Ομιλία Κωνσταντόπουλου επί της αρχής του ν/σ για τη μετατροπή των Μουσείων σε Ν.Π.Δ.Δ. (Video)

Κύριε πρόεδρε, κυρία υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, 

Θα μου επιτρέψετε πριν μπω στο νομοσχέδιο, να αναφερθώ σε όσα λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες μέρες μετά της δηλώσεις της κας Τσαπανίδου ότι το ΠΑΣΟΚ είναι εκβιαζόμενο λόγω των υποκλοπών. 

Ένα έχω να πω, ότι το ΠΑΣΟΚ ούτε εκβιάζει, ούτε εκβιάζεται. Ίσως οι κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ και η κα Τσαπανίδου να κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια. Θα τους έλεγα ότι στο ΠΑΣΟΚ αρμόζει σεβασμός και αναγνώριση για όλα όσα έκανε για να μη χρεοκοπήσει η πατρίδα το 2009-2011.

Όταν κρυπτόμενοι οι ίδιοι στο Σύνταγμα, με άλλα κόμματα το έπαιζαν αντιμνημονιακοί. Ας αφήσουμε λοιπόν τους πολίτες να κρίνουν, εκτός αν θεωρούν το ΠΑΣΟΚ λάφυρο. Λάφυρο όμως ούτε ήμασταν ούτε θα γίνουμε. Με το πρόγραμμά μας και την αυτονομία μας, θα μας ακούσουν οι πολίτες, θα μας κρίνουν και το αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής θα δείξει ότι το ΠΑΣΟΚ ήρθε για να αναδείξει προβλήματα και να δώσει λύσεις, να σηκώσει ξανά το βάρος για τη χώρα.

Επί του Νομοσχεδίου:

Μετά τη χθεσινή συζήτηση για την τροπολογία που έφερε η κυβέρνηση για τα καλλιτεχνικά πτυχία και το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται οι απόφοιτοι των καλλιτεχνικών σχολών στην χώρα μας, συζητάμε σήμερα ένα νομοσχέδιο που φέρνει μεγάλες αλλαγές στο χώρο του πολιτισμού.

Βασικός πυρήνας του νομοσχεδίου, η μετατροπή πέντε εμβληματικών μουσείων της χώρας μας σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

Και συγκεκριμένα πρόκειται για:

• Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο,
• Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο,
• Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης,
• Το Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης,
• Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.

Επίσης το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις για το μουσείο της Ακρόπολης, τον ΟΔΑΠ, τον Κώδικα Νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και άλλα θέματα του Υπουργείου πολιτισμού.

Όσον αφορά τα μουσεία μας, πρόκειται αγαπητοί συνάδελφοι, για ένα σαρωτικό νομοσχέδιο με το οποίο αλλάζει το καθεστώς, τη λειτουργία, τη στελέχωση, το μέλλον των πέντε μεγάλων δημοσίων μουσείων μας. Ένα ζήτημα που αγγίζει την καρδιά του πολιτισμού στην χώρα μας. Η Κυβέρνηση είχε προαναγγείλει εδώ και μήνες το Νομοσχέδιο για τη μετατροπή 5 δημόσιων μουσείων σε ΝΠΔΔ.

Τόσο κατά την περίοδο αυτή, όσο και κατά την περίοδο της δημόσιας διαβούλευσης του νομοσχεδίου εκφράστηκαν έντονες αντιδράσεις όλων σχεδόν των εμπλεκόμενων φορέων και ιδίως των εργαζομένων στα Μουσεία και εν γένει στο Υπουργείο Πολιτισμού. Ήδη δε, έχουν προαναγγελθεί μεγάλες κινητοποιήσεις των εργαζομένων απέναντι στις διατάξεις του νομοσχεδίου.

Αγαπητοί συνάδελφοι,
Τα Μουσεία της Χώρας μας, επιτελούν σπουδαίο έργο
στην διαφύλαξη, την ανάδειξη και την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Καθήκον της Πολιτείας, είναι να μεριμνά λοιπόν, για την καλή λειτουργία τους, την προσβασιμότητά τους, την ασφάλεια των συλλογών τους, την ανάπτυξή τους μέσα στο σύγχρονο περιβάλλον, τη στελέχωση και χρηματοδότησή τους.

Η μετατροπή των πέντε εμβληματικών μουσείων μας σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, παρουσιάζεται από την Κυβέρνηση, ως τρόπος ενίσχυσης της εξωστρέφειας, της ευελιξίας, της ανάπτυξης των μουσείων αυτών. Ως τρόπος ανάπτυξης νέων δράσεων και εύρεσης νέων πόρων.

Στην πραγματικότητα όμως, δεν υπάρχει καμία τεκμηρίωση εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού που να υποδεικνύει ότι η σημερινή διοικητική λειτουργία των Μουσείων δεν είναι αποτελεσματική. Καμία τεκμηρίωση, καμία μελέτη σκοπιμότητας, που να υποδεικνύει ότι η αλλαγή της νομικής μορφής των Μουσείων είναι αναγκαία για την καλύτερη λειτουργία τους.

Ακόμα και το επιχείρημα για την μετατροπή των εν λόγω μουσείων σε ΝΠΔΔ στο μοντέλο του Μουσείου Ακρόπολης που λειτουργεί ως ΝΠΔΔ, είναι έωλο.

Το καταρρίπτουν τα ίδια τα δεδομένα του Μουσείου της Ακρόπολης. Τούτο διότι, είναι ένα Μουσείο πετυχημένο για τον μοναδικό πολιτισμικό πλούτο που διαθέτει στις συλλογές του και το καθιστούν πόλο έλξης επισκεπτών από όλο τον κόσμο και όχι για το διοικητικό του μοντέλο. Χαρακτηριστικά να αναφέρω, ότι 15 χρόνια μετά την ίδρυσή του κι ενώ ο οργανισμός του προβλέπει 17 τμήματα σε διευθύνσεις, λειτουργούν μόνο 10.

Καταρρίπτουν ακόμα το επιχείρημα και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι του Μουσείου Ακρόπολης, που εργαζόμενοι για ένα ΝΠΔΔ, στέκονται απέναντι στην αλλαγή της νομικής μορφής των Μουσείων.

Και ταυτόχρονα ζητούν, την άμεση επίλυση των εργασιακών προβλημάτων, που αντιμετωπίζουν, με κορυφαία την έλλειψη κινητικότητας λόγω της μη ένταξης του Μουσείου στους φορείς της γενικής κυβέρνησης και την έλλειψη εκπροσώπου των εργαζομένων στο ΔΣ του Μουσείου.

Ταυτόχρονα, αγαπητοί συνάδελφοι, η μετατροπή των Μουσείων σε ΝΠΔΔ ακρωτηριάζει τη διοικητική και επιστημονική δομή της αρχαιολογικής υπηρεσίας.

Αποκόπτει τα Μουσεία από τη δομή του Υπουργείου Πολιτισμού και διασπά τον ενιαίο χαρακτήρα των υπηρεσιών που διασφαλίζει την αποτελεσματική και ορθολογική διαχείριση του πολιτισμικού μας πλούτου.

Θέμα που εγείρει ζητήματα συνταγματικότητας, αφού το Σύνταγμα επιφυλάσσει στο άρθρο 24, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στο Κράτος και μόνο.

Ακόμα και η δομή και το νέο οργανόγραμμα που προβλέπεται για κάθε Μουσείο, δεν συνοδεύεται από εγγυήσεις αντικειμενικότητας και αξιοκρατίας στην επιλογή των προσώπων της διοίκησης. Καθένα από τα Μουσεία, θα διοικείται από 7μελές ΔΣ, που θα διορίζεται απευθείας από τον Υπουργό. Το νομοσχέδιο ωστόσο, δεν διατυπώνει κανένα αξιολογικό δείκτη ούτε για τα μέλη των ΔΣ αλλά ούτε και για τους Γενικούς Διευθυντές των μουσείων.

Δηλαδή, σε μια εποχή που οι μάνατζερ του πολιτισμού, λειτουργούν διεθνώς σε απόλυτα μετρήσιμο περιβάλλον, εμείς ουσιαστικά γυρίζουμε στη δομή των Διοικητικών συμβουλίων κατ’ επιλογή του Υπουργού και στην υποκειμενική αξιολόγηση των διευθυντών.

Με τον τρόπο όμως αυτό και ελλείψει αντικειμενικών κριτηρίων στην επιλογή των προσώπων, τα μέλη της διοίκησης των Μουσείων, που μπορεί να μη διαθέτουν την εμπειρία διαχείρισης ανάλογων οργανισμών, θα μπορούν να αποφασίζουν για κρίσιμα θέματα των συλλογών των Μουσείων, χωρίς την έγκριση των κεντρικών δομών του Υπουργείου Πολιτισμού.

Ταυτόχρονα, δεν προβλέπεται η συμμετοχή αιρετού εκπροσώπου των εργαζομένων στο ΔΣ των μουσείων.
Γεγονός που καθιστά τη θέση των εργαζομένων περισσότερο ευάλωτη απέναντι στις διαθέσεις της διοίκησης.

Εργαζόμενοι μάλιστα, που επιβάλλεται να θωρακιστούν με τα ίδια εργασιακά, ασφαλιστικά, μισθολογικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα που ισχύουν και για τους εργαζόμενους στο Υπουργείου Πολιτισμού.

Περαιτέρω, αγαπητοί συνάδελφοι, μιλά η Κυβέρνηση για αύξηση των πόρων των Μουσείων μέσα από τη νέα νομική τους μορφή, χωρίς όμως να γίνεται καμία μελέτη για τις επιπτώσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος στον ΟΔΑΠ.

Και τούτο διότι, έως σήμερα, τα έσοδα από τα πωλητήρια και τα αναψυκτήρια των Μουσείων μας, διαχειρίζεται ο ΟΔΑΠ. Τα έσοδα λοιπόν από την επισκεψιμότητα των εν λόγω πέντε μουσείων, που πλέον θα διαχειρίζονται τα ίδια τα Μουσεία, θα εκλείψουν από τον κουμπαρά του ΟΔΑΠ.

Με αποτέλεσμα, τη μείωση της χρηματοδότησης για το σύνολο των μουσείων και αρχαιολογικών χώρων της επικράτειας που χρηματοδοτούνται από τον ΟΔΑΠ.

Χρηματοδότηση που είναι κρίσιμη ακόμα και για την επιβίωση των μικρότερων μουσείων της επικράτειας, που δε διαθέτουν μεγάλη επισκεψιμότητα. Εντέλει, πολύ φοβάμαι αγαπητοί συνάδελφοι, ότι οδηγούμαστε σε μουσεία δύο ταχυτήτων.

Από τη μία τα μεγάλα Μουσεία μας, που η Κυβέρνηση μετατρέπει σε ΝΠΔΔ χάριν δήθεν ευελιξίας και από την άλλη, τα υπόλοιπα μουσεία, όπου ανήκουν και τα μικρά περιφερειακά, να έχουν αφεθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού στην τύχη τους, χωρίς καμία μέριμνα για την εξέλιξη και ανάπτυξή τους.

Ολοκληρώνοντας αγαπητοί συνάδελφοι, το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής πιστεύει σε μια ανανεωμένη μουσειακή πολιτική, που θα δημιουργεί συνθήκες εξωστρέφειας και θα ενισχύει την επισκεψιμότητα όλων των μουσείων της χώρας. Μια πολιτική που θα μετατρέπει τα μουσεία σε ζωντανά κύτταρα γνώσης και δημιουργικής ψυχαγωγίας.

Που θα τα κάνει ελκυστικά στους νέους επισκέπτες, θα τα συνδέει με την κοινωνία και τους φορείς της και με τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Μουσεία, πολιτιστικούς φορείς, που θα μπορούν να διαδίδουν την αξία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς πέρα από τα σύνορα. Άλλωστε, η διεθνής μουσειακή πρακτική, αναδεικνύει τα μουσεία πολυδύναμους χώρους πολιτισμού, που σημειώνουν υψηλούς δείκτες επισκεψιμότητας ακριβώς επειδή δε μένουν στάσιμα.

Μουσεία τα οποία με κατάλληλη διαχείριση μπορούν να έχουν ακόμα  μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και έσοδα  με περιοδικές εκθέσεις, σύγχρονα πωλητήρια και αναψυκτήρια-εστιατόρια. Η ανάπτυξη της εξωστρέφειας των μουσείων, δεν εμποδίζεται από τη λειτουργία τους στη δομή του Υπουργείου Πολιτισμού. Αντιθέτως, ο δημόσιος χαρακτήρας των Μουσείων, συνδέεται άρρηκτα με τον εθνικό προσανατολισμό της πολιτιστικής πολιτικής του κράτους.

Η μετατροπή των πέντε μεγαλύτερων Μουσείων της χώρας μας, σε ΝΠΔΔ, εν μία νυκτί, χωρίς σχέδιο, χωρίς μελέτη, χωρίς στοιχεία ότι η νέα μορφή μπορεί να υπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον, χωρίς κοστολόγηση της νέας δομής και των νέων θέσεων που δημιουργούνται, χωρίς εγγυήσεις για το μέλλον των Μουσείων θέτουν τη διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σε κίνδυνο. Και το νομοσχέδιο εντέλει γιγαντώνει παρά επιλύει προβλήματα.

Αναμένουμε την ακρόαση των φορέων και θα τοποθετηθούμε αναλυτικά επί των διατάξεων του νομοσχεδίου στη συζήτηση επί των άρθρων.

Επί της αρχής, ψηφίζουμε ΟΧΙ.

Ευχαριστώ