στην τελική  ζήτηση ενέργειας και η βενζίνη με τη σειρά της αποτελεί περίπου το 1/3 των προϊόντων πετρελαίου που καταναλώνονται στη χώρα μας.

Άρα περίπου 50% x 33% x 3,3%=0,54%.

Από το 15,5% δηλαδή άντε να φτάσουμε στο 16%.

Κι από κει και πέρα, τι;

Θα χρειαστούν πάνω από 2GW αιολικών και φωτοβολταϊκών να εγκατασταθούν τους επόμενους 24 μήνες.

Σενάριο επιστημονικής φαντασίας με το ρυθμό που (δεν) υλοποιείται το νέο σύστημα των δημοπρασιών για την ένταξη των νέων έργων ΑΠΕ στην αγορά ηλεκτρισμού.

Τι να πούμε για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, το πόσο πίσω είμαστε!

Και τι να πρωτοπούμε για τις περίπου 100 αλλαγές που φέρνετε στον δικό σας μόλις πριν έξι μήνες ψηφισθέντα  νόμο 4495/2017 περί Δομημένου Περιβάλλοντος.

Μέσα σε ένα μόνο άρθρο (αρ. 34) τροποποιείτε σε μεγάλο βαθμό ότι είχατε ορίσει ως νέο θεσμικό πλαίσιο για τις Υπηρεσίες Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) των Δήμων, αλλά και για τις νέες Διευθύνσεις “Ελέγχου Δόμησης – Περιφερειακά Παρατηρητήρια” των Περιφερειών.

Αλλάζετε σωρεία διατάξεων για τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες τους σε μια σειρά από δομές και συλλογικά όργανα του ν.4495/2017 και επιφέρετε διάσπαρτες αλλαγές σε διαδικασίες, αρμοδιότητες, προθεσμίες, ορισμούς, δικαιολογητικά κ.α.

Είναι να απορεί κανείς, πως αυτές οι εκτεταμένες αλλαγές χαρακτηρίζονται στο επίσημο Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Περιβάλλοντος για το Νομοσχέδιο ως “τροπολογίες νομοτεχνικής φύσεως”, παρά το γεγονός ότι δεν είναι “τροπολογίες”, αλλά άρθρο (το αρ.34) στο «σώμα» του Νομοσχεδίου που κατετέθη.

Για τους λόγους αυτούς,

Αν και πρόκειται για ευρωπαϊκές οδηγίες, περιμένουμε να ακούσουμε και τους φορείς, για το πώς μπορεί να περάσει με το καλύτερο τρόπο στο εθνικό μας δίκαιο το κανονιστικό πλαίσιο των οδηγιών αυτών.

Δηλώνουμε επιφύλαξη Επί της αρχής.