Uncategorized
Ομιλία Δ. Κωνσταντόπουλου στο σχέδιο νόμου Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών
Ομιλία του Ειδικού Αγορητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης κ.Δημήτρη Κωνσταντόπουλου στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εξωτερικών «Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών και άλλες διατάξεις»
Κύριε Πρόεδρε
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι
Το Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών, συστάθηκε με το άρθρο 1 του Ν.1766/1951.
Ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου , με έδρα τη Βενετία της Ιταλίας κατέστη οικονομικά αυτοδύναμο το 1953 .
Τότε, η εκεί Ελληνική Κοινότητα του μεταβίβασε την ακίνητη περιουσία της και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.
Στη λειτουργία του Ινστιτούτου εμπλέκεται και η Ακαδημία Αθηνών.
Οφείλει να ορίζει εκπρόσωπό της στην Εποπτική Επιτροπή του Ιδρύματος και παράλληλα έχει και την ευθύνη εκλογής του Διευθυντή.
Το έργο του Ιδρύματος, είναι κατά βάση επιστημονικό- ερευνητικό με διεθνές κύρος και παγκόσμια προβολή.
Οι τοποθετήσεις των φορέων που κλήθηκαν για ακρόαση στην Επιτροπή, επιβεβαίωσαν τη σημαντική επιστημονική προσφορά του Ινστιτούτου και το ρόλο του στην οικουμενικότητα του Ελληνισμού.
Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια έντονη καταγραφή προβλημάτων σε σχέση με την αυτοδιαχείρισή του, που εκπορεύεται από το Ιδρυτικό του πλαίσιο.
Το Υπουργείο Παιδείας φαίνεται ότι είχε αποστασιοποιηθεί από τον εποπτεύοντα ρόλο του.
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι
Μετά από 61 χρόνια, είναι επιβεβλημένο για το Ινστιτούτο να αντιμετωπιστούν νομοθετικά αστοχίες και δυσλειτουργίες του σε σχέση με τις αρμοδιότητες των οργάνων, την άσκηση της προβλεπόμενης εποπτείας , την εξωστρέφεια των δράσεων και τη δομή του, την κοινωνική λογοδοσία.
Για εμάς τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, είναι θέμα αρχής κάθε τέτοιος φορέας να λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο διοικητικής αυτοτέλειας, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και επικαλύψεις.
Σας θυμίζω την καθαρή θέση μας για τη λειτουργία του Ισλαμικού Τεμένους στην Αττική.
Αυτό το πλαίσιο όμως πρέπει να διασφαλίζει τη σύννομη λειτουργία του φορέα, τη νομικά ελεγχόμενη δράση των οργάνων του, την ταμειακή του διαχείριση και τον κατασταλτικό έλεγχο.
Μέχρι σήμερα έχουν γίνει 3 προσπάθειες αλλαγής του Νόμου.
Το πόρισμα της Επιτροπής επί Υπουργίας του κ. Φίλη το έχουμε στα χέρια μας και σε κάποια σημεία του, είναι αρτιότερο του παρόντος σχεδίου Νόμου.
Σε ένα επιστημονικό Ίδρυμα όπως αυτό, το οποίο διαχειρίζεται σημαντική ακίνητη περιουσία, η εποπτεία πρέπει να είναι συνεχής και ανεξάρτητη.
Το Ινστιτούτο, είναι φορέας εκμετάλλευσης μισθωμένων ακινήτων που ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο, υπάγονται όμως στους Νόμους της Ιταλίας.
Η παραπάνω δραστηριότητα, σε συνδυασμό και με τη διαχείριση του Ταμείου Αρωγής της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας της Βενετίας και της Ιεράς Μητρόπολης Ιταλίας, χρειαζόταν έναν οικονομικό διαχειριστή.
Από τον Οργανισμό του Ινστιτούτου, προβλεπόταν θέση διαχειριστή, ιταλομαθή, τον οποίο θα έστελνε στη Βενετία η Ελλάδα.
Δυστυχώς από ότι διαπιστώνεται, η θέση αυτή παρέμεινε κενή και καλυπτόταν είτε από Υπαλλήλους του Ινστιτούτου, είτε από Υπαλλήλους του ΥΠΕΞ.
Αυτή η διοικητική αρρυθμία, οδήγησε το Υπουργείο Εξωτερικών σε διαδικασία ελέγχου, τα πορίσματα του οποίου διαβιβάστηκαν στη Δικαιοσύνη τον Ιούλιο ου 2016.
Τίθενται ερωτήματα όπως:
Ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των ιστορικών και πολιτιστικών θησαυρών του;
Ποια καταγραφή έχει γίνει και με ποια παραστατικά;
Πως αξιοποιείται η ακίνητη περιουσία του Ινστιτούτου;
Το Υπουργείο Εξωτερικών, διαπιστώνει ότι το Ινστιτούτο δεν αποφέρει έσοδα, αλλά επιβαρύνει και τον Προϋπολογισμό του με εκατομμύρια ευρώ.
Έχω την άποψη, ότι το Ινστιτούτο δεν πρέπει να είναι κερδοφόρο ίδρυμα, σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να είναι αυτοχρηματοδοτούμενο.
Ελεγχόμενο από ανεξάρτητη Αρχή προληπτικά και κατασταλτικά.
Ο ιστορικός και πολιτιστικός θησαυρός του Ινστιτούτου, να είναι καταγεγραμμένος με απόλυτη τυπικότητα.
Το Ινστιτούτο πρέπει να υπάγεται στις γενικές διατάξεις περί ελέγχου των Ν.Π.Π.Δ και να εφαρμόζει τους κανόνες του Δημόσιου Λογιστικού με την τήρηση Βιβλίων και Παραστατικών, με μηχανογραφικό σύστημα λογαριασμών.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι,
Το παρόν σχέδιο Νόμου, τέθηκε σε διαβούλευση για 8 ημέρες και είναι γεγονός ότι από τα πορίσματά της προέκυψαν διάφορα ζητήματα.
Διαπιστώνει κανείς την ανάγκη επικαιροποίησης και αποσαφήνισης του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου.
Συνομολογείται από όλους η αναγκαιότητα διαφάνειας και λογοδοσίας του Ινστιτούτου.
Είναι γεγονός ότι το υπηρεσιακό σημείωμα του Υπουργείου Εξωτερικών τον Απρίλιο του 2015, δημιούργησε έντονες ανησυχίες σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς του Ινστιτούτου ως προς το σκοπό και την ερευνητική του δράση.
Διαβάζω:
« Το ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, αποτελεί λόγω θέσης και αντικειμένου τον μοναδικό ημεδαπό επιστημονικό κατά βάση φορέα που εδρεύει στο εξωτερικό με σημαντική ακίνητη περιουσία .
Τα πλεονεκτήματα αυτά, το καθιστούν μέσο ¨ήπιας ισχύς¨ της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής με την ανάπτυξη δράσεων και πρωτοβουλιών που μπορούν να δημιουργήσουν διεθνείς συνέργειες και πολιτική ¨προστιθέμενη αξία¨.
Προς τούτο, ικανή και αναγκαία συνθήκη αποτελεί η αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας του, ώστε να ανταπεξέλθει σε ένα απαιτητικό και ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, επί τη βάσει αναγκών, στόχων και προτεραιοτήτων του ΥΠΕΞ ».
Αυτό το υπηρεσιακό σημείωμα, ήταν η θρυαλλίδα που οδήγησε την Ακαδημία Αθηνών και την Κοινότητα των Βυζαντινολόγων της Γαλλίας να αντιδράσουν.
Συγκεκριμένα η Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών τον Ιούνιο του 2016, θέτει θέματα αντισυνταγματικότητας και αντίθεσης στις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.
Επιπρόσθετα η Κοινότητα των Βυζαντινολόγων της Γαλλίας, κάνει λόγο για ρυθμίσεις που αν υιοθετηθούν από τη Βουλή των Ελλήνων, θα στιγματίσουν αμετάκλητα την ανεξαρτησία και την επιστημονική εγκυρότητα του Ιδρύματος.
Κύριε Πρόεδρε
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι
Ο Αρμόδιος Υφυπουργός κ. Αμανατίδης στην πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής μας, ανέδειξε το ρόλο του Ινστιτούτου ως ένα πολύτιμο εργαλείο μορφωτικής και πολιτιστικής διπλωματίας με πλούσιο ερευνητικό και εκδοτικό έργο.
Θεωρούμε ότι ο διάλογος που έγινε συνέβαλε ουσιαστικά και θετικά.
Υπάρχουν ωστόσο αντιρρήσεις και αλλαγές που πρέπει να γίνουν :
Άρθρο 1:
Νομική μορφή – έδρα-σκοπός- εποπτεία
Η περιγραφή των σκοπών πρέπει να είναι σαφής και σε πλήρη εναρμόνιση με το Ιδρυτικό του Ινστιτούτου.
Άρθρο 2:
Η Εποπτική Επιτροπή, όπως περιγράφεται στην έκθεση που συγκροτήθηκε από την Επιτροπή του κ. Φίλη, μας βρίσκει περισσότερο σύμφωνους.
Αποτελείται από τρία μέλη, το Διευθυντή Μορφωτικών Υποθέσεων του ΥΠΕΞ, τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Παιδείας και ένα μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Άρθρο 4 :
Ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου πρέπει να είναι καθηγητής οποιαδήποτε βαθμίδας και να επιλέγεται με τη διαδικασία που προτείνεται.
Η τοποθέτησή του εγκρίνεται από τη Βουλή σε ακρόαση από τις Επιτροπές Εξωτερικών και Μορφωτικών Υποθέσεων.
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει η Βουλή το όραμα, το σχέδιο, και τον τρόπο υλοποίησής του από τον Πρόεδρο του Ιδρύματος.
Άρθρο 5:
Διαχειριστική επιτροπή – σε θετική κατεύθυνση
Άρθρο 6:
Προσωπικό του Ινστιτούτου
Η στελέχωση και η παρουσία μόνιμου προσωπικού στο Ινστιτούτο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία του σε επίπεδο μορφωτικό – διαχειριστικό – οικονομικό.
Άρθρο 7:
Οι πόροι του Ινστιτούτου πρέπει να περιγράφονται με σαφήνεια και πληρότητα.
Πρέπει να έχουμε ως δικλείδα στις χορηγίες κατά κύριο λόγο, τη μελέτη σκοπιμότητας, τον έλεγχο νομιμότητας και το πλαφόν.
Άρθρο 8 :
Ο Οργανισμός του Ινστιτούτου αποτελεί το σταθερό πλαίσιο λειτουργίας του και η ρύθμιση είναι σε θετική κατεύθυνση.
Χρειάζεται όμως συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Κύριε Πρόεδρε
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι
Με το παρόν σχέδιο νόμου, είχαν κατατεθεί και δύο εμπρόθεσμες τροπολογίες, οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο νομοσχέδιο στα άρθρα 12 & 13, για τις οποίες έχουμε τοποθετηθεί στην Επιτροπή και είναι σε θετική κατεύθυνση.
Κύριε Πρόεδρε,
Κύριε Υπουργέ,
Έχετε καταθέσει μια τροπολογία για τις θητείες των οργάνων των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά και τη θητεία των υπηρετούντων μελών της Διοικούσας Επιτροπής των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων και είμαστε σύμφωνοι.
Υπάρχει όμως ένα σοβαρό θέμα με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, όπου τροποποιείτε τη συγκρότηση του Διοικητικού Συμβουλίου και καταργείτε το Διευθύνοντα Σύμβουλο.
Όλα αυτά, συντελούνται σε μια περίοδο που το Ίδρυμα βρίσκεται σε κατάληψη και το Σωματείο των Εργαζομένων σε απόγνωση.
Σας έχουν ζητήσει συνάντηση η οποία και δεν έχει γίνει.
Ζητήματα όπως ο εξορθολογισμός της λειτουργίας του ΙΝΕΔΙΒΙΜ, η διασφάλιση των θέσεων εργασίας των μονίμων και συμβασιούχων, η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, θα ήταν χρήσιμο να απαντηθούν, όπως επίσης και ποιος είναι ο σχεδιασμός για το μέλλον του Ιδρύματος.
Για τις υπόλοιπες τροπολογίες που κατατέθηκαν χθες, θα τοποθετηθώ αναλυτικά στη δευτερολογία μου.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η αναγκαιότητα επικαιροποίησης του νόμου που διέπει τη λειτουργία του Ινστιτούτου, είναι απολύτως αναγκαία με τις παρακάτω όμως δεσμεύσεις και αποσαφηνίσεις :
Πρώτον, στο σκοπό, με τη ρύθμιση πρέπει να επικυρώνεται εκείνος του ιδρυτικού της λειτουργίας του Ινστιτούτου, που είναι ο επιστημονικός και ερευνητικός του ρόλος.
Δεύτερον, η επιλογή του Προέδρου να γίνεται με ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος από Επιτροπή ακαδημαϊκού κύρους.
Τρίτον, η επιστημονική επιτροπή να συγκροτείται με εκπροσώπους των Υπουργείων και καθηγητές 1ης βαθμίδας.
Τέταρτον, η Υπουργική Απόφαση για τον Οργανισμό του Ινστιτούτου θα πρέπει να έχει σαφές χρονοδιάγραμμα έκδοσης, εντός μηνός από τη δημοσίευση του νόμου.
Αναμένουμε τις τοποθετήσεις των αρμόδιων Υπουργών για τις παρατηρήσεις μας.
