Βασιλική Μεγάλης Χώρας Αγρινίου – Ζαπάντι (Βίντεο)

Νοτιοανατολικά του Δημοτικού Διαμερίσματος Αγρινίου Μεγάλη Χώρα(=Ζαπάντι) βρίσκεται ο κοιμητηριακός σήμερα ναός Κοίμησης της Θεοτόκου (4ος-6ος αι. μ.Χ.).

Στην σημερινή του μορφή αποτελείται από μια στενόμακρη αίθουσα (18.20 x 8.50),που έχει στην ανατολική πλευρά μεγάλη ημικυκλική αψίδα απλωμένη σ’ όλο σχεδόν το πλάτος του ναού.

Σε χρονική περίοδο που δεν είναι εύκολο να καθοριστεί,ίσως από τον 9ο αιώνα και ύστερα,εγκαλείφτηκαν τα πλαϊνά κλίτη και χτίστηκαν τα μεγάλα τοξωτά ανοίγματα στις πεσσοστοιχίες των μακριών πλευρών.Ανοίχτηκαν νεότερα παράθυρα και θύρες εξόδου.

Στο δεύτερο μισό του 13ου αιώνα, αντικαταστάθηκε η ξύλινη στέγη με χτιστή κυλινδρική καμάρα.

Φαίνεται ότι τον 16ο αιώνα ο ναός αγιογραφήθηκε. Ο δυτικός τοίχος ήταν ζωγραφισμένος με σκηνές από τους κολασμένους της Δευτέρας Παρουσίας. Στο λιθόκτιστο τέµπλο σώζονται δυο εξαίρετες αγιογραφίες των κορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και παράπλευρα της Αγίας Μαρίνας , που χρονολογούνται την ίδια εποχή.Από το σχεδιασμό,τα χρώματα και την τεχνική της φωτοσκίασης,είναι φανερό πως βρισκόμαστε μπροστά σε αξιόλογο καλλιτέχνη,απ’ αυτούς που συνεχίζουν τη βυζαντινή παράδοση.

Ίσως το 1805 προσαρμόστηκε στο λιθόχτιστο τέμπλο του ναού ξύλινο νεότερο κατά τέτοιον τρόπο,ώστε να μην φαίνεται η επιφάνεια του λίθινου.

Το 1805 έγινε επέκταση του ναού προς τα δυτικά. Έτσι γκρεμίστηκε ο μέχρι τότε τοιχογραφημένος δυτικός τοίχος και χτίστηκε νάρθηκας μήκους 5.50 μ. προς τα δυτικά.Ο κυλινδρικός θόλος της στέγης,αντικαταστάθηκε με ξύλινο ταβάνι. Πάνω από τη νέα δυτική είσοδο κατασκευάστηκε λίθινο καλαίσθητο καμπαναριό από αυτά που κατασκεύαζαν στην περιοχή Ηπειρώτες μαστόροι.

Ανδρέας Κουτσοθανάσης