Μουσική
«Χαράζει η μέρα και η πόλη έχει ρεπό…» – Η άγνωστη ιστορία πίσω από ένα σπουδαίο τραγούδι (Video Clip)
Όταν ο Άλκης Αλκαίος έγραψε το ποίημα Πρωινό Τσιγάρο, ήθελε να το μελοποιήσει ο Μάνος Λοΐζος. Αλλά η μοίρα το ήθελε, ο συνθέτης του να είναι τελικά ο αδικοχαμένος Νότης Μαυρουδής.
Ο θάνατος του Νότη Μαυρουδή, ύστερα από πτώση από ύψος τριών μέτρων στο σπίτι του στο Πήλιο, έφερε στο φως μια άγνωστη ιστορία που τον συνδέει με τον Άλκη Αλκαίο και τον Μάνο Λοΐζο.
Όταν ο Άλκης Αλκαίος έγραψε το «Πρωινό Τσιγάρο», επιθυμία του ήταν να το μελοποιήσει ο Μάνος Λοΐζος. Αλλά δεν γνωρίζονταν.
Λίγο καιρό μετά, ο Μάνος Λοΐζος πήγε στη Μόσχα για νοσηλεία ύστερα από το σοβαρό εγκεφαλικό. Μαζί του είχε πάει ο δικηγόρος Ηλίας Γεράκης, ο οποίος και φίλος του Άλκη Αλκαίου. Ο σπουδαίος ποιητής του έδωσε το «Πρωινό Τσιγάρο» για να το δείξει στον Λοΐζο όπως κι έγινε.
Ο Μάνος Λοΐζος λάτρεψε το ποίημα και ήθελε να το μελοποιήσει όταν θα επέστρεφε στην Ελλάδα. Δυστυχώς, όμως, ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης άφησε την τελευταία του πνοή στη Μόσχα, στις 17 Σεπτεμβρίου 1982.
Έτσι, ο Άλκης Αλκαίος συμπεριέλαβε το «Πρωινό Τσιγάρο» στην ποιητική συλλογή «Εμπάργκο».
Ο Νότης Μαυρουδής
Και κάπου εδώ «μπαίνει» στην ιστορία ο Νότης Μαυρουδής. Στο «Εμπάργκο» διάβασε το ποίημα και το ξεχώρισε. Αμέσως, θέλησε να το μελοποιήσει. Λέγεται ότι η πρώτη αντίδραση του Άλκη Αλκαίου ήταν αρνητική, αφού το είχε γράψει για να το «ντύσει» μουσικά ο Μάνος Λοΐζος.
Λέγεται ότι χρειάστηκε η παρέμβαση του Θάνου Μικρούτσικου για να πειστεί ο ποιητής να δώσει την άδεια για τη μελοποίηση. Λέγεται, επίσης, ότι ο Άλκης Αλκαίος και ο Νότης Μαυρουδής δεν είχαν συναντηθεί ποτέ!
Αφού ο ποιητής έδωσε την άδειά του, ο Νότης Μαυρουδής συμπεριέλαβε το «Πρωινό Τσιγάρο» στον δίσκο «Στην όχθη της καρδιάς μου» που κυκλοφόρησε το 1984.
Η πρώτη (και ιστορική) εκτέλεση ήταν από τη Χορωδία ομίλου Πατραϊκής Μαντολινάτας και μικτής χορωδίας. Αργότερα το ερμήνευσαν επίσης ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Σωκράτης Μάλαμας, η Νένα Βενετσάνου, η Αρλέτα και άλλοι.
Το Πρωινό Τσιγάρο
Χαράζει η μέρα και η πόλη έχει ρεπό
στη γειτονιά μας καπνίζει ένα φουγάρο
κι εγώ σε ζητάω σαν πρωινό τσιγάρο
και σαν καφέ πικρό και σαν καφέ πικρό
Άδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή
και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση
και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση
και σαν Ανατολή και σαν Ανατολή
Βγήκε ο ήλιος το ράδιο διαπασών
μ’ ένα χασάπικο που κλαίει για κάποιον Τάσο
κι εγώ σε ποντάρω κι ύστερα πάω πάσο
σ’ ένα καρέ τυφλών σ’ ένα καρέ τυφλών
Ο ίδιος ο Νότης Μαυρουδής είχε μιλήσει, στην τελευταία του τηλεοπτική συνέντευξή του στην ΕΡΤ, για το θρυλικό τραγούδι, το οποίο, όπως είπε, τον είχε χαρακτηρίσει.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ ότι στο στούντιο, όταν ηχογραφούσαμε με την χορωδία αυτό το τραγούδι, έπεσε το ρεύμα. Ήταν Ιούλιος. Για να μπορέσουμε να κάνουμε τα παιδιά να ξεπεράσουν λίγο το θέμα της θερμοκρασίας, έπαιζα μαζί τους την “μακριά γαϊδούρα”. Καβαλούσαν την πλάτη μου κι εγώ πήγαινα σαν το σκυλάκι. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι έχω γίνει κι εγώ ένα παιδί», είχε πει..
Είχε αποκαλύψει, επίσης, ότι «το Πρωινό Τσιγάρο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Μάνου Λοΐζου. Δεν υπήρχε περίπτωση μέσα σε μία ημέρα να μην ακουστεί 2-3 φορές. Πήρε μία έκταση που δεν την περιμέναμε ούτε εγώ, ούτε ο Άλκης Αλκαίος, ούτε η δισκογραφική εταιρία που έκανε την παραγωγή, γιατί ήταν δύσκολο νοηματικά το τραγούδι».
Για την ηχογράφηση του τραγουδιού μίλησε σήμερα (04.01.2023) στην ΕΡΤ και ο Κώστας Θωμαΐδης, ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Νότη Μαυρουδή.
«Θυμάμαι ότι ήταν ένα χειμωνιάτικο απόγευμα στο Νέο Ηράκλειο, σε ένα στούντιο όπου μαζευτήκαμε μια παρέα φίλων για να τραγουδήσουμε το τραγούδι. Με την καθοδήγηση του Νότη με την κιθάρα του τραγουδήσαμε ένα τραγούδι το οποίο θεωρώ ότι είναι από τα κλασικότερα πια στο νεοελληνικό στίχο», είπε.
